Grovere vruchten, een snellere afrijping en meer generatieve groei. Daarin schuilt voor Schenkeveld de grootste meerwaarde van de teelt onder diffuus glas. De ondernemers kozen op de locatie Schenkeveld Schiphol, waar in het najaar van 2017 de eerste kassen in gebruik werden genomen, voor Albarino Mid Haze-glas met dubbele AR-coating van Cultilene. Met name deze speciale hydrofiele antireflectiecoating – die de structuur van het glas intact laat – was voor Schenkeveld reden om te kiezen voor Cultilene.
Schenkeveld Schiphol mag met recht een prestigieus project worden genoemd. Direct aan de A4, onder de rook van Schiphol, realiseert Schenkeveld een bedrijf dat op termijn ruim 40 hectare glas moet gaan tellen. “Het Westland, waar onze roots liggen en waar we inmiddels bijna 40 hectare tomaten telen, bood onvoldoende ruimte om onze groeiambities te realiseren”, vertelt Rokien Schenkeveld.
Berry Baruch en Rokien Schenkeveld
“Daarom zijn we verder gaan kijken. Zo kwamen we uit in glastuinbouwontwikkelingsgebied PrimA4a, bij Schiphol. Hier was ruimte om een grootschalig bedrijf neer te zetten, op een goed bereikbare locatie en met optimale nutsvoorzieningen.”
Schenkeveld Schiphol gaat uiteindelijk vier kassen van elk elf hectare omvatten, met in het midden een centrale verwerkingsruimte. “Inmiddels is de helft van dit zogeheten ‘klaverblad’ gerealiseerd”, vertelt Schenkeveld. “In oktober 2017 namen we kas Noord plus de verwerkingsruimte in gebruik, in oktober 2018 volgde kas Oost. Eigenlijk had deze tweede kas ook al een jaar eerder in productie moeten zijn, maar de vondst van talloze bommen uit de Tweede Wereldoorlog zorgde voor een flinke vertraging van het bouwtraject.
De planning is nu om in 2021 ook de kassen West en Zuid in bedrijf te hebben, zodat we op deze locatie uitkomen op een totaal areaal van 44 hectare. Dit oppervlak is volledig gereserveerd voor het grove trostomatenras Merlice.”
Niet over één nacht ijs
Voorafgaand aan de nieuwbouw oriënteerde Schenkeveld zich uitgebreid op het ontwerp voor en de inrichting van het nieuwe kassencomplex. Het glas dat op de kas moest komen, was hierbij een cruciaal onderdeel. “Diffuus glas is vandaag de dag de trend, daar konden we niet omheen”, vertelt Berry Baruch, teeltmanager bij Schenkeveld.
“Wij hadden hier echter nog geen ervaring mee en wilden ook niet over één nacht ijs gaan. Daarom hebben we contact gezocht met de WUR en met collega-telers, die al langer diffuus glas hadden liggen. Hun ervaringen logen er niet om: WUR-onderzoeken wezen uit dat diffuus glas resulteert in meer licht in de kas, dat ook nog eens beter wordt verdeeld. Collega-bedrijven behaalden hierdoor een meerproductie van 3 tot 5 procent.
Uiteindelijk hebben deze zaken ons over de streep getrokken. Als Schenkeveld streven we continu naar verdere optimalisatie, maar tegelijkertijd willen we niet te veel risico nemen. Ofwel: we zitten graag in de eerste wagon, maar dan wel op het laatste bankje.”
AR-coating als doorslaggevende factor
Toen de keuze voor diffuus glas eenmaal was gemaakt, diende zich meteen de volgende vraag aan: welk soort diffuus glas was het meest geschikt voor de teeltsituatie bij en het gewas van Schenkeveld? “Voor ons stond buiten kijf dat we zouden gaan voor diffuus glas met een dubbele antireflectiecoating”, zegt Baruch.
“Met een dergelijke coating verminder je de reflectie en wordt de lichttransmissie vergroot. Veel coatings worden echter opgebracht via etsen, waarbij het glas wordt behandeld met een chemisch middel. Dit verandert de structuur van het glas en er ontstaan oneffenheden. Hier hecht makkelijk vuil aan, ook is het glas moeilijker schoon te krijgen en gaat dit minder lang mee.
Bij de antireflectiecoating van Cultilene – een zogeheten Sol-Gel Coating – zijn deze problemen niet aan de orde. De coating wordt namelijk op het glas gespoten en daarna verwarmd, waardoor coating en glas één geheel worden. De structuur van het glas wordt dus niet aangetast en het oppervlak is gladder. Hierdoor blijft de lichttransmissie gedurende vele jaren op peil. Dat was voor ons de belangrijkste reden om te kiezen voor ALBARINO-glas van Cultilene.”
Haze-factor 50 procent
Schenkeveld koos voor ALBARINO Mid Haze-glas, met een haze-factor van 50 procent. Dit betekent concreet dat het invallend licht deels wordt verspreid. “Vrijwel alle tomatenbedrijven in Nederland kiezen voor mid haze, aangezien je profiteert van de voordelen van diffuus licht in combinatie met een hoge lichttransmissie. Mede dankzij de dubbele antireflectiecoating halen we een lichttransmissie van 96 procent. Kortom: we combineren het beste van twee werelden”, zegt Baruch.
“Volgens de WUR kun je met high haze weliswaar een hogere productie halen, maar daar staat tegenover dat je in de wintermaanden ook minder licht hebt. Wij maakten ons zorgen dat we dan veel te veel kilo’s in de zomer zouden oogsten, terwijl het voor ons ook belangrijk is om in de winter een goede productie te halen.”
Grovere tomaten, snellere afrijping
Cruciale vraag is natuurlijk wat de investering in diffuus ALBARINO-glas in de praktijk oplevert? Baruch windt er geen doekjes om: hij ziet een duidelijk toegevoegde waarde, op meerdere vlakken. “De grootste winst is dat het licht dieper doordringt in het gewas, en ook op de onderste vruchten en tussenvruchten valt. Dat heeft een positief effect op de fotosynthese. In de praktijk resulteert dit vooral in grovere tomaten, daarnaast rijpen de vruchten sneller af. We kunnen hier gemiddeld genomen tien dagen eerder oogsten dan in het Westland. Ook zien we dat de bevlieging met hommels een stuk makkelijker gaat. Wellicht omdat de koppen minder warm worden, aangezien je minder directe instraling hebt.”
Of het diffuse glas ook een meerproductie oplevert, kan Baruch nog niet zeggen. “Door de droge, warme zomer was het afgelopen teeltjaar niet te vergelijken met andere jaren. Maar feit is dat we desondanks een redelijke productie hebben gedraaid. Waarschijnlijk speelt de glaskeuze hier ook een rol in. In een normaal jaar verwacht ik dat het ALBARINO diffuse glas een meerproductie van 3 tot 5 procent moet kunnen opleveren.”
Het feit dat het diffuse glas bij de teelt van Merlice resulteert in meer generatieve groei verraste Baruch enigszins. “Het ras komt generatiever de winter door dan verwacht. Dat is positief, maar om deze reden hadden we afgelopen jaar eigenlijk iets meer moeten sturen op groei. Nu was het gewas té generatief. Daar hopen we de komende jaren de juiste balans in te vinden. Je moet echt onder diffuus glas leren telen; daar heb ik misschien iets te makkelijk over gedacht. Maar per saldo is de keuze voor diffuus ALBARINO-glas een juiste gebleken; het levert meervoudige winst op.”
Voor meer informatie:
Cultilene
www.cultilene.nl
info@cultilene.nl