Als er een woord van toepassing is op de markt van aardbeien is dat momenteel ‘herstel’. Een vroeg begin van het seizoen was niet in lijn met de vraag naar aardbeien waardoor het over het algemeen dramatisch begon. Maar met Moederdag voor de deur en daarna de zomer zal de vraag de komende weken aantrekken. De verwachting is dan dat de prijzen gaan stijgen omdat de vraag hoger is dan het aanbod. De volumes van de vollegrondaardbeien vallen lager uit dan vorig jaar. Dit is te danken aan ongunstige weersomstandigheden die de oogst hebben beschadigd of momenteel het rijpingsproces vertragen.
Nederland: Extreem goedkope aardbeien begin mei
“Nooit eerder vertoond, extreem goedkoop.” Nederlandse fruithandelaren kwamen woorden tekort om de trieste aardbeienmarkt begin mei te omschrijven. Een combinatie van een versnelde aanvoer van de Hollandse en Belgische kasproductie en een vertraging van het Spaanse seizoen zorgde voor een overaanbod op de markt. Daarbij hadden een aantal grote retailers in week 16 nog Spaanse aardbeien in de programma's terwijl de Nederlandse aanvoer al volop op gang was gekomen. Met name voor de kastelers die voor 1,50 tot 2,50 euro per kilo hun aardbeien moeten plukken, is dat een hard gelag. Het voordeel is nu dat de markt alleen omhoog kan. Daarbij geven dagen als Moederdag de aardbeienverkoop traditiegetrouw een boost.
België: stijgende prijs voor aardbeien
De prijzen voor aardbeien zijn momenteel iets beter dan de voorbije weken en men verwacht dat ze nog wel wat aan zullen trekken, omdat de export stilletjes aan op gang begint te komen. Het is afwachten wat er gebeurt wanneer eind deze week de tunnels in productie komen, maar verwacht wordt dat de vraag vanuit het buitenland wel iets gaat toenemen. De situatie op de aardbeienmarkt is compleet anders dan vorig jaar. Aan het begin van het seizoen waren de prijzen veel te laag voor aardbeien van de duurste teelt, de glasteelt. De maat van de aardbeien is fel afgenomen, omdat het in een paar weken geleden te warm is geweest en de planten dit niet konden verwerken.
Duitsland: Steeds meer binnenlands product op de markt
In de Duitse groothandel domineren de Nederlandse, Belgische en Duitse aardbeien de markt. De goede productkwaliteit en het uitstekende weer in Duitsland komt de vraag over het algemeen ten goede. De Italiaanse, Griekse en Spaanse aardbeien verdwijnen daarentegen in rap tempo uit de handel, hoewel de prijs over het algemeen beduidend onder het West-Europese aanbod ligt. Op de meeste plekken was de prijsstelling naar tevredenheid, hoewel de prijs per 500 gram op sommige plaatsen onder de 0,60 euro kwam.
De eigen teelt komt vooralsnog hoofdzakelijk uit bedekte teelt, hoewel in Zuid-Duitsland reeds de eerste vollegrondsaardbeien in omloop zijn. In Noord-Duitsland zal het volgens de huidige prognose nog tot Pinksteren duren vooraleer de eerste vollegrondsaardbeien worden aangeboden.
Frankrijk : Stabiele markt voor binnenlandse oogst
Het Franse aardbeienseizoen is sinds ruim een maand in volle gang. De bekende Gariguette is al een paar weken op de markt, en ook andere premium variëteiten als de Charlotte en de Ciflorette zijn inmiddels in de schappen te vinden. Een handelaar vertelt dat de markt in balans is. “De kwaliteit en de kwantiteit van de producten zijn goed. Wel blijft de vraag wat achter door de slechte weersomstandigheden in het westen. Zodra het wat warmer wordt, zal de vraag stijgen.” De prijzen zijn stabiel. “Ze zijn niet heel hoog, maar de huidige prijzen zijn aantrekkelijk genoeg voor consumenten en zijn ook dusdanig hoog dat telers er goed van kunnen leven.”
De Franse premium variëteiten worden vooral gekocht door detaillisten en de horeca. Supermarkten bieden nog steeds veel Spaanse aardbeien aan. Op Rungis liggen de prijzen voor de Franse Gariguette rond de €6,50 per 250 gram. Spaanse aardbeien gaan weg voor €2,70 per kilo. Prijzen voor Franse aardbeien liggen tussen de €5,50 et €7,50 per 500 gram.
Italië: telers tevreden met prijzen
Hoewel de markt voor aardbeien in Italië dit jaar bescheiden is en meer onderhevig aan fluctueringen is het over het algemeen niet heel slecht gesteld.
