Na het topjaar 2017 voor de Nederlandse tomatenexport heeft de export in 2018 een terugval gekend. De Nederlandse tomatenexport van 2018 is geraamd op 1.610 miljoen euro, wat een vermindering
van 7,5% betekent. Daarmee ligt de geraamde exportwaarde in 2018 nog wel boven het niveau van 2016, blijkt uit onderzoek van Wageningen Economic Research (WUR) en CBS in opdracht van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV).
Het beeld van 2018 is voornamelijk terug te voeren op het wegvallen van een deel