Met de inwijding van de ALTMARKTgarten op het dak van het nieuwe jobcenter in Oberhausen op 26 september 2019 viel tegelijkertijd het startschot voor het voorbeeldproject van het inFARMING-concept. Wetenschappers van instituut Fraunhofer UMSICHT doen ter plaats onderzoek naar levensmiddelproductie in de Duitse stad. Teeltsystemen en de gebouwen zelf zijn hiervoor aan elkaar gekoppeld, zodat stof- en energiestromen duurzaam voor de teelt van groenten, fruit of kruiden gebruikt kunnen worden.
De voorgevel van het jobcenter / Foto: Fraunhofer Institut
Teelt in verschillende klimaatzones
Met de ALTMARKTgarten op het dak van het nieuwe jobcenter in Oberhausen is nu een centrum voor duurzame, lokale AGF-teelt ontstaan dat op het inFARMING-concept gebaseerd is en in deze vorm uniek is in Duitsland. In drie verschillende klimaatzones worden voortaan groenten, fruit en kruiden geteeld. In een vierde klimaatzone wordt onderzoek gedaan.
De afzonderlijke zones van de kas op het dak kunnen afhankelijk van de temperatuur- en vochtbehoefte van de planten apart gestuurd worden. Een verdere bijzonderheid is dat de teeltgeoriënteerde zones gebruikmaken van verschillende teeltsystemen. Naast de 'eb en vloed tafels', die planten tijdgestuurd door vloed van water en voedingsstoffen voorzien, wordt er in Uv-stabiele growbags geteeld.
Bemesting en waterverzorging gebeurt door middel van druppelirrigatie. Het overtollige water wordt via een goot teruggevoerd naar de waterkringloop. Bij een ander cultiveringssysteem bevinden de planten zich op platen (floats/pontons) in vijvers. Uitsparingen in de platen zorgen voor houvast en maken direct wortelen in het water mogelijk.
Alle teeltsystemen draaien om de teelt op water, wat wil zeggen dat de planten door een waterige oplossing gevoed worden. Een bemestingsautomaat stuurt de verzorging met voedingsstoffen aan, individueel aangepast aan de planten en het cultiveringssysteem.
Stellages in het hightech kassencomplex / Foto: Meteor Systems BV
Het gebouw als bron
Het bruikbare oppervlakte van de kas op het dak bedraagt meer dan 1.000 m², waarvan Fraunhofer UMSICHT zich op 160 m² bezighoudt met onderzoek en ontwikkeling. "Samen met bedrijven uit verschillende branches kunnen we de nieuwste ontwikkelingen en technologieën op het gebied van gebouw geïntegreerde tuinbouw testen en verder ontwikkelen", zegt Volkmar Keuter, afdelingsleider fotonica en milieu bij Fraunhofer UMSICHT. Het gebouw dient daarbij als bron. Volkmar: "We onderzoeken in hoeverre bijvoorbeeld waterstromen of afvalwarmte uit het gebouw ingezet kunnen worden voor de verzorging van de producten."
De afvalwarmte wordt vanuit het jobcenter direct naar de onderzoekszone geleid. Het afvalwater - water uit douches en wasbakken - wordt in de kelder verwerkt. Aan de ene kant zodat het binnen het gebouw gebruikt kan worden, aan de andere kant om in de onderzoekszone de toepassing voor irrigatie te testen. Ook de belichting staat in de focus van de onderzoekers, want met bepaalde lichtscenario's kunnen de plantengroei en de plantenkwaliteit positief beïnvloed worden.
Een kijkje in het hightech complex / Foto: Meteor Systems BV
Duurzaam en dichtbij de klanten
Het inFARMING-concept minimaliseert de transportafstanden tussen de teelt en het verbruik, doordat de op het dak geteelde groenten lokaal in de stad verkocht kunnen worden. Doordat bronnen optimaal ingezet worden en materiaalkringlopen gesloten worden, kunnen energieverbruik, koolstofemissies en afval gereduceerd worden.
Bij de ALTMARKTgarten staat momenteel in het bijzonder de optimalisering van het waterverbruik in de focus. Verdere voordelen: het stedelijke beeld wordt positief verrijkt en er gaat minder grond verloren doordat reeds bebouwde oppervlaktes - zoals dak van het nieuwe jobcenter – als teeltgebied dienen.
Voor meer informatie:
www.infarming.de
www.dresden.fraunhofer.de/