Begin mei werden de beste aardbeien verkocht tussen de € 2,30 en € 3,- per kilo. Dit ondanks de lage temperaturen in het land. Italië gaat richting het einde van de teelt in Zuid-Italië terwijl in de noordelijke regio’s het seizoen is begonnen met goede volumes. De kwaliteit van de aardbeien is goed.
Recent is de vraag naar aardbeien gegroeid in zowel Italië als daarbuiten.. De vraag is daarin veel groter dan het aanbod. Dit is ook te danken door weersomstandigheden waardoor de productie rond Napels momenteel 40% lager ligt dan 15 dagen geleden. De telers hopen dat hierdoor de prijzen verder zullen stijgen. Vooral met het oog op de vraag in Duitsland.
Met Moederdag voor de deur gaat niet alleen de vraag naar aardbeien in Italië omhoog. Traditioneel gezien worden dan ook de deuren geopend voor de export op de Europese markt. De Spaanse import is voorbij en de eerste Franse en Duitse aardbeien beginnen te verschijnen op de markt. Er zijn voor het moment echter geen zorgen op de markt gezien de lage temperaturen die het rijpen van de aardbeien geen goed doen.”
Spanje: grote volumes naar de verwerkende industrie
De Spaanse export van aardbeien loopt deze maand ten einde omdat Nederland, Groot-Brittannië, Duitsland en België genoeg voorraden hebben om hun eigen markt te dekken. Prijzen zijn momenteel hoger ten opzichte van vorig jaar maar ook de kosten van het oogsten zijn gestegen dus is de winst gelijk gebleven voor telers.
Milde temperaturen en regen hebben de volumes in de markt beperkt tijdens Pasen. Door de feestdagen was de markt gestopt op het piekmoment waardoor de prijzen voor aardbeien vastlagen in Spanje. Door de regenval was de kwaliteit echter niet optimaal en gingen grote volumes naar de verwerkende industrie. De nieuwe variëteit Rociera had de meeste problemen met de kwaliteit.
Griekenland: Moeilijk seizoen maar herstel bij Pasen
Het aardbeien seizoen gaat nog een aantal weken door in Griekenland. Weersomstandigheden hebben de afgelopen tijd voor problemen gezorgd. Productie viel daardoor lager uit, evenals de prijzen. Gelukkig heeft Pasen voor een licht herstel in de markt gezorgd.
Vooral het weer speelde een grote rol dit seizoen. Hierdoor verliep de start van het Griekse seizoen slecht door vorst en regen en daalde de productie. De prijzen van aardbeien bleven ook lager dan verwacht tijdens het seizoen.
De export naar de Aziatische markt groeide, vooral naar Singapore en Maleisië. Toch hebben de Griekse aardbeien buiten Europa te maken met zware concurrentie. In Azië van de dominante Zuid-Koreaanse aardbeien, in de Golfstaten voornamelijk van Egyptische en Marokkaanse producten.
De Europese markt bood echter wel uitkomst voor de Grieken. Vooral Oost-Europese landen importeerde een groot deel van de oogst. Wel was er op het piekmoment in maart/april een grote tegenvaller omdat de Russen hun grenzen tijdelijk dicht gooiden.
Door het verloop van het seizoen kan het zijn dat de Grieken hun arealen voor het volgende seizoen gaan verkleinen als ze geen andere afzetmarkten kunnen vinden.
China: kwaliteit verbeterd
In november was het seizoen van de tuinbouwkas aardbei begonnen en komt deze maand tot zijn einde. Momenteel komen de grond aardbeien van Shandong op de markt. Zoals bij elk aardbeienseizoen is de prijs in het begin wat hoger, omdat er dan nog niet veel aanbod op de markt is en de kwaliteit nog heel hoog.
In China worden er ook veel aardbeien diepgevroren, afgezet en geëxporteerd. Tot een aantal jaren terug kwam het een paar keer voor dat het norovirus in diepgevroren aardbeien zat. Echter is er sinds die tijd veel strengere controle opgekomen en hebben bedrijven zelf ook stappen ondernomen om dit virus tegen te gaan. Daardoor is er sindsdien bijna geen norovirus meer geweest en is de vraag hoog. De prijs voor bevroren aardbeien wordt bepaald door de marktprijs, waardoor de prijs nu nog hoog ligt en de vraag wat lager. Kopers wachten totdat de prijs weer wat is gedaald en ze wat verder in het seizoen zitten voor aardbeien om dan weer in te kopen.
Japan: exclusief product
Zoals de aardbei ooit vanuit Amerika is geïntroduceerd in Europa is het product ook uiterst succesvol in Japan. In de 20ste eeuw werden de aardbei hier geïntroduceerd en sindsdien is dit product veel zoeter en duurder dat we soms kunnen spreken van een totaal nieuw product, de Ichigo.
