Toen hij 17 jaar geleden naar Australië verhuisde had hij nooit kunnen denken daar ooit de grootste biobrandstofinstallatie van het land te gaan realiseren. Toch is dat precies wat Peter van den Goor - inmiddels bekend als Tomato Pete - aan het doen is in Katunga, gelegen in het zuiden van Australië. Zijn tomatenkwekerij Katunga Fresh groeit volgend jaar naar meer dan 20 hectare kas en gaat helemaal draaien op hernieuwbare energie.
"We hebben hier genoeg ruimte beschikbaar. Arbeid is geen probleem voor ons. We kunnen goede tomaten telen en de markt is ook zo slecht nog niet", vertelt Pete. "Alleen de energievoorziening hier belemmert onze groei. Dus daar gaan we mee aan de slag." De totale installatie, die meer dan 1,2 miljard euro gaat kosten, gaat verschillende biobrandstoffen produceren en zorgt uiteindelijk voor een negatieve CO2-emissie.
Vroeger geen tuinbouw
Als je in Katunga bent, op ongeveer twee uur rijden van Melbourne, is het vandaag de dag moeilijk voor te stellen dat hier twee decennia geleden nog geen enkele kas stond. Het gebied is enorm veranderd sinds Pete van den Goor en zijn vrouw Marian naar het gebied verhuisden om hun tomatenkwekerij om te zetten. Zelf begonnen ze met 2 hectare en werken inmiddels op ruim 16 hectare. Ook drie van hun vijf kinderen zijn vandaag de dag actief in de het bedrijf. Om de hoek is inmiddels nog een kwekerij van twee hectare te vinden (Madigan Fresh) en ook de 10 hectare grote kas van de tomatentelers van Flavorite staat in de buurt.
“Het is goed om wat meer tuinbouw in de buurt te hebben", vertelt Pete. “We werken regelmatig samen met onze buren. Aangezien onze locatie zo afgelegen ligt, doen we veel onderhoudswerk zelf, maar af en toe hebben we hierbij wel wat hulp nodig. Omdat onze faciliteiten voornamelijk van Nederlandse makelij zijn, is het efficiënt om samen te werken."
Onder de leveranciers zijn Gakon voor de kas, PB tec voor water- elektrotechniek, Steenks Service voor de technische apparatuur, Van der Waay voor de dekwasser en Taks voor de verpakkingsinstallatie. En ondanks de afstand en de flinke reis ziet Pete ze regelmatig verschijnen. Niet gek misschien: naast dat Katunga Fresh de afgelopen jaren flink is uitgebreid, baten ze ook de plaatselijke kroeg uit en vinden daar veel bouwvergadering plaats.
Uitbreiding
Er staat nog veel meer te gebeuren in het gebied. Volgend jaar gaat Katunga Fresh nog eens 5,2 hectare bijbouwen. In totaal kan het bedrijf in grootte verdubbelen naar 32 hectare, een proces dat gepland staat voor de komende jaren.
Gakon bouwde het grootste deel van het huidige areaal en gaat ook de nieuwe kas, verwarmingsinstallatie en scherminstallatie plaatsen. "De eerste containers zijn onderweg die kant op en we zorgen ervoor dat er in juni kunnen worden geplant", vertelt Olaf Mos van Gakon. Het innovatieve en duurzame karakter van het project past bij het bedrijf, vertelt hij.
Katunga Fresh gaat namelijk op op een bijzondere manier energie opwekken. Op hun grond wordt een enorme biobrandstofinstallatie gebouwd. Daarvoor werken ze samen met energiebedrijf AgBioEn. Doel is een geheel geïntegreerde keten te realiseren waarin vanuit hernieuwbare energie vloeibare biobrandstoffen gemaakt worden, inclusief hoogwaardige brandstoffen als kerosine en diesel.
Negatieve CO2-uitstoot
Als de bouw voltooid is, zal de faciliteit uiteindelijk een negatieve netto CO2-uitstoot hebben. “Er is hier wel gas beschikbaar, maar het meeste hiervan wordt geëxporteerd, dus er is altijd sprake van een tekort. De laatste vier jaar is de prijs verdrievoudigd", zegt Pete. Daarnaast kunnen ze op dit moment geen belichting gebruiken omdat er niet voldoende elektriciteit beschikbaar is, iets dat ook zal veranderen zodat de faciliteit klaar is. Hierna zal Katunga Fresh tenminste twee hectare van hun areaal kunnen verlichten.
Het totale project, dat meer dan €1,2 miljard gaat kosten, omvat ruim 75,000 hectare land waarop biomassa, voedsel en veevoeder wordt geproduceerd. Daarvoor wordt een soort pacht opgezet, zodat verschillende akkerbouwers voor het bedrijf kunnen gaan werken.
Biomassa verwerken
"In de eerste fase van het project kunnen we al 60.000 ton biomassa verwerken. Het totale project kan 600.000 ton aan", vertelt Pete. "Natuurlijk kunnen we onze eigen plantafval hiervoor gebruiken - en al het andere biolgische afval." Dat betekent ook dat de mest van het vee van de familie Van den Goor family hergebruikt kan worden. Inderdaad - naast de kassen en het energiebedrijf zijn Pete en zijn familie ook actief geworden in de veeteelt. Ze produceren rundvlees van A-kwaliteit en A2-melk, een hypoallergeen melkproduct.
