Nederlandse bedrijven hebben in 2019 samen voor ruim € 1,7 miljard aan investeringen in energiezuinige maatregelen gemeld. Dit blijkt uit het jaarverslag 2019 van de Energie-investeringsaftrek (EIA). In de land- en tuinbouw daalde het totale investeringsbedrag met 20% tot 54 miljoen euro. Als praktijkvoorbeeld uit de glastuinbouw komt B4HydroGrow voorbij, dat de subsidie inzet voor LED-verlichting in de slakassen en om warmteterugwinning te organiseren.
Daling bedrag met 20% in land- en tuinbouw
In 2019 is wederom het totaal gemelde investeringsbedrag voor de EIA toegenomen met 5%. Meer dan de helft van de meldingen betreft de gebouwde omgeving, bijvoorbeeld voor ledverlichtingssystemen en warmtepompen. Het totale investeringsbedrag binnen de land- en tuinbouw is afgenomen met een daling 20%, uitkomend op een bedrag van € 54 miljoen.
Tekst gaat verder onder tabel
Verbreding EIA
Nieuw in 2019 was dat de EIA meer mogelijkheden bood in het kader van de energietransitie. Het gaat dan om investeringen voor het verminderen van het aardgasgebruik en CO2-emissies, maar ook om meer elektrificatie te stimuleren. Hierdoor wordt de EIA verder verbreed naar reductie van broeikasgassen.
B4HydroGrow - telen op water en vertical farming
“Het is lastig om het proces van buitenteelt strak te organiseren”, leggen ondernemers Bart Bak, Fred Berkhout en Willem Bas uit. “Door klimaatverandering is het de laatste jaren moeilijker het teeltproces in de hand te houden. Denk aan de enorme hagelbuien, waardoor je in één keer een stuk oogst kwijt bent. Of juist perioden van droogte. Daar heeft de afzetkant ook last van. Als het BBQ weer is en de vraag naar sla toeneemt, wil Albert Heijn geen nee verkopen. Daar wilden we een oplossing voor bedenken. Met behoud van smaak en kwaliteit, want het moet wel lekker blijven.”
De kas en vertical farm tijdens de opening begin 2019. Bekijk hier het verslag van destijds met nog meer foto's.
De oplossing bleek te liggen in het telen op water in een kas. “In de eerste weken staan de kleine plantjes in een vertical farm van tien lagen. Het klimaat, het (LED-) licht en de luchtkwaliteit worden hierin volledig automatisch geoptimaliseerd. De plantjes hebben niet zoveel ruimte nodig, maar als het een krop wordt verdrukken ze elkaar. Met een waterbaan en een paar robotarmen worden de plantjes overgezet naar waterbassins in de foliekas. Het folie laat UV-licht toe, wat zorgt voor een mooiere kleuring van de sla. De temperatuur in de kas wordt gereguleerd. Daardoor zijn de kroppen sla altijd van dezelfde kwaliteit. Met de EIA investeerden we in LED-verlichting, voor een optimale groei. Met de vertical farm en de foliekas hebben we een proces wat in de buitenteelt bijna onbeheersbaar was, beheersbaar gemaakt.”
Kostprijs
Wat de ondernemers achter B4HydroGrow al jarenlang drijft, is zoveel mogelijk rendement uit energie halen, en zo min mogelijk verspillen. “Dat zie je in onze teeltwijze. 80% van de krop sla is eetbaar. De rest, wortel en nerf, gaat de biovergister in. Hierin wordt het omgezet in warmte, die we vervolgens gebruiken om de kas op te warmen. Het energiesysteem om warmteterugwinning te organiseren, daar hebben we EIA ook voor ingezet.”
“Op deze manier sla telen zorgt voor een beter product, maar met een iets hogere kostprijs. De EIA helpt om de gedane investeringen rendabel te maken. Zo komt de prijs in het schap van de supermarkt dichterbij de prijs zoals we die als consument gewend zijn.”