Hendrik Marinus Elfferich werd geboren in Loosduinen als zoon van een tuinder, die daar komkommers en zandpeen teelde. In een protestants gezin opgroeiend was studeren niet echt zijn ding in tegenstelling tot zijn jongere en hoogbegaafde broer. Na school heeft hij een jaar chocolade verkocht bij zijn moeders familiebedrijf de Heer, maar de reepjes waren te kleinschalig. Op Veiling Loosduinen trad hij in 1954 in dienst bij Arie Schoemaker, waar hij het vak leerde en ook zag hoe de ‘heren exporteurs’ in die tijd hun geld verdienden. Ongetwijfeld heeft hij gedacht “dat kan ik beter” en in 1960 startte hij zijn eigen bedrijf.
Het VK en Ierland, dat waren wel zijn markten, al zag hij ooit zelfs handel in kievitseieren naar Duitsland, waar zijn vrouw Heidi vandaan kwam. Na een kop koffie bij de familie Abraham Troost het interieur bestuderend, wist hij het zeker: in Engeland is geld te verdienen. Robert Steveney in Covent Garden was zijn eerste contact en er volgden er velen. De firma James McKenzie & Son in Glasgow is hem zijn leven lang trouw geweest en ook LV Ward (Farm Produce) is decennia lang een bondgenoot geweest. Van Rien Ark leerde hij de brutale grenzen van de handel en kwamen daarmee belangrijke Ierse contacten, zoals Neil McCann van Fruit Importers of Ireland.
Je kon van Henk op aan: als klant, leverancier, maar ook als mens. Maar je was zijn ‘gabber’, of je was het niet. In de rustige winter als er geen kasproducten waren, gingen de Westlandse kooplieden letterlijk de boer op: Nero, peen, prei, kool, uien, aardappelen en fruit: De velden werden bezocht en er werd van het land gekocht. Je zag en sprak elkaar, dronk wat en ging op zoek naar een telefoon om alles door te geven. De klant hoorde zijn prijs, de transporteur regelde het vervoer. Alles met de hand verladen en dagen later kwam het aan. Henk had alle klanten, prijzen en aantallen in zijn hoofd of op een klein briefje. Zijn administratie is nooit veel groter geworden.
De voorspellingen van alle oogsten hebben hem altijd bezig gehouden. De regen in Engeland, het koude voorjaar in het Westland: het bleef een onderdeel van zijn leven en in zijn hoogtijdagen een unieke gave. Hij voelde de teelt buitengewoon goed aan en durfde daarom grote voorraden op te kopen. Na de sluiting van Loosduinen en een paar jaar Kwintsheul vestigde Henk zich na de fusie in 1976 op veiling Westland Noord. Hij groeide uit tot een fenomeen en werd de nummer 2 Nederlandse exporteur naar Engeland in de tachtiger jaren. Tienduizenden kistjes tomaten, dozen sla of wagens kool kocht hij op en zette alle veilingcellen vol. Om dan acuut te stoppen en als de prijs dan inderdaad een poosje fors hoger lag alles weer te verkopen. Het veilingbestuur liep met hem weg, maar een standbeeld is er nooit van gekomen.
Henk was een voorkomend man, keurig gekleed, altijd correct, nooit gevloekt, royaal levend en bleef te allen tijde kalm en beleefd. Hij had het juiste gevoel voor humor die we vroeger kenden: “Haal even de niethamer voor de A-tomaten” of: de telefoonhoorn werd vol met smeer ingewreven om snel daarna ‘het slachtoffer’ te bellen.
Met Henks overlijden heeft onze groentehandel een icoon verloren die een grote bijdrage heeft geleverd aan de Nederlandse export en inkomsten van de telers. Een voorbeeld voor velen.
Henk M. Elfferich was groots.
Mart Valstar
Met dank aan: Jan Flikweert, Piet Vijverberg, Herman Troost, Dolf Reigersberg en Peter Schoemaker.