De Zwitserse coöperatie Fenaco en het Zwitserse onderzoeksinstituut voor biologische landbouw FiBL gaan een strategisch partnerschap aan. De focus van de onderzoekssamenwerking ligt in de eerste fase op de ontwikkeling en realisatie van innovatieve oplossingen voor een duurzame gewasbescherming. Het doel van het eerste gemeenschappelijke project is de marktintroductie van een kopervervangend product tegen valse meeldauw bij wijnstokken en andere plantenziektes.
De vraag naar kwalitatief hoogwaardige, gezonde en milieuvriendelijk geproduceerde levensmiddelen stijgt - in Zwitserland en de rest van de wereld. De inzet van gewasbeschermingsmiddelen, die van niet-natuurlijke oorsprong zijn, wordt in toenemende mate ter discussie gesteld. De Zwitserse telers willen aan deze veranderende eisen tegemoet komen en hun teelt in de toekomst nog milieuvriendelijker vormgeven.
Om dit mogelijk te maken zijn er nieuwe oplossingen nodig. Om deze reden gaan FiBL en Fenaco een strategisch partnerschap aan. Het doel is om gezamenlijk oplossingen voor een duurzame gewasbescherming te ontwikkelen. Beide partners brengen hun kennis en ervaring in de projecten in. Fenaco ondersteunt de onderzoekscoöperatie met een jaarlijkse bijdrage van 150.000 Zwitserse frank (circa 139.164 euro).
Strategisch partnerschap bouwt op eerdere samenwerking
FiBL is al ruim veertig jaar een wereldwijd erkend onderzoeksinstituut voor duurzame landbouw. Fenaco is in Zwitserland een bekende agrarische toeleverancier die opereert op alle niveaus van de agrarische toegevoegde waardeketen. Het bedrijf vormt de schakel tussen de telers en de consumenten.
Fenaco en het FiBL hebbe in het verleden al succesvol samengewerkt. Bijvoorbeeld in het kader van 'bas résidus', een project ter reductie van resten van gewasbeschermingsmiddelen op appelen. "Samen met het FiBL willen we er maatgevend aan bijdragen dat de Zwitserse landbouw en levensmiddelenindustrie nog duurzamer vormgegeven wordt", zegt Martin Keller, directievoorzitter van Fenaco. "We zijn er blij mee dat we na samenwerkingen met ETH Zürich en Agroscope nu ook met het FiBL een strategische onderzoekscoöperatie aangaan."
Gewasbeschermingsoplossingen voor een duurzame landbouw
Fenaco investeert ieder jaar minstens 1 miljoen Zwitserse frank in innovatiebevordering. Een groot deel daarvan stroomt naar projecten rondom duurzame gewasbescherming. Het is één van de veertien duurzaamheidsdoelen van Fenaco om een vooraanstaande rol in te nemen op het gebied van alternatieve gewasbescherming.
Ook bij de coöperatie met het FiBL staat in een eerste fase het thema gewasbescherming in de focus. Ongedierte, ziektes en onkruid richten enorme economische schade aan, zorgen voor sterke oogstschommelingen en veroorzaken voedselverspilling. "De plantenteelt en advisering zijn belangrijke kerncompetenties van beide partners", aldus Knut Schmidtke, directeur voor onderzoek, uitbreiding & innovatie bij het FiBL. "We vullen elkaar perfect aan. Het FiBL brengt de expertise uit de onderzoekswereld mee, Fenaco de korte afstand tot de markt."
Concreet willen het FiBL en Fenaco de verspreiding van duurzame teeltsystemen via twee manieren versnellen:
- In het kader van projecten moeten de onderzoeksresultaten van het FiBL gecombineerd worden met de competenties van Fenaco op het gebied van productie, de toelating tot de markt en de distributie. Gezamenlijk wil men uit veelbelovende prototypes verhandelbare producten ontwikkelen.
- Om de oogst op een zo natuurlijk mogelijke wijze te garanderen, moeten telers een aantal maatregelen op de juiste wijze combineren. Hier is veel kennis en ervaring voor nodig. Dankzij het partnerschap kunnen het FiBL en Fenaco nog nauwer samenwerken. De kennis die uit onderzoeken voortkomt kan zo snel en breed naar de telers overgebracht worden. De gezamenlijk ontwikkelde oplossingen richten zich op alle duurzame teeltsystemen.
Vervanging van koper als eerste gezamenlijke project
Koper speelt tegenwoordig een grote rol bij de bestrijding van plantenziektes. De inzet van koper wordt echter bekritiseerd, omdat dit zich in de grond ophoopt en negatieve uitwerkingen kan hebben op micro-organismen. Ook in het actieplan gewasbescherming van de Zwitserse Bondsraad wordt het als gewasbeschermingsmiddel met bijzonder risicopotentieel geïdentificeerd.
Het FiBL is sinds 2011 in samenwerking met het departement farmaceutische biologie van de universiteit Basel actief met een onderzoeksprogramma ter ontwikkeling van vervangende producten. Dit programma wordt door het Coop fonds voor duurzaamheid, de federale dienst voor landbouw en door EU-projecten gefinancierd.
Bij een screening van meer dan 3500 extracten van planten en micro-organismen identificeerde het onderzoeksteam meerdere extracten die als alternatief voor koper in aanmerking komen. Voor het qua werking en rentabiliteit meest veelbelovende extract werd in 2016 een octrooi aangevraagd.
Om een gewasbeschermingsmiddel op deze basis op de markt te kunnen brengen, zijn nu talrijke verdere onderzoeken op het gebied van productie, de producttoelating en de verkoop noodzakelijk. Dit gaan het FiBL en de Fenaco in het kader van het nieuwe partnerschap gezamenlijk aan.
De marktinvoering van een kopervervangend product, dat vermoedelijk tegen valse meeldauw bij wijnstokken en verdere plantenziektes ingezet kan worden, is op zijn vroegst in 2025 gepland.
Bron: FiBL