Jan van Bergeijk introduceerde commerciële frambozenteelt in Huelva

In 1989 vertrok Jan van Bergeijk vanuit Nederland naar de Spaanse zachtfruitregio Huelva omdat hij kansen zag voor de vroege frambozenteelt. Zo introduceerde de Nederlander als entrepreneur de commerciële frambozenteelt in Spanje.

“Toen we de eerste volumes hadden, was de markt er nog niet klaar voor en wisten we niet waar we met de frambozen heen moesten”, blikt de teler dertig jaar later lachend terug.

Inmiddels is de frambozenteelt in Spanje de 2.000 hectare gepasseerd. “Er zijn zeker jaren van groei geweest, maar de laatste jaren is het areaal stabiel”, vertelt Jan.

“De productiekosten worden immers elk jaar hoger en daardoor wordt het ieder jaar lastiger om in de groene cijfers te geraken. Ik verwacht dat er daardoor wel telers zullen afvallen in Spanje en op een gegeven moment ook in Marokko.” 

Herstel in prijs
Het huidige seizoen kende in december de nodige vertragingen als gevolg van de regenval. “In december was de productie hoog en de prijzen tegenvallend. In januari is de productie afgenomen en zijn de prijzen weer opgeklommen naar een normaal niveau. De afgelopen jaren lag de vraag in januari nog weleens op een lager pitje, echter dit jaar zagen we dat de vraag zich redelijk heeft hersteld in het begin van 2020. De productie is harder gezakt dan de consumptie”, constateert de teler.

Van concurrentie uit andere landen hebben we op dit moment niet zoveel last. In december was er wel veel Marokkaans product op de markt”, vertelt de teler wiens bedrijf onderdeel is van de groep Plusberries. Hieronder vallen zes familie bedrijven die gespecialiseerd zijn in de productie van bessen en vroeg steenfruit vanuit Huelva en Badajoz. Allen met een eigen specialiteit als aardbeien, frambozen, bramen, nectarines, perziken en blauwe bessen. De Nederlander is met El Remolino Plusberries binnen de groep commercieel verantwoordelijk voor de productie van frambozen. 

Kasteelt heeft hogere kostprijs
Ook van concurrentie van de kasteelt in Nederland en België is hij niet bang. “De teelt in kassen heeft een veel hogere kostprijs. Dat is een heel ander segment dan waarin wij zitten. Het is zeker een trend om lokaal product te kopen, maar voor de teelt in kassen zal er toch ook wel een premium prijs betaald moeten worden. Ik betwijfel daarom of productie in kassen in de winter voor Noord-Europa wel haalbaar is. De kostprijs wordt overal toch een lastig punt. Het is er daarom in de loop der jaren niet aantrekkelijker op geworden om heel het jaar rond frambozen te telen.”

Bio-frambozen
Biologische frambozen zijn er ook op de markt, maar ook dat is volgens Jan geen segment waar men eenvoudig grootschalig in kan stappen. “Je bent enorm volumegebonden. Als je te veel productie hebt, krijg je er de conventionele prijs voor en dat dekt de kostprijs niet meer.”

Net als veel collega-bedrijven is Plusberries druk doende om duurzame verpakkingen te introduceren. Echter belasting op het milieu is volgens Jan het punt niet. “Het belangrijkste is dat de eindgebruiker de verpakkingen op de juiste manier recyclet, dan is het milieuprobleem zo goed als opgelost. Op dit moment wordt het probleem voornamelijk in de voeten van de telers geschoven. Echter al onze verpakkingen zijn recyclebaar.”

Minder daghandel
De Noordwest-Europese markt blijft voor Plusberries het belangrijkste afzetgebied met  Frankrijk, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en Scandinavië als belangrijkste markten “Wel zien we dat de programma’s naar de supermarkten het overgrote deel van de handel bepalen. De daghandel is steeds minder belangrijk geworden”, vertelt Jan. “Overzeese export doen we incidenteel ook wel, maar we zijn er erg voorzichtig mee. Frambozen zijn geen makkelijk product voor verre bestemmingen. Daarbij heb je een bepaalde prijs nodig, terwijl er ook op die markten ook steeds meer concurrentie is van lokale teelt. Wij richten ons voornamelijk op Europa.”

Een comeback naar Nederland is voor Jan niet aan de orde. “Ik woon nu reeds dertig jaar in Spanje, toen ik vertrok was Spanje nog ver weg, maar die afstanden zijn figuurlijk gezien veel korter geworden. Ik kom tegenwoordig vaak genoeg in Nederland, maar als ik  weer voor de keuze stond, zou ik zo weer naar het buitenland gaan."

Dit artikel verscheen eerder in editie 2, 34e jaargang van Primeur. Zie hiervoor www.agfprimeur.nl.