Spaanse telersverenigingen als Freshuelva, Interfresa, Asaja en Cooperativas Agroalimentarias hebben een crisisvergadering belegd om enkele heikele kwesties te bespreken voor de zachtfruitsector in de zuidelijke provincie Huelva. Op de agenda stonden thema’s zoals het mogelijke gebrek aan plukkers tijdens de piekperiode van de aardbeienoogst en die van ander zachtfruit maar ook de start van het steenfruitseizoen die zal samenvallen met het einde van het citrusseizoen.
Door het coronavirus zijn de grenzen gesloten met Marokko, een land dat de sector voorziet van een aanzienlijk deel van de seizoensarbeiders. Op de vraag of erop aangedrongen moet worden buitenlandse arbeidskrachten toe te laten, lopen de meningen flink uiteen.
"Door het sluiten van de grenzen om de verspreiding van het coronavirus in te dammen, kunnen de aangeworven Marokkaanse seizoensarbeidsters het land niet meer binnen. Dat kan ons parten spelen, zeker nu de piekweken voor de oogst eraan komen”, zegt Rafael Domínguez, voorzitter van Freshuelva.
Nog niet helft Marokkaanse arbeiders aangekomen in Spanje
“Slechts 35 tot 45% van de Marokkaanse arbeiders die we rond deze tijd verwachten, zijn hier in Huelva aangekomen. We wachten op nieuws van het ministerie om te weten of we nog kunnen rekenen op de komst van de aangeworven Marokkaanse arbeiders.
Er zouden ook arbeiders komen uit Oost-Europese landen zoals Roemenië en Bulgarije, maar die kunnen Spanje evenmin bereiken. De landen waar ze doorheen moeten hebben immers ook hun grenzen gesloten. De overheid moet nu oplossingen aanreiken zodat de aanvoer van producten niet onderbroken wordt”, gaat Rafael Domínguez verder.
Vraag blijft momenteel nog op peil
“Momenteel blijft de vraag vanuit Spanje en het buitenland op peil. We blijven oogsten en blijven zowel de binnenlandse als onze belangrijkste exportmarkten beleveren. Zo zenden we bijvoorbeeld product naar Duitsland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk. We nemen extreme hygiënemaatregelen in acht, zowel om onze werknemers te beschermen als om een veilig product af te leveren.
We hebben ook Italië kunnen bevoorraden op momenten van grote nood en we zijn van plan door te gaan met de aanvoer naar heel Europa. Maar het is afwachten welke maatregelen de andere EU-landen gaan nemen. We hopen dat er voor het goederentransport flexibiliteit aan de dag wordt gelegd aan de grenzen, zodat de export vlot kan verlopen”, zegt hij.
"Liever geen heropening van de grenzen, er staat te veel op het spel"
Het sluiten van de grenzen leidt tot meningsverschillen. Bepaalde Spaanse overheidsdiensten zijn voorstander om de grenzen weer open te stellen voor tijdelijke arbeidskrachten, maar sommige bedrijven zien dat zelf niet zitten vanwege het risico. De veiligheid van de burgers primeert in dit geval.
"Ik denk dat het een vergissing is dat bepaalde regels en protocollen niet voor alle sectoren op dezelfde manier van toepassing zijn", zegt een verantwoordelijke van een teeltbedrijf uit Huelva die liever anoniem blijft. "De afzet van ons product verloopt zonder noemenswaardige problemen. De bestellingen blijven komen en het fruit wordt niet tegengehouden aan de grenzen. Het is een delicate situatie en we zitten allemaal in hetzelfde schuitje. Er staat veel meer op het spel dan alleen maar de oogst. We zullen inderdaad niet in staat zijn alle aardbeien te plukken, maar we mogen van geluk spreken dat we kunnen blijven plukken en exporteren.”
Retailsluiting in de Goede Week?
"Het zou goed zijn mochten de supermarkten niet sluiten in de Goede Week. Elk jaar komt die periode ongeveer overeen met de piekproductie van zachtfruit en dan kopen de consumenten steevast hoeveelheden vergelijkbaar met het hamstergedrag van de voorbije dagen. Er zijn dan trouwens ook meestal momenten van overproductie. Als dit jaar de supermarkten en de groothandelsmarkten sluiten, wordt het een ramp”, zo luidt het.