De Nederlandse overheid moet een noodstop mogelijk maken om arbeidsmigratie te beperken. Hiervoor pleit het CNV. Beperking van arbeidsmigratie zou in bepaalde sectoren noodzakelijk zijn om het draagvlak voor Europa te behouden.
"Het vrije verkeer van werknemers was bedoeld om een hoger welvaartsniveau in heel Europa te bewerkstelligen. Maar arbeidsmigratie kent ook schaduwkanten. Tijd om na te denken over nieuwe maatregelen om die schaduwkanten aan te pakken," aldus CNV-voorzitter Arend van Wijngaarden.
Het CNV stelt dat er momenteel vier onwenselijke ontwikkelingen zijn als gevolg van arbeidsmigratie:
- De lonen blijven in Nederland kunstmatig laag. Werknemers uit het buitenland kunnen tegen een minimaal loon worden ingezet, dus een loonstijging blijft uit
- Buitenlandse werknemers die in Nederland werken zijn vaak goedkoper dan Nederlandse werknemers
- Oost-Europese landen kampen, als gevolg van arbeidsmigratie, met leegloop en personeelstekorten. Op hun beurt trekken deze landen weer migranten uit landen buiten Europa aan, met uitbuiting als gevolg
- De Inspectie SZW constateerde vorige week dat wanpraktijken, onderbetaling en misstanden op de werkvloer toenemen, mede als gevolg van arbeidsmigratie.
Vrije verkeer
Van Wijngaarden: "Geld en goederen laten geen dorp, familie of gezin achter. Mensen doen dat wel. Het vrije verkeer van werknemers is niet voor iedereen een jubel verhaal en kan grote sociale gevolgen hebben. Onbeperkt vrij verkeer van werknemers kan het draagvlak onder Europa ondermijnen."
Handhaving niet genoeg
Een veelgehoorde oplossing voor uitbuiting en onderbetaling in geval van arbeidsmigratie is betere handhaving. "Het is goed dat we hiervoor pleiten. Maar dit is niet genoeg om de wantoestanden op de arbeidsmarkt te beslechten. Arbeidsinspecties hebben vooralsnog niet genoeg capaciteit om de toenemende problematiek te lijf te gaan," aldus Van Wijngaarden. "De mogelijkheid om arbeidsmigratie in te perken zien wij als noodmaatregel die nodig is om de problemen op de arbeidsmarkt te lijf te gaan."
Beperking
Het vrije verkeer staat steeds vaker ter discussie: uit een peiling van ECFR (een Europese denktank) onder burgers in 15 EU-landen blijkt dat veel inwoners zich zorgen maken om het vertrek van burgers uit hun landen. Die zorg is zelfs groter dan de zorg over vreemdelingen die hun land binnenkomen. Een meerderheid van de bevolking van Zuid en Oost-Europese landen wil dat de overheid maatregelen neemt. Als het aan hen ligt wordt het voor landgenoten verboden om voor langere tijd het land te verlaten.
"Wij pleiten ervoor dat mensen in eigen land een fatsoenlijke boterham kunnen verdienen. Niet dat ze duizenden kilometers moeten reizen en maanden van huis weg zijn voor een beter bestaan," stelt Van Wijngaarden. Ook in Nederland pleiten diverse partijen, waaronder CDA en SP, voor beperking arbeidsmigratie. De voorstellen zijn in Den Haag echter nog niet uitgewerkt.
Vergunningseis per sector
Het CNV doet het volgende voorstel: de overheid stelt op verzoek van een of meer werkgevers- or werknemersorganisaties een vergunningseis per sector in voor arbeidsmigranten. Deze vergunning kan alleen worden afgegeven als de er in de sector sprake is van de volgende drie factoren:
1. De sector heeft geen nijpend tekort (niet meer dan 50 vacatures op 1000 banen)
2. In de sector is al meer dan 20% van de werknemers arbeidsmigrant
3. De loongroei is de afgelopen drie jaar gemiddeld niet hoger geweest dan 2%
Van Wijngaarden: "Samengevat: het mag voor werkgevers alleen nog maar vanzelfsprekend zijn arbeidsmigranten aan te nemen als er een schreeuwend tekort aan personeel is in hun sector, als er nog niet veel arbeidsmigranten werken en als de loongroei redelijk is."
bron: CNV