Tholen - Vandaag komen de verschillende Europese ministers van landbouw virtueel bijeen om te spreken over de sociaaleconomische gevolgen van de COVID-19 crisis. Minister Carola Schouten zal, zo informeerde ze de regering gisteren per brief, pleiten voor aanvullende crisismaatregelen bij een al eerder gepresenteerd steunpakket. Hoewel het in onze sector alom geroepen woord noodfonds niet valt, spreekt ze expliciet van ‘compensatie voor geleden schade zoals steun voor het doordraaien dan wel het uit de markt nemen van sierteeltproducten’.
“En dat fonds moet er komen”, zegt Arne Bac, sectorspecialist tuinbouw bij de Rabobank stellig. Hij voegt daarmee nogmaals zijn stem bij een sterke lobby vanuit de tuinbouw, die bij voortduring wordt aangevuurd door tal van ondernemers uit de sector, door mensen als Steven van Schilfgaarde en Sjaak van der Tak, en door praktisch alle collega-banken en allerhande financiële dienstverleners in de branche. “Een noodfonds is keihard nodig om bedrijven in leven te houden. Komt dat er niet, dan komt het voortbestaan van een groot aantal van hen in gevaar.”
Afgelopen donderdag heeft de bank klanten, overigens in nauwe coördinatie met de verschillende andere banken in Nederland, reeds verschillende steunmaatregelen toegezegd. Zo krijgen bedrijven met acute liquiditeitsproblemen tot zes maanden uitstel van betalingen en zijn kredieten zowel verhoogd als vereenvoudigd en versneld aan te vragen. “Verzoeken om uitstel krijgen we echt heel veel. Punt is alleen dat de problemen waar men nu tegenaan loopt dermate acuut zijn dat deze maatregelen alleen voor een heleboel bedrijven niet voldoende zullen zijn”.
Twee scenario's
Het advies dat Bac en collega’s aan ondernemers meegeven is dan ook in de eerste plaats het goed in kaart brengen van de schade. “Afhankelijk van het bedrijf en de situatie maken we grofweg twee scenario’s. De eerste is een ‘worst case’ scenario, waarbij we uitgaan van een tot praktisch nul gereduceerde omzet over een periode van drie maanden. Als daarna de markt weer opstart, waar sta je dan en hoe lang is de weg naar boven? Een tweede scenario is daaraan gelijk, maar met dit verschil dat je uitgaat van grofweg een gehalveerde omzet. En dan is de vraag dezelfde: hoe staat het bedrijf er dan voor en in welke mate is een spoedig herstel aannemelijk.”
Drie maanden is op zichzelf een arbitrair aantal, maar men heeft hierbij gekeken naar de ervaringen met het virus in China. Daar vertoont de markt langzaam weer tekenen van herstel en trekt de vraag, na een periode van verregaande stagnatie die ongeveer drie maanden geduurd heeft, weer aan. Of een bedrijf scenario 1 of 2 moet hanteren hangt verder sterk af van het product of dienst dat men biedt.
Nu over de brug komen
Hoe dat Noodfonds er tot slot uit moet komen te zien en, als het eenmaal staat, wie daar dan precies gebruik van mogen maken, kan Bac uiteraard niet voorzeggen. “Maar dat is secundair. Eerst moet het er komen, het liefst zo snel mogelijk duidelijkheid, en bovendien moet het een robuust fonds zijn. Als de ministers zogezegd een ei gelegd hebben, dan kunnen ook wij als bank concreter worden in onze adviezen en financiële dienstverlening voor hen die dat nu zo hard nodig hebben.”