De consument wordt dagelijks met verpakkingen geconfronteerd, zoals de plastic verpakking om de paprika, het kartonnen melkpak of de glazen pot waar de doperwten in zitten. En ook de consument wil
duurzamere verpakkingen, zoals blijkt uit onderzoek door Panel Wizard onder ruim 1000 Nederlanders in opdracht van ABN AMRO. Zo geeft 66 procent van de consumenten aan het belangrijk tot zeer
belangrijk te vinden dat de producent van voorverpakte groente of fruit voor een duurzame verpakking heeft gekozen.
Consumenten willen geen nutteloos verpakte producten hebben en vooral gezonde producten horen volgens hen in een duurzame verpakking. Ook de esthetische waarde van de verpakking speelt een grote rol.
Een vijfde van de consumenten zegt bereid te zijn om gemiddeld 12 procent meer te betalen voor een duurzamere verpakking om de paprika of gesneden sla. Maar hoewel consumenten duurzaamheid een belangrijk thema vinden, blijft het kennisniveau relatief laag over welk type verpakking nu daadwerkelijk duurzaam is. Dit vormt een
uitdaging voor de levensmiddelenbranche, die in de communicatie de consument mee moet nemen over de keuzes die worden gemaakt tussen de verschillende typen verpakkingen. Consument ook bereid om te betalen voor duurzamere verpakkingen Circa een vijfde1
van de ondervraagde consumenten is bereid tot zeer bereid om meer te betalen, als de verpakking duurzamer is. De groep die open staat voor een hogere prijs is bereid om gemiddeld 11,6 procent meer te betalen voor een duurzamere verpakking.
Duurzaamheid belangrijk, maar hygiëne en versheid belangrijker
Het verpakken van voedsel heeft diverse functies. Zo helpt een verpakking om het product makkelijker te transporteren en zorgt het ervoor dat bepaalde producten langer vers blijven. Die functies zijn van belang, vindt ook de consument. Met name het lang vers blijven van het product wordt als belangrijk tot zeer belangrijk ervaren.
Daarnaast is hygiëne een belangrijk aspect bij de aankoop van voorverpakte verse groente en fruit. Een deel van de consumenten geeft aan dat hygiëne na de uitbraak van het coronavirus in belang is toegenomen. Zo geeft circa 20 procent van de consumenten aan na de uitbraak van het coronavirus het hygiënischer te vinden om
groenten en fruit voorverpakt te kopen.
Verpakkingsdilemma’s: glas of karton?
De verschillende functies van verpakkingen plaatst niet alleen de fabrikant voor dilemma’s, ook de consument vindt het lastig om zijn standpunt te bepalen en de juiste keuzes op het gebied van duurzaamheid te maken. Daarbij ontbreekt het soms aan gedetailleerde kennis over duurzaam verpakken. Consumenten willen wel graag duurzaamheid meenemen in hun overweging voor een verpakking, maar dat blijkt lastig. Zo zou 22 procent van de
consumenten kiezen voor melk in glas. Deels omdat ze denken dat dit de meest milieuvriendelijke verpakking is. Maar vanwege de CO2-uitstoot die vrijkomt bij het transport van het zware glas kan karton juist een meer klimaatvriendelijke optie zijn.
Ook kiezen consumenten in de supermarkt het liefst voor een voedingsmiddel zonder plastic verpakking. Een groot deel vindt het namelijk onzin dat komkommers of paprika’s in plastic worden verpakt voor de verkoop.
De belangrijkste reden voor consumenten om voor een verpakkingsvrij product te kiezen is dat ze van mening zijn dat dit beter is voor het milieu en een plastic verpakking overbodig zou zijn.
Zo realiseren veel consumenten zich onvoldoende dat plastic verpakkingen de houdbaarheid van producten kan verbeteren en daardoor voedselverspilling tegengaat, zoals in het voorbeeld van de folie om de komkommer. De folie kan de milieuschade van het weggooien van voedsel juist verkleinen.
Uit de antwoorden blijkt verder dat veel consumenten vermoeden dat plastic helemaal niet gerecycled wordt. Ongeveer de helft van het plastic verpakkingsafval wordt wel degelijk gerecycled en vermoedelijk kan dit met het juiste beleid en investeringen verder stijgen.
Ook denken veel consumenten dat bijvoorbeeld glas of blik per se duurzamere opties zijn, omdat deze materialen beter kunnen worden gerecycled. Bij de productie van blik en glas komt echter meer CO2-uitstoot vrij omdat hier hoge temperaturen voor nodig zijn. Een onderbouwde keuze kan enkel worden gemaakt door een aantal Life Cycle Analysis (LCA) te berekenen van hetzelfde product in verschillende verpakkingen. En dan nog is de toepassing van de verpakking cruciaal. Het is dus ook niet vreemd, dat de consument twijfelt over de meest duurzame optie.
Het is duidelijk de consument meer informatie nodig heeft. Hier ligt een taak voor het bedrijfsleven en de overheid om transparanter te zijn en beter te communiceren over de keuze voor een bepaalde verpakking. Sommige ondernemingen zijn daar al mee bezig. Zo heeft Albert Heijn een nieuwe zak voor stokbrood met op het etiket een
korte uitleg over de keuze voor plastic: “Onze stokbroden zijn in 100% recyclebaar plastic verpakt. Dit doen we omdat plastic in dit geval minder belastend is voor het milieu dan papier. De zakken kunnen in de plastic afvalbak.”