"Ik vond de veeteelt altijd al interessant", vertelt Pete. "Dat heeft zich eigenlijk gewoon toevallig zo ontwikkeld. Het is mooi om te zien hoe het nu allemaal samen komt. Voor mij is dit ook de toekomst van de landbouw: de cirkel rondmaken, bronnen hergebruiken. Fossiele brandstof is eindig, dus we moeten hier een alternatief voor vinden. Ik weet zeker dat de mogelijkheden en de toekomst van biomassa en biobrandstoffen enorm zijn."
De cirkel rond maken
De nieuwe installatie zal de cirkel zeker rond maken. Dankzij Zuid-Afrikaanse technieken, een combinatie van pyrolytische technologie en een omzetting van gassen naar vloeistof, wordt de biomassa omgezet in een aantal hernieuwbare brandstoffen.
“We gaan de warmte, elektriciteit en de CO2 voor onze eigen kas gebruiken, maar andere bedrijven zullen hier ook voordeel van hebben. De CO2 geschikt om in voedsel gebruikt te worden, de kwaliteit is die in frisdranken gaat," legt Pete uit.
De installatie voorziet straks bijvoorbeeld niet alleen de tomatenkas en toekomstige uitbreidingen van Katunga Fresh van elektriciteit, maar ook een nieuw te bouwen kas die dicht bij het bedrijf komt te staan.
"Daar komen waarschijnlijk aardbeien of paprika's in", zegt Pete. Dat gaat hij echter niet zelf doen. "We zullen helpen dit bedrijf op te zetten, maar wij blijven ons concentreren op de trostomaten."
De Australische markt is geen exportmarkt en is wat veel producten betreft ook nog niet zelfvoorzienend. "Door de verschuiving van de buitenteelt naar de bedekte teelt, zijn er veel mogelijkheden voor nieuwe ondernemingen, aangezien glastuinbouw veel mogelijkheden biedt bij klimaatverandering en uitdagingen op het gebied van arbeid, efficiëntie en voedselveiligheid."
Duurzaamheid
Pete vertelt dat het energieprobleem de belangrijkste reden voor hem was om met hernieuwbare energie aan de slag te gaan en ook trok het aspect van duurzaamheid zijn aandacht. Een wereldverbeteraar wil hij zichzelf niet noemen, maar als je kijkt naar de projecten waar hij bij betrokken is, dan voert de combinatie ondernemerschap met betere omstandigheden voor milieu of voor mensen daarin centraal.
Dat zie je ook aan hoe de arbeid georganiseerd is. Katunga Fresh werkt met een vaste en zeer diverse groep werknemers. "We hebben veel mensen uit de Filipijnen voor ons werken, en ook veel Indiërs. We helpen hen om hun werkvergunning in orde te maken, zodat ze hier een leven kunnen opbouwen", vertelt Pete. Dat verkiest hij nadrukkelijk boven het werken met tijdelijke krachten en backpackers, iets dat in Australie populair is. "Betrouwbaarheid en stabiliteit", vindt hij. "Bovendien is onze arbeidsvraag ook stabiel gedurende het jaar."
Inzamelactie
Die sociale kant van het bedrijf is ook zichtbaar in de Katunga Fresh inzamelactie die later dit jaar zal plaatsvinden. Tijdens bezoek aan Afrika ontmoette de familie Van den Goor Hellen en ze besloten haar te steunen in haar strijd voor beter onderwijs voor meisjes in Kenia. "Ruil meisjes niet voor koeien, geef hen onderwijs", is het motto van de actie, verwijzend naar het grote aantal jonge meisjes dat moet trouwen in ruil voor koeien. Het doel is om geld op te halen om onderwijsvoorzieningen te bouwen.
Hoge temperaturen
Maar eerst terug naar de kas. Het doel is om de kas in Australië in juni klaar te hebben, en rond deze tijd moet de biobrandstofinstallatie ook klaar zijn. Dan kunnen de planten er tijdig in.
"De grootste uitdaging voor ons bedrijf is de enorm hoge temperatuur in de zomermaanden", zegt Pete. "Normaal planten we in de zomer, zodat we in de winter kunnen blijven telen en een hogere oogst en gewassen van betere kwaliteit hebben. De temperaturen kunnen in de zomer stijgen tot 45 ºC. We werken in traditionele kassen met diffuus glas en hebben een hogedruknevelinstallatie geïnstalleerd om de temperatuur beter onder controle te houden. Dankzij de verdamping van de planten, kan de temperatuur in de kas wel 12 graden lager zijn dan buiten, en daarom zijn de teeltomstandigheden ideaal. Waarschijnlijk zijn het vooral de bouwers zijn die moeite zullen hebben met de hitte, maar ik weet zeker dat het hen wel gaat lukken."
Voor meer informatie:
Katunga Fresh
Facebook
Fundraiser
Gakon Horticultural Projects
(+31)174 225 700
info@gakon.nl
www.gakon.nl