Tholen - Ooit tot stand gekomen als spin-off van de Faculteit Landbouwwetenschappen van de Universiteit van Gent, viert het laboratorium voor voedselanalyses Primoris (aanvankelijk Fytolab genaamd) dit jaar zijn 20ste verjaardag als zelfstandig, commercieel laboratorium. “Er is veel evolutie geweest in die periode,” vertelt Carine de Clercq, tot voor twee jaar directeur van Primoris Belgium en nu directeur van Primoris Holding.
Zij zag door het oprichten van het Europese voedselagentschap EFSA in combinatie met nationale voedselagentschappen het toezicht op de voedselveiligheid de afgelopen 20 jaar steeds strikter worden. De retail heeft daarbij ook een rol gespeeld. “Met hun controles en extralegale eisen heeft de retail een belangrijke duw aan een strikter beleid gegeven.” Maar ook de technologie is geëvolueerd. Zo kan er meer, sneller en lager worden geanalyseerd.
Lager en sneller
“Er is zeker meer vraag om lager te detecteren,” meldt Lies Vanhee, directeur van Primoris Belgium. “De uitdaging ligt er dan in om voldoende interpretatie bij de analyseresultaten te voorzien.” Als voorbeeld noemt zij het Franse initiatief Zeroresidu. “Wat is ‘zero’? Wat we niet meer kunnen detecteren of onder een bepaalde limiet? Dat is toch een uitdaging om juist te interpreteren voor onze klanten. Daar voelen we duidelijk aan dat de extra ondersteuning die we bieden noodzakelijk is.”
Primoris ondervindt ook dat er steeds meer vraag is naar snelle analysetermijnen. Toen Carine in 2001 begon was een analyseresultaat binnen vijf dagen al een hele prestatie. Lies geeft aan dat vandaag de dag ongeveer 15% van de stalen op dezelfde dag geanalyseerd en gerapporteerd wordt. Lies en Carine verwachten dat sneltesten met apps of foto’s via de mobiele telefoon een grotere rol gaan spelen, maar zeker niet de laboratoriumtesten zullen vervangen. Lies geeft aan dat er een paar apps op de markt zijn die als screening kunnen worden gebruikt, maar daarna toch door een laboratoriumanalyse moeten worden bevestigd.
Residudefinitie
Carine stelt vast dat er op het gebied van voedselveiligheid veel aandacht is voor residuen van gewasbeschermingsmiddelen. Zij verwacht dat dit voorlopig zo zal blijven, al zal er ook meer aandacht komen voor de controle van microbiologische aspecten, zoals bijvoorbeeld virussen. Een tendens is dat de residudefinitie, die hoort bij een maximale residulimiet (MRL), verandert en niet alleen betrekking heeft op de actieve stof van de gewasbeschermingsmiddelen, maar ook op de afbraakproducten (metabolieten) ervan.
“Er worden meer en meer metabolieten gevraagd in de wetgeving om te testen. Om een goed beeld te krijgen van het gebruik van een gewasbeschermingsmiddel, wordt de combinatie van het product en de metabolieten die gevormd zijn, getest,” geeft Lies aan.
In het verlengde daarvan verwacht Carine dat er een beweging zal zijn vanuit Europa om MRL’s te bepalen, niet per actieve stof, maar gegroepeerd op basis van werkzame stoffen met een analoge werking. Daarbij constateert zij dat uit de jaarlijkse Europese monitoring blijkt dat er steeds minder overschrijdingen in MRL’s zijn en dat er een beweging richting een vast niveau zichtbaar is.
Toch voorziet Carine dat het monitoren van MRL’s belangrijk zal blijven, omdat de impact van een overschrijding veel groter is geworden dan voorheen. “In 2001 werd niet zoveel gevolg gegeven aan een overschrijding. Vandaag de dag zijn de gevolgen zeer uitgebreid. Dat gaat van recalls tot het vernietigen van producten en het terechtkomen op de website van de overheid en sneller klanten verliezen. De impact is zeer groot en dat toont aan dat het belang om te analyseren nog een hele tijd zal blijven bestaan.”
Origine
Een ander thema dat nu heel actueel is, betreft het bepalen van de origine van goederen. Primoris constateert dat lokaal aankopen en de korte keten tijdens de coronacrisis belangrijker zijn geworden voor de consument en dat dit in het kader van duurzaamheid een blijvende tendens zal zijn. De controle op de herkomst van groenten en fruit wordt daarmee door de toegenomen focus op voedselfraude ook belangrijker. “Als in Frankrijk bijvoorbeeld Franse appelen voor twee keer zo veel verkocht kunnen worden, wordt de verleiding heel groot om appelen met andere origine te herlabelen als Franse appelen,” zegt Carine.
Ciboris, de onderzoeksafdeling binnen de Primoris-groep, legt zich toe op voedselfraude in brede zin. Zo werd het verschil onderzocht tussen witloof die is geteeld in de volle grond of via hydrocultuur. En ook het controleren van variëteiten behoort tot de mogelijkheden. “Elke vraag met betrekking tot voedselfraude vraagt een aparte benadering. Dit leidt telkens tot een project op maat van de klant.”
Dit artikel verscheen eerder in editie 2, 35e jaargang van Primeur. Zie hiervoor www.agfprimeur.nl.
Voor meer informatie:
Primoris
info@primoris-lab.com
www.primoris-lab.com