Tholen - De horeca gaat mondjesmaat weer open en de coronasituatie ontspant enigszins, maar op de Europese tomatenmarkt staat nog wel druk. De prijzen zijn, weliswaar niet ongebruikelijk voor de tijd van het jaar, nog aan de lage kant en het aanbod is groot. Wel trekt in bepaalde tomatensegmenten de vraag iets aan en dat stemt telers hoopvol, al is nog niet iedereen even hoopvol.
'Forse stap gezet'
Voor cherry- en snoeptomaten is sinds begin juni 'een forse stap' gezet in de prijs. "De aanvoer vanuit o.a. Noord-Afrika is laag en nu ook in Nederland het even wat minder weer is, komt de markt weer wat beter in balans", analyseert Fokke Dullaart van Harvest House. "De piek is eruit. Waar wij eerst echt acties moesten voeren om de grote volumes door goed weer met goede zetting weg te krijgen, loopt alles nu beter weg. De prijs is ook beter en klanten zijn ook bereid die hogere prijs te betalen, al is de prijs nog niet helemaal op niveau."
'Met name in ronde tomaten drama'
Als 67-jarige verkoper heeft Dirk van Nieuwkerk van Anaco Greeve inmiddels alles wel meegemaakt in de tomatenhandel. Dit jaar vormt de marktsituatie van de Hollandse tomaten geen hoogtepunt. "Het is eigenlijk al weken slecht", verzucht de verkoper. Een poging deze week om de prijzen omhoog te krijgen, werd ook tenietgedaan. "Het is met name in de ronde tomaten een drama. Fastfoodketens en broodjeszaken gebruiken die normaal volop om te snijden, nu viel een groot deel van hun afzet weg."
"Maar ook de verkoop van trostomaten is niet goed. Als je ziet dat ze voor 28 cent per kilo worden geveild, dan blijft er weinig over voor de teler. De verwachting is wel dat er minder aanbod komt. Daarom was ik in eerste instantie optimistisch over een opleving van de markt, maar ik zie het nu nog niet gebeuren. Je kunt 30-35% minder oogst hebben, maar als de vraag 70% inzakt, dan houdt het ook op. Afgelopen weken nam Wit-Rusland nog aardig wat tomaten af, dat hebben we ook de komende weken hard nodig."
Rondje cijfers
Een rondje langs de tomatencijfers verzameld door de Europese Commissie leert dat in de segmenten cherry, tros en rond de gemiddeldeprijzen ten opzichte van april vrijwel overal zijn gedaald.
Eigenlijk is er maar één uitzondering: Polen noteert een stijging in gemiddelde prijs in het segment ronde tomaten van 73% tussen t.o.v. april. Telers kregen gemiddeld 2,10 voor hun product, al zijn daar statisch gezien wel kanttekeningen bij te plaatsen.
In andere landen konden telers slechts dromen van dat soort prijzen zo blijkt als we de segmenten even afgaan met de cijfers t/m week 22.
Klik hier voor een vergroting.
Cherrytomaten
Over de hele linie is in Europa de gemiddelde prijs voor cherrytomaten al een aantal weken stabiel. T.o.v. de vorige update, met cijfers t/m week 19, is de prijs niet veel verder gedaald. 1,26 euro is de gemiddelde prijs in week 22. Die gemiddelde prijs ligt wel aanzienlijk lager dan in 2019, toen tussen week 19-22 de gemiddelde prijs minimaal 1,44 was en maximaal 1,60.
In Nederland is eenzelfde stabiliteit te zien met in week 22 een lichte opleving in prijs tot 71 eurocent. Dat is 1 cent onder de gemiddelde prijs die in week 22 in 2019 werd genoteerd. Toen volgde daarna een opleving in prijs en werden prijzen van in de zestig eurocent niet meer aangetikt tot in week 34. Ook voor dit jaar ziet het er in het licht van de marktsituatie begin juni voorzichtig positief uit.
Elders in Europa valt in Italië een flinke dip in week 22 op, waarin ruim dertig cent wordt ingeleverd op de gemiddelde prijs. 1,67 werd er genoteerd, waar de weken daarvoor steevast de gemiddelde prijs nog boven de 2 euro lag.
Het prijsbeeld in Spanje is vergelijkbaar aan Nederland, met hier ook een kleine opleving in week 22 (en week 21).
In Frankrijk ten slotte valt een grote opleving in prijs op. Ten opzichte van week 21 stijgt hier de gemiddelde prijs in week 22 naar 3,23, waar in week 22 2,32 euro werd genoteerd.
Klik hier voor een vergroting.
Trostomaten
Ook bij de trostomaten over de hele linie in Europa een vrij stabiel beeld met prijzen hier van tussen de 62-74 eurocent. Het is een prijsbeeld vergelijkbaar met dezelfde periode in 2019.
In Nederland valt een serieuze dip in week 21 en week 22 op, terwijl ook de weken daarvoor de prijzen al niet hoog waren. 28 eurocent in week 21 en nog maar gemiddeld 24 eurocent in week 22 wordt er genoteerd. "Dan blijft er nog maar weinig over voor de teler", stelde Dirk al vast.
Eenzelfde beeld in België, waar twee weken op rij 37 eurocent genoteerd werd.
In Spanje kruipt de prijs na een dal in week 20 met 29 eurocent gemiddeld op naar in week 21 44 eurocent en in week 22 65 eurocent gemiddeld.
In Italië, anders dan in cherry, hier geen dip, maar een vrij stabiel beeld, terwijl in Frankrijk net als in cherry een opleving opvalt in prijs en in week 22 1,31 euro werd genoteerd.
Ronde tomaten
Over de hele linie in Europa klimt de gemiddelde prijs voor ronde tomaten iets op, 90 eurocent in week 22 na in week 21 nog 65 eurocent en weken daarvoor gemiddelde prijzen tussen 73-76 eurocent.
Kijkend naar de landen los ontbreken hier, net als de voorgaande keren cijfers uit Nederland, maar heeft men wel cijfers uit België. De prijzen zijn hier net als in de trostomaten laag met respectievelijk 32 en 33 eurocent gemiddeld in week 21 en 22. Ook in de week nadien, week 23, blijft die gemiddelde prijs min of meer staan met 37 eurocent. In Nederland een niet veel rooskleuriger beeld, zo gaf Dirk hierboven mee.
In Spanje klimt de prijs in week 22 naar 68 eurocent gemiddeld na in week 17-21 prijzen tussen de 50-57 eurocent gemiddeld.
In Italië valt een dalende lijn op met in week 19 1,05 euro en in week 22 nog maar 75 eurocent. Op een dipje na in week 21 blijft de prijs in Frankrijk gemiddeld rond de euro hangen met 95 eurocent in week 22.
Grote uitzondering op alle berichten over vrijwel overal dalende prijzen is Polen. Hier is sprake van een prijsstijging in mei t.o.v. april van 73 procent en komt de prijs over mei uit op gemiddeld 2,10 (en 1,22 in april).
Eén kanttekening hierbij wel: de Europese Commissie lijkt niet in alle weken cijfers te hebben binnengekregen. In week 21-22 noteert de Commissie 50 en 49 eurocent gemiddeld en in april 1,57 (week 15), 1,17 (week 17) en 90 eurocent (week 18). Feit blijft dat 1,57 gemiddeld in week 15 in de hele cijferreeks van een jaar in Polen nergens anders werd gehaald. Nipt boven de euro kwam de prijs het afgelopen jaar niet uit.
Klik hier voor een vergroting.