Duurzaamheid is een belangrijk onderwerp in de glastuinbouwsector. Veel telers zijn op zoek naar manieren om hun teeltbedrijf duurzamer te maken, maar ze moeten ook rekening houden met de winstgevendheid van hun bedrijf. Daarnaast zijn er meerdere uitdagingen als je een duurzamer energieverbruik wilt creëren. Jan VanderHout van het Canadese Beverly Greenhouses weet alles van deze energieproblemen. Hij deelt zijn ervaringen op dit gebied, zowel uit zijn perspectief als teler én als bestuurslid van verschillende organisaties binnen de sector.
Jan vertelt dat duurzaamheid heel belangrijk is voor Beverly Greenhouses: "We proberen verstandige beslissingen te maken die voordelen hebben voor het milieu én voor ons bedrijf." Het draait dus allemaal om het creëren van een balans. "We kunnen niet alleen een warmtekrachtkoppeling installeren omdat het goed is voor het milieu, het moet ook goed zijn voor ons bedrijf. We moeten wel zaken kunnen doen."
Wat zijn de uitdagingen voor het behouden van deze balans? "Eén van de uitdagingen zijn de regels van de overheid. Er zijn teveel belemmeringen om een netwerk te verbinden met een warmtekrachtkoppeling."
De mogelijkheden van een WKK
Jan vertelt dat WKK's een favoriet van hem zijn. "Wat mij betreft is een WKK de perfecte mogelijkheid voor kassen en de maatschappij in het algemeen, omdat er geen restwarmte is. We kunnen bijna alle restwarmte opvangen, dus dat is perfect vanuit het oogpunt van duurzaamheid.
Maar er moet ook een programma zijn om dit allemaal te laten werken. Op dit moment werkt het min of meer, we zijn hier pas net begonnen met een WKK, die achter de meter geïnstalleerd is. We wekken alleen onze eigen elektriciteit op, en zonder verlichting is dat niet heel veel."
Er zijn hier echter nog meer mogelijkheden, zegt Jan. Hij hoort dit van veel telers in Ontario. "Ze zijn het ermee eens dat dit een mogelijkheid is die ze willen hebben." Dus dat is iets waarover met lokale politici gepraat moet worden en Jan heeft als voorzitter van The Ontario Greenhouse Alliance en directeur bij de Ontario Greenhouse Vegetable Growers volop mogelijkheden om dit te doen.
De kracht van de zon
Bij Beverly Greenhouses gebruiken ze ook de kracht van de zon. Er is genoeg zonlicht in Ontario om te betalen voor de zonnepanelen die ze hebben geplaatst en de energie ze opwekken wordt verkocht aan het nutsbedrijf.
"Ons oudste contract is voor 72,7 cent per kWh," zegt Jan, "wat een hele hoge prijs is, aangezien het gemiddelde iets van 2,7 cent is. Gek genoeg was de afschrijving op de systemen die drie jaar daarna werden geïnstalleerd, oftewel de prijs per kWh, slechts 53 of 54 cent, maar de afschrijving was wel beter, omdat de kosten van het systeem veel lager waren geworden."
Jan legt uit dat ze bij Beverly Greenhouses altijd op zoek zijn naar nieuwe mogelijkheden, en daarbij hoort ook aanvullende verlichting. "Verlichting is iets waar we ons zeker mee bezig houden, maar we zijn er niet van overtuigd dat dit veel opbrengt."
Jan legt uit waarom hij hieraan twijfelt: "Je kunt een raming maken van de kosten van de installatie. In ons geval betekent dit dat we grote veranderingen aan de infrastructuur zouden moeten aanbrengen om de stroom naar ons bedrijf te krijgen. Van deze kosten kun je een inschatting maken, maar het is erg lastig om te schatten wat de prijs van het product als er in de winter meer van wordt geteeld.
Als we bijvoorbeeld de zekerheid zouden hebben dat we voor een dozijn komkommers altijd €18 krijgen, zou ik dit doen, maar dit is niet het geval. En hoe te lager de prijzen van komkommers worden, hoe minder logisch het wordt om er meer van te telen als de input die nodig is zo duur is."
Als meer telers in de omgeving verlichting gaan installeren, gaan ze wellicht opnieuw naar de mogelijkheden kijken, zegt Jan. Het is echter niet waarschijnlijk dat dit gaat gebeuren. "Als we dit allemaal doen, zijn er teveel komkommers om een goede prijs te krijgen."
Kernenergie
Jan noemde al dat de gemiddelde prijs voor elektriciteit (niet geleverd) van het netwerk nu rond de 2,7 cent per kWh ligt. Het is een kwestie van vraag en aanbod; er wordt nu veel kernenergie gegenereerd in Ontario. "Natuurlijk zet je dat niet 's ochtends even aan. Dit blijft doorgaan, 24 uur per dag."
