Tholen - Listeria en ToBRFV zijn voor zowel telers als de toeleveranciers en de AGF-handel, een heet hangijzer. Michel Witmer, Productmanager bij Groen Agro Control, vertelt er graag meer over vanuit zijn ervaringen met de AGF-handel en levensmiddelensector.
Michel heeft weliswaar niet direct contact met telers, maar ook de kratten moeten er bijvoorbeeld goed schoongemaakt worden om bacteriën of virussen te verwijderen. Groen Agro Control adviseert daarover aan de hand van de door hen uitgevoerde PCR-testen.
“Er zijn bedrijven die professioneel reinigen voor derden. Die moeten dus reinigen en op verzoek van hun klanten valideren op afwezigheid van bepaalde micro-organismen, meestal virussen. Wat wij doen is periodiek of op verzoek kratten bemonsteren. Dat zijn er niet één of twee, maar echt tientallen.”
Worden er virusdeeltjes aangetroffen, dan weet je dat de reiniging niet goed is en dat er aanpassingen gemaakt moeten worden in het proces. Op verzoek van de klant test Groen Agro Control op aanwezigheid van virussen en ze kunnen ook eventuele onvolkomenheden in het reinigingsproces blootleggen.
Michel heeft geen direct contact met telersverenigingen, maar hij is zeker niet onbekend met het wereldje van de krattenwassers. In het verleden ging hij geregeld bij bedrijven in de voedingsmiddelenindustrie langs om de krattenwassers te controleren op dosering reinigings- en desinfectiemiddelen. Daarbij werd hygiëne van de machine ook gecontroleerd en met de klanten besproken
Afwasteiltje
ToBRFV is een hardnekkig virus, zo heeft Michel gemerkt. “Je zou denken, dat beetje DNA, wat heet water erover en je bent klaar, maar zo is het niet. Het is een kwestie van de ideale combinatie vinden van diverse factoren: chemie, temperatuur, tijd en concentratie van het middel.” Met andere woorden, de Cirkel van Sinner moet compleet zijn.
Michel legt aan de hand van een herkenbaar voorbeeld uit hoe dit werkt. “Denk aan het ouderwetse afwasteiltje. Daar gaat een druppeltje Dreft in, heet water, een vies bord en een afwasborstel. Met koud water krijg je dat vet er niet af. Dus dan moet je of harder boenen, of langer wassen om die vervuiling van dat bord af te krijgen. Ga je met de temperatuur omhoog, dan hoef je minder hard te boenen en ben je sneller klaar. Dus op die manier moet je eigenlijk je reinigingsproces valideren.”
De ToBRFV-puzzel
Het tomatenvirus houdt de gemoederen nu al meer dan een jaar flink bezig. Op diverse plekken in de wereld steekt ToBRFV de kop op. “Binnen en buiten Europa zijn er nog steeds veel landen waar ze er last van hebben,” signaleert Michel. Hoe moeten we die puzzel oplossen?
“Hele goede hygiëne bij de teler is van belang, en ze moeten het kiemmateriaal waar ze mee beginnen goed in de gaten houden. Het lastige is alleen dat het niet te zien is.”
Een mogelijke oplossing is het ontwikkelen van resistent kiemmateriaal, maar ook dat biedt geen 100 procent zekerheid. “Je kan altijd nieuwe virussen krijgen met aanpassingen en andere eigenschappen. Kijk maar naar COVID, daar heb je inmiddels ook al een Engelse en Zuid-Afrikaanse variant. Wie zegt dat dat niet bij andere virussen mogelijk is?” Hygiëne is dus de crux.
En hoe voorkom je Listeria?
Michels hulp wordt ook geregeld ingeroepen bij het voorkomen van Listeriabesmettingen. Listeria is een veelvoorkomend micro-organisme. “Omdat mensen er ziek van kunnen worden, is het belangrijk dat het niet in het eindproduct aanwezig is.”
Soms hebben bedrijven een positief resultaat, zonder te weten waar het precies vandaan komt. Dan kan Michel langskomen voor advies. Het hele proces wordt nagelopen om op zoek te gaan naar probleemgevallen.
Het probleem met Listeria is dat het een hardnekkig micro-organisme is. “Bij een temperatuur tussen de nul en vijf graden kan het nog groeien. Dat is een temperatuur waarbij andere bacteriën niet kunnen groeien. Je moet dus extra goed letten op koude plekken en plaatsen waar condens wordt gevormd.” Werk je elke dag in de productie, dan zie je zelf de problematische plekken, zoals transportbanden, soms niet meer. Michel kan daarbij helpen met een extra paar ogen.
Hij inventariseert het productieproces en adviseert vervolgens wat een bedrijf nog extra kan doen aan reiniging. Een laag biofilm op een leiding is bijvoorbeeld een prima kweekbodem voor Listeria. “Die zit daar wel lekker en kan ondertussen lekker verder groeien. Als er dan toch via water of condens Listeria bij product komt, dan kan je weer een besmetting tegenkomen bij de microbiologische analyses van je eindproduct. Het is een soort krenteninfectie – het is niet homogeen verdeeld.”
Met Michels hulp kan een bedrijf die ongewenste krenten uit de pap pikken. “Dat vind ik ook leuk om te doen: klanten blij maken door problemen op te lossen.”
Voor meer informatie:
Michel Witmer
Groen Agro Control
Distributieweg 1
2645 EG Delfgauw
015 2572511
06 24967047
m.witmer@agrocontrol.nl
www.agrocontrol.nl