"De semi-gesloten kas heeft een revolutie teweeggebracht in de glastuinbouwsector", zo is Casey Houweling, teler en Principal Consultant bij Glassholdings Ltd., overtuigd. "Het concept maakt het telers mogelijk het kasklimaat beter onder controle te houden en het kasklimaat zelfs te verbeteren."
Hieronder gaat Casey in op de waarde van de semi-gesloten kas en de ervaringen die telers er mee hebben opgedaan. Eerder dit jaar kwam het onderwerp ook al kort voorbij tijdens zijn presentatie op het Innovatieseminar van Royal Brinkman. Lees het verslag van zijn verhaal hier terug.
Glass Investments Inc is een particulier adviesbureau dat gespecialiseerd is in het bouwen en exploiteren van kassen en het uitvoeren van 'best practices'.
Het voordeel van de semi-gesloten technologie is aanzienlijk groter in delen van de wereld waar ruige weersomstandigheden voorkomen, zoals extreme hitte, vochtigheid, kou of een combinatie hiervan, afhankelijk van het seizoen.
Naast de klimatologische voordelen creëert de technologie nog meer waarde door haar vermogen om:
- te integreren met groeilicht
- te koelen bij het gebruik van verduistering
- met veel minder insectengaas af te kunnen. Gaas dat kostbaar licht wegneemt kostbaar licht weg neemt
- gebruik te maken van laagwaardige warmtebronnen en restwarmte- en CO2
Het aanpakken van extreme hitte
In gebieden waar extreme warmte vooral in combinatie met een lage luchtvochtigheid voorkomt, kunnen semi-gesloten kassen zeer effectief zijn in het creëren van een teeltklimaat dat gunstig is voor de groei van planten. Deze gebieden komen voor in veel delen van de wereld waar de omstandigheden te ruig werden geacht om in te telen vóór de komst van de semi-gesloten kas. Deze ontwikkelingen hebben ook de productiviteit in bestaande productiegebieden sterk verhoogd door de teler veel meer controle te geven over het klimaat. Vaak zijn de temperaturen binnen met een gezond gewas 10 graden koeler dan buiten.
Het aanpakken van extreme kou
In extreem koude klimaten kan de semi-gesloten kas ook veel voordelen hebben, met name bij gebruik van extra licht. Het systeem kan geventileerd worden als het buiten koud is, maar binnen verwarmd wordt door licht en/of zon. Dit kan met name effectief zijn om de luchtvochtigheid onder controle te houden en luchtuitwisselingen te laten plaatsvinden en zo een goed gewasklimaat te handhaven.
Omstandigheden bij gesloten verduisteringsschermen
Wanneer schermen worden gebruikt voor gewassen die een korte dagbehandeling vereisen, worden vaak verduisteringsschermen gebruikt. In een passief gekoelde kas wordt de temperatuur vaak te warm en/of te vochtig voor veel gewassen. Het semi-gesloten ontwerp maakt continue koeling en klimaatbeheersing mogelijk, ook als de schermen gesloten zijn. Dit is ook mogelijk wanneer telers schermen willen gebruiken voor het onschadelijk maken van licht of het verminderen van de zoninstraling. De meeste schermen zijn poreus genoeg om de schermen 100% te kunnen sluiten.
Laagwaardige warmte
Wanneer men gebruik wil maken van laagwaardige warmte die vaak restwarmte wordt genoemd, omdat de temperaturen over het algemeen te laag zijn voor commercieel gebruik. De meeste semi-gesloten kassen kunnen deze warmte zeer effectief gebruiken, zelfs in extreem koude klimaten. De bronnen van deze warmte worden vaak gevonden als rookgasbijproduct van energiecentrales of productiebedrijven.
Sterk fluctuerende omstandigheden
Gebieden met sterke temperatuurschommelingen en of windverschuivingen in de semi-gesloten kassen leveren het gereedschap dat een teler in staat stelt om snel te reageren en uniforme binnencondities te handhaven, wat van cruciaal belang is voor de gezondheid en kwaliteit van de planten.
Gevoelige gewassen
Semi-gesloten systemen hebben veel meer controle over de luchtbeweging en vochtigheidscontrole, waardoor potentiële ziekten zoals botrytis en andere schimmelproblemen, die zich in veel teeltgebieden kunnen voordoen, worden verminderd.
Andere voordelen die de kosten verlagen en/of de omstandigheden verbeteren zijn onder meer:
- Aangezien er veel meer gecontroleerde luchtuitwisseling is, kan CO² zuiniger worden gebruikt om lagere niveaus te handhaven of om ze gemakkelijk naar een hoger niveau te tillen
- Een kas onder druk is veel gemakkelijker te controleren omdat er altijd lucht naar buiten blaast wanneer deuren naar buiten of andere niet-drukgebieden worden geopend
- Het klimaat is homogener door minder invloeden van buitenaf, zoals wind en er is de mogelijkheid om de lucht onder regenachtige omstandigheden uit te wisselen, omdat er geen open ventilatieopeningen bij regen en wind nodig zijn
- Omdat de kas met slechts 4% van de ventilatieopeningen in traditionele kassen kan werken, kan de lichttransmissie op plaatsen waar insectengaas nodig is met maar liefst 15% worden verbeterd
Wanneer telers overwegen of kiezen om een semi-gesloten kas te bouwen, is het belangrijk om ervoor te zorgen dat aan de volgende voorwaarden wordt voldaan, aldus Casey:
- Succes is gebaseerd op de kwaliteit en ervaring van de bouwploeg, de productie van de onderdelen en het vermogen van de leverancier om een kas te leveren waarin de mogelijkheden van semi-gesloten kas kunnen worden gerealiseerd.
- Rij- of buislengtes mogen niet langer zijn dan 125 meter en dienen gebruik te maken van goed geconfigureerde dubbele buizen. Zonder de dubbele buis en een specifieke ontluchtingsgatconfiguratie zal het klimaat in het gedrang komen.
- Let op in gewassen waar bijen worden gebruikt. Bescherm de ventilatoren en radiatoren met bijenschermen, omdat de bestuivers de levensduur van de ventilatoren en radiatoren kunnen verkorten.
- Integreer een klimaatcomputer die speciaal is ontworpen voor de besturing van de kas. Veel conventionele systemen zijn niet correct gekalibreerd of beschikken niet over de functies die nodig zijn om controle te maximaliseren.
- Telers moeten openstaan voor het leren en begrijpen van het ontwerp, de mogelijkheden en waar hun denkwijze moet veranderen om het maximale resultaat te bereiken.
- Houd de kas te allen tijde onder druk om een homogener klimaat te behouden, met een druk tussen de 10 en 20 pascal.
- De meeste semi-gesloten kassen hebben patenten op de onderdelen en/of ontwerpen. Zorg ervoor dat de leverancier octrooirechten heeft, anders is de teler of de leverancier mogelijk aansprakelijk voor octrooi-inbreuk met aanzienlijke gevolgen qua kosten.
Semi-gesloten kassen zijn zeer effectief als ze goed zijn ontworpen en met de juiste teeltkennis worden gebruikt. De meest voorkomende fout is dat de teler zijn teeltwijze niet aanpast aan het gereedschap van dat de kas hem of haar biedt.
Casey Houweling
Principal Consultant, Glass Holdings Ltd.
Voor meer informatie:
kelly.lamb@glassholdingsltd.com