Ze zijn ongeveer twee jaar bezig geweest om het op de markt te brengen en na hun demonstraties op de IPM Essen in januari, is de belangstelling voor hun variëteiten sterk toegenomen. Het gaat hier over de ‘echt eetbare’ roos van rozenkweker Pheno Geno, een Servisch-Nederlands bedrijf. Hun eetbare rozencollectie heet 'Taste of Love' en is momenteel hun belangrijkste productgroep, gevolgd door hun bestuivingscollectie en winterharde variëteiten. En de volgende grote projecten zitten in de pijplijn, zoals het maken van rozenolie.
Willianne Sluiter van Incredible Roses en Peter Cox van Pheno Geno Roses op Plantarium 2019 in Boskoop. Sluiter produceert niet alleen de eetbare rozen van Pheno Geno, maar levert ook het uitgangsmateriaal.
Eetbare rozen - hoe het allemaal begon
Na vele jaren van testen, heeft Pheno Geno Roses hun eerste rozen op de markt gebracht in 2017. "We hebben testen uitgevoerd voor voeding en hebben gebruik gemaakt van smaakpanels. De volgende stap was het veranderen van de perceptie van eetbare rozen, omdat de meeste mensen niet bekend zijn met het eten van rozenblaadjes.
Om die reden moesten we de manier van denken van de consument veranderen. Bij deze taak werden we bijgestaan door professionele chef-koks uit restaurants uit het midden- en topsegment. Door een beroemde chef-kok te koppelen aan een eetbare roos, is het eten van rozenblaadjes trendy geworden", legt rozenveredelaar Peter Cox van Pheno Geno Roses uit. Ze hebben het aantal van 100 geselecteerde rozenvariëteiten teruggebracht tot minder dan een dozijn.
Vernoemd naar chef-koks
Alle variëteiten zijn samengebracht in de 'Taste of Love' collectie. Alle variëteiten in die collectie zijn vernoemd naar beroemde koks. Op de IPM Essen 2019 werden bijvoorbeeld twee nieuwe variëteiten gedoopt door de beroemde chef-kok Eveline Wild (een Oostenrijkse televisiekok) die haar zelfgemaakte chocoladegerechten met rozenblaadjes voor de bezoekers bereidde en demonstreerde hoe het mogelijk is om eetbare rozenblaadjes te gebruiken in de dagelijkse keuken en door Theo Clevers (een Nederlandse meester ijsbereider) die zijn zelfgemaakte rozenijs maakte en aan bezoekers liet proeven.
Toenemende vraag
Sinds de IPM heeft Cox de vraag naar eetbare rozen sterk toe zien nemen. Sinds de show hebben ze nu 100 rozentelers die hun uitgangsmateriaal in grote aantallen testen. "Het entseizoen is nu ten einde gekomen en we hebben bijna 300.000 ontluikende knoppen gestuurd naar telers in heel Europa, en zelfs naar verdere buitenlanden zoals Oekraïne, Rusland, Japan, de Verenigde Staten, Korea en Trinidad."
Cox neemt de hoogste groei waar in het zuidelijke deel van Europa. "Het klimaat is hier meer vergelijkbaar met dat van Servië, waar variëteiten worden gekruist en getest. Daarom gedragen de rozen zich daar min of meer vergelijkbaar hoe ze zich in onze proeven gedroegen."
Meer dan eetbare rozen
Naast eetbare rozen, wat op dit moment hun belangrijkste groep is, kweekt Pheno Geno ook rozen die bestuivers aantrekken en winterharde variëteiten. "Rozen die vogels, vlinders en bijen aantrekken zijn behoorlijk trendy. En in landen als Rusland en Oekraïne krijgen onze winterharde rozen steeds meer voet aan de grond."
Groot project in de pijplijn - rozenolie
Het volgende grote project dat in de pijplijn zit is het maken van rozenolie voor het gebruik in aromatherapie of in een echt parfum. "De grootste markt voor rozenolie is wasmiddel. Maar slechts 1 procent van het parfum in dit product is afkomstig van rozenolie en 99 procent is synthetisch. En aangezien er een trend is naar meer natuurlijke oplossingen, streven we ernaar om dit percentage te verhogen tot 3%. Dit betekent dat het areaal ook zal verdrievoudigen, bijvoorbeeld van 20.000 tot 60.000 hectare in Bulgarije."
Ook in Turkije, Marokko, China en Iran worden rozen voor rozenolie geteeld, maar in al deze landen is er slechts één type olie; fenylethanol van Rosa damascena, legt Cox uit. En dit is waar de nieuwe rozenvariëteiten van Pheno Geno om de hoek komen kijken. "Bij Brightlabs in Villa Flora hebben we met behulp van het LIOF investeringsfonds 200 van onze rozen getest en meer dan 300 verschillende etherische oliën gevonden. Twee soorten, namelijk Geraniol - een bloemrijke en fruitige geur, en Nerol - een groene geur van limoen - zijn ook verkrijgbaar in grote hoeveelheden en kunnen nieuwe smaken van natuurlijke geur toevoegen."
Afgezien van het feit dat hun bloemen twee verschillende geuren kunnen bieden, lijkt het erop dat de bloemen ook meer en stevigere bloembladen hebben. "Meer bloemblaadjes betekent meer olie en dankzij de stevigere bloemkoppen is de weg geopend naar de automatisering van het oogstproces."
In hun genomisch onderzoek hebben ze de genetische basis gevonden voor deze twee speciale oliën en in combinatie met een gen voor meer bloemblaadjes, verwacht Cox dat ze in de komende jaren in staat zullen zijn om over grote hoeveelheden verschillende etherische oliën te beschikken voor allerlei nieuwe gebruiksmogelijkheden.
Dus wat gaat er nu komen? "We weten nu welke rozen geschikt zijn voor de productie van rozenolie, maar we moeten eerst de industriële leveranciers enthousiast maken - niet alleen de grote fabrikanten en de leveranciers van wasmiddelen, maar ook de exclusieve parfumwinkels."
Ze hebben de hele keten onder de loep genomen, van veredelaar tot kweker tot eindgebruiker, en ze zullen contact opnemen met elke schakel in deze keten om meer te weten te komen over hun wensen en hoe ze hen bij proeven kunnen betrekken. Maar hoe kan je ze overtuigen? "We zullen ze onze laboratoriumresultaten en de resultaten van de geurclassificaties laten zien. Bovendien willen we ook een of meer van de nieuwe etherische oliën in kleine hoeveelheden produceren, zodat ze hun ideeën kunnen uitproberen en delen", sluit Cox af.
Relatief nieuw voor de rozenveredelingssector
Pheno Geno Roses is een Servisch-Nederlands bedrijf en is niet alleen een nieuwe speler in de sector van tuinrozenveredelaars. In oktober 2015 heeft Pheno Geno Roses hun eerste eigen gekweekte tuinrozen, die zijn gekweekt op hun kwekerij in Servië, op de markt gebracht in Frankrijk. Momenteel heeft Pheno Geno een kantoor in Nederland waar ze onderzoek doen en rassen kruisen, en een kantoor in Servië dat de rassen kruist en in het open veld test.
Voor meer informatie:
Pheno Geno Roses
Peter Cox
Email: p.cox@phenogenoroses.com
www.phenogenoroses.com