Sindsdien zijn er veel verschillende varianten op de markt die tegen hoge prijzen worden verkocht. Dit is in lijn met andere soorten fruit op de Japanse markt die hier worden gezien als een luxeproduct gelijk aan champagne of bonbons. De tijd, moeite en techniek die in de aardbeien wordt gestopt rechtvaardigt de hoge prijs voor dit product. Het seizoen van de Japanse aardbeien ligt rond Kerst wanneer de vraag hoog is.
Australië: wisselende verwachtingen
In de komende weken begint het seizoen in Queensland. De verwachtingen lopen uiteen bij de telers. De ene teler verwacht een hoge opbrengst terwijl de ander ziet dat de kwaliteit van zijn planten erop achteruitgaat. Dit komt omdat de planten voor de teelt uit Victoria en South-Queensland worden gehaald waar ze een moeilijke zomer hadden. De markt kan de prijzen echter verbeteren. Lagere volumes kan de prijs immers opstuwen in het komende seizoen. Vorig jaar werden in Australië delen van naalden teruggevonden in aardbeien in de verwerkende industrie.
Aan het eind van juni 2018 werden er 93.545 ton aan aardbeien geproduceerd in Australië met een waarde van $ 445 miljoen. De export steeg met 11%. De binnenlandse markt was goed voor 72% voor de verkoop van verse aardbeien.
Nieuw-Zeeland: Commodity Levy voor aardbeien
Recent werd het voorstel gedaan om een Commodity Levy op te richten voor aardbeien. Hiermee kan de sector zich sterker maken rond research, export, veiligheid en samenwerking met andere instanties.
Mexico: Goede exportprijzen voor aardbeien.
Het Mexicaanse seizoen in de staat Michoacán is goed geëindigd door toenemende prijzen in de laatste fase. De exportprijs voor 4 kilo dozen bereikte een prijs van tussen de 180 en 400 peso's. Dat is een stijging van 100% ten opzichte van het vorige seizoen. Slechte weersomstandigheden hebben gezorgd voor een lagere opbrengst. Terwijl de prijs in de VS steeg.
De stijgende prijzen voor aardbeien is gunstig voor telers en is een reden om door te gaan met de teelt van aardbeien in het volgende seizoen zodat de regio Mexico’s meest belangrijke regio voor aardbeien blijft. In de Zamora-vallei is het nog afwachten of veranderende klimaatomstandigheden de hectares aldaar hebben aangetast.
Verenigde Staten: Een uitdagend jaar
Het lijkt erop dat het seizoen van 2019 in Californië veel weg heeft van het vorige seizoen. “Het grootste deel van de aardbeienvoorraad komt uit de zuidelijke districten, voornamelijk Oxnard als grootste producten en Santa Maria daar vlak achter. Ook in Watsonville-Salinas is men begonnen met produceren maar nog altijd minder dan in de twee eerder genoemde regio’s.” Aldus een Amerikaanse handelaar uit Californië.
Oxnard blijft produceren tot eind mei. “Het gaat een beetje een uitdaging worden aangezien het fruit uit Oxnard minder sterk is als in Santa-Maria en Watsonville. Ik ga er dus niet vanuit dat men doorgaat met de productie tot mei. Het hangt veel samen met de vraag.”
Over het algemeen gaat de voorraad van aardbeien sterk omlaag. “Op het moment hebben we in Oxnard ongeveer 4500 ton minder dan vorig jaar. uit de andere streken is dat ongeveer 6800 ton minder dan vorig jaar. De productie komt echter weer op gang in de laatste maand en in Oxnard heeft men momenteel meer aardbeien dan vorig jaar rond dezelfde tijd.”
Het seizoen in Californië duurt tot oktober waarna Mexico de markt vult, in december volgt Florida.
Vraag stabiel
Momenteel is de vraag stabiel maar met Moederdag in aantocht zal de vraag ook in de Verenigde staten toenemen. In de daarop volgende feestdagen is er ook een stijgende vraag naar aardbeien, al is deze niet zo sterk als bij de eerste feestdagen van het jaar: Valentijnsdag, Pasen en Moederdag. Tijdens de feestdagen in de zomer heeft de aardbei concurrentie van ander zomerfruit als watermeloen en steenfruit. “Ik verwacht dat de vraag gelijke tred houdt met vorig jaar.”
Dit betekent dat de prijzen wat zullen dalen. “We hadden sterke prijzen gedurende de winter, dat duurde tot vorige week, de prijzen zijn nog altijd redelijk sterk. Ik denk dat de rest van het seizoen gelijkwaardig gaat zijn aan vorig jaar en dat maakt het uitdagend. Vorig jaar zagen we immers een relatief zwakke markt tijdens de zomer. Nu er voldoende voorraden komen vanuit Californië en de prijzen beginnen te dalen, zie ik niet zo snel hoe dit zich kan herstellen.”