Door het onderhoud dat aan de kerncentrale in Bruce gepleegd gaat worden (de grootste kerncentrale ter wereld) zijn er mogelijkheden voor andere energiebronnen, maar "de overheid in Ontario moet hier over na gaan denken", zegt Jan. "Hoe wordt het tekort aan elektriciteit aangevuld als die reactoren worden stilgelegd? Gaan we hier elektriciteit opwekken, op een milieuvriendelijke manier, of gaan we dit kopen uit een naburig gebied, zoals Quebec, Michigan, of New York?"
Jan blijft wel realistisch, het is namelijk niet mogelijk om kernenergie permanent te vervangen met de huidige vraag naar elektriciteit. "Als je elektriciteit wilt gebruiken, zal dit toch ergens vandaan moeten komen. Een gedeelte hiervan kan door de wind en zon opgewekt worden, maar dit voldoet niet volledig aan onze behoefte en het zal ook nog wel even duren voordat dit wel het geval is."
Verbeteringen 'aanboren'
Overal ter wereld wint geothermische energie aan populariteit, ook in de Canadese glastuinbouwsector. "Ik denk dat geothermische energie ons uitstekende kansen biedt", zegt Jan. Er is echter wel een probleem: de locatie. In het zuiden van Ontario wordt geothermische energie niet gebruikt binnen de sector, en Jan verwacht dat er dit een geografische reden heeft. "De warmte moet op de juiste diepte zitten en de bodemomstandigheden moeten goed zijn, zodat je hierin kunt boren en de warmte kunt gebruiken. Ik denk niet dat dat het geval is in Zuid-Ontario."
Maar het gebied heeft zo zijn eigen voordelen. "Ons teeltbedrijf ligt dicht bij Toronto, en daarom zijn er veel restproducten van hout beschikbaar", legt Jan uit. Dus biomassa is een uitstekende optie voor Beverly Greenhouses, en één die ze nu al 35 jaar gebruiken. Ze gebruiken voornamelijk houtsnippers van bijvoorbeeld palletfabrieken, meubelfabrieken, en bouw- en sloopbedrijven. "Het is zowel economisch voordelig én goed voor het milieu."
Politiek
Er zijn genoeg duurzame energiebronnen beschikbaar voor telers, en ze hebben allemaal vele voordelen. De vraag is hoe je deze voordelen ook aan anderen kunt laten zien en hierbij spelen organisaties binnen de sector een grote rol, vooral wanneer die 'anderen' politici zijn.
"Er zijn vier grote politieke partijen in Ontario. Eén van hen, de kleinste, heet de Green Party. Zoals de naam al zegt, is deze partij het meest milieubewust", vertelt Jan. De Green Party en de leider van deze partij, Mike Schreiner, zijn voorstanders van warmtekrachtkoppelingen. Zelfs medewerkers van de overheid die niet zo milieubewust zijn, zien het belang hiervan. De uitdaging is nu om door het systeem te komen."
Doordat het afgelopen decennium de focus voornamelijk op zonne- en windenergie heeft gelegen, zijn WKK's een beetje (en onverdiend) in de vergetelheid geraakt. "Dit is interessant omdat WKK's perfect aansluiten bij zonne- en windenergie, omdat we kunnen kiezen wanneer we deze systemen willen activeren, en vooral omdat we de warmte kunnen opslaan."
In de komende jaren zal de grootste uitdaging in Ontario echter de toegang tot de capaciteit zijn, zo zegt Jan. "Toegang tot het beschikbare aardgas en toegang tot de elektriciteit, vooral nu steeds meer bedrijven verlichting willen gaan gebruiken. Hiervoor is meer infrastructuur nodig om deze elektriciteit te kunnen leveren."
De grootste vraag is daarna wie voor de uitbreiding van deze infrastructuur zou moeten betalen. "Op dit moment kan ik meer gas krijgen en daarom moet het systeem worden uitgebreid. We praten hier over ongeveer €1,35 miljoen tot €1,89 miljoen en ze willen dat ik deze volledige rekening ga betalen. Dat is niet hoe het gassysteem de laatste 50 jaar jaar is gebouwd, maar het is wel hoe ze het nu willen doen. Dit maakt het erg lastig. Het is erg moeilijk om hiermee naar een bank te gaan, het is alsof we dan een donatie van zo'n €1,5 miljoen vragen."
Jan lobbyt hier ook veel voor. "Het is een lang proces, maar de verkiezingscyclus is niet zo lang. Dat is de politiek. Het komt erop neer dat ze de brandjes blussen, en als ze een echte hotspot zien gaan ze daar misschien achteraan, maar het is moeilijker om te investeren in mogelijkheden voor op de lange termijn."
Beverly Greenhouses was onlangs te zien in een reclame van de coöperatief AgEnergy. Bekijk de video hier.