Geert Van Hulle teelt op twee locaties speciale slasoorten en voor het leeuwendeel rucola. In serres ja, maar wel in volle grond, een bewuste keuze zegt Geert, want de smaak is duidelijk beter dan in 'potjes'. Het is rustig en stil, enkel de maartse buien tikken op het serreglas. Voor de verdere verwerking is het zaak om naar Torhout te gaan.
Van tomaten naar sla naar 'speciallekes'
Geert: "Ik kom uit een landbouwersfamilie, mijn ouders hadden een kleinschalig gemengd bedrijf in Varsenare. Toch ben ik niet naar de landbouwschool gegaan, maar ben ik mechanica gaan volgen, wat uiteindelijk best nuttig is gebleken. Ik was 23 toen ik in 1982 besloot om samen met mijn vrouw Anne De Visch een eigen tuinbouwbedrijf op te starten in Torhout, heel klassiek: sla en tomaten in de koude serre en vroege prei buiten.
Met tomaten ben ik snel gestopt omdat de teelt voor mij niet rendabel bleek en ik dat eigenlijk ook niet zo graag kweekte (lacht). Ik eet ze wel graag, maar werk er niet graag in. We zijn dan het jaar rond sla gaan telen, eerst gewone sla, dan de alternatieve slasoorten als lollo rossa, lollo bionda om in 1999 over te schakelen naar speciale soorten zoals rucola.
Mijn schoonbroer had het sterrenrestaurant Manoir Stuivenberg in Varsenare en werkte steeds vaker met 'speciallekes' die hij haalde van de Parijse vroegmarkt Rungis. Ik stelde voor ze bij mij te kweken, zo moesten hij en zijn collega chefs niet meer naar Parijs. Ik ben ermee begonnen, met begeleiding van de REO-veiling. Zij hebben ze in de markt gezet, later ben ik gaan vermarkten onder het Tomabel label waar we met een nog strenger lastenboek werken.
Die rucola werd in Torhout in serres geteeld, waarna Geert in Veldegem in 2004 een tweede bedrijf bijkocht. "Hier staat vooral wilde rucola, maar ook wat postelein, mizuna en mosterdsla. In Torhout telen we een heel gamma aan babyleafs. Daar wordt alles ook verwerkt en verpakt.
In 2011 is onze zoon Alfons - die tuinbouwschool volgde - in het bedrijf gekomen en we baten het nu samen uit. Hij woont met zijn vriendin Monika in Torhout, Anne en ik hier in Veldegem. We werken met twee vaste arbeiders, naast mijn vrouw, mijn zoon, zijn vriendin en ik. In het seizoen hebben we nog een vijftal extra arbeiders.
Anne is zorgkundige van opleiding en toen Huize Tordale, een tehuis voor personen met een beperking, vroeg of we het zouden zien zitten om ook zorgboerderij te worden, zijn we daarop ingegaan. Betty komt in Torhout 2 namiddagen in de week helpen met stickers op de pakjes kleven."
Italiaanse oorsprong
Rucola is een Italiaanse sla die lang enkel mondjesmaat gebruikt werd, maar die nu een vaste waarde is in de groentenrekken. Eigenlijk een kruid, wordt het toch vooral als sla en in salades gebruikt. Geert wijst erop dat er twee soorten rucola zijn: de tamme met breed en weinig ingesneden blad die vooral in mesclun wordt verwerkt en de wilde met fijner en dieper ingesneden blad.
Geert: "Niet alleen qua uitzicht, ook in smaak verschillen ze: de tamme is wat 'braaf' en neutraal, de wilde pittig met de zo typische notensmaak. Door in volle grond te telen en ze te laten overwinteren, krijg je een nog diepere smaak.
Rucola groeit het makkelijkst in de zomer, maar kan wel overwinteren. Deze hier is gezaaid in september, er is tweemaal van gesneden en dan is ze blijven staan. We dekken af met acryldoek en steken een klein beetje warmte om de grond vorstvrij te houden. Vanaf midden februari snijden we opnieuw want zodra er meer licht is en het wat warmer wordt, gaat ze weer groeien.
We garanderen een constante levering van rucola van half februari tot half november. Enkel de jonge blaadjes worden gesneden, maar rucola kan makkelijk tot anderhalve meter hoog worden. Het mag best wat fris zijn in de serre, nu gaat het zelfs veel te snel want als er bloemen inkomen, kan je niet meer snijden."
Anne: "We snijden onze rucola met de hand op de lengte van de handpalm. (lacht) Een beetje 'corvee', ja, want op de knieën, maar het levert mooiere kwaliteit."
Omschakeling naar bio niet eenvoudig
Geert: "Rucola is gevoelig voor bladluis en - als familielid van de kool - koolmot. Die laatste legt eitjes aan de onderkant van de bladeren en als de rupsen uitkomen, vinden ze al dat jonge groen heerlijk om op te peuzelen. We gebruiken biologische middelen en kunnen het goed in de hand houden, want eenmaal aangetast is het rooien en herzaaien.
We zouden graag overschakelen op bioteelt, onze grondstalen zijn telkens pesticidenvrij, maar toch is een omschakeling economisch niet eenvoudig. De handel stapt nog niet altijd mee in het bioverhaal. Voor je het doet moet je correcte prijs- en leverafspraken hebben. Alfons zou het graag proberen, we staan er trouwens niet ver van af, ook al omdat de middelen die je mag gebruiken steeds minder en minder worden. In Frankrijk is er een groep telers die werkt onder de norm ‘zero residu’, volgens mij zou dat in bladgewassen beter zijn dan zuiver bio."
Alfons: "Alles wordt minutieus bijgehouden, waar wat en wanneer gezaaid wordt en groeit. Een bioboer is heel bewust bezig, moet goed nadenken over zijn teelten."
Van de serre naar de veiling
Anne heeft de bakken met versgesneden rucola ingeladen gaat naar Torhout. Op een lopende band worden de blaadjes uitgestrooid en verder gevoerd in een waterbad waarin ze gespoeld worden. Eindigen doen de natte blaadjes in de droger, een uit de kluiten gewassen slazwierder die de blaadjes voorzichtig rondzwiert. Dan worden ze opnieuw mooi opengelegd op een tafel en kan het verpakken naar de wensen van de klant beginnen.
Anne: "Dat kan per 100 g zijn of in een halve kilo of kilo. Sommige vragen dat de blaadjes mooi in twee rijtjes in een kistje liggen, andere willen ze in een zak."
Geert: "We telen voor de groothandelaars die leveren aan de horeca en snijden echt op bestelling. Die komen binnen tot dinsdag-, donderdag- en zaterdagmiddag. Maandag, woensdag en vrijdag snijden we en dinsdag, donderdag en zaterdag leveren we aan de REO-veiling. We werken dan ook met een uitzonderlijk systeem binnen de veiling. De veiling bepaalt samen met ons de prijs - naargelang de productie kan die zakken of stijgen - waarna Tomabel een nieuwsbrief stuurt naar onze kopers en zij bestellen. Dit systeem hanteren we sinds we in 2007 aansloten bij Tomabel. De groothandels komen dan alles ophalen bij REO."
Hoe zit het met watergebruik?
De teelt en het wassen van rucola vergt veel water. Anne: "Inderdaad, het wassen vergt veel water. Al het water dat wegloopt, wordt volledig gerecycleerd. Het gaat naar een bezinkput, wordt gezuiverd en gebruikt om de planten te bewateren, niet meer om te wassen. Niks van water gaat verloren."
Geert: "Het is hoofdzakelijk boorputwater en we vangen ook het regenwater van de serres op. We hebben 2 reservoirs van zo’n 2 miljoen liter water elk. Deze zomer hebben we geen problemen gehad, in nood kunnen we terugvallen op leidingwater, maar dat is duur."
De toekomst
Achter de serres staat een verwerkingsloods waar vooral babyleafs en speciale kleine sla geteeld worden.
Alfons: "In 2015 heb ik deze nieuwe serre gebouwd. Tot dan huurden we serres op verschillende locaties en dat was een heel gedoe. Je moest je telkens van de ene serre naar de andere met de auto en dat was puur tijdverlies. 's Zomers, als je moet water geven, blijf je maar rondjes rijden van de ene serre naar de andere. De huurkost was ook best pittig. Met de huur die we betaalden, konden we de nieuwe serre financieren! Ik ben in de zaak gekomen omdat ik het graag doe en overtuigd ben dat er toekomst in zit. Het is natuurlijk een uitdaging, maar daar hou ik wel van (brede lach). Nu heb ik wel het geluk dat ik niet vanaf nul moet starten, dat is natuurlijk een pak moeilijker, ik kan verder bouwen op wat mijn ouders reeds verwezenlijkten."
Bron: LAVA
Tekst: Tine Bral
Foto's: Marc-Pieter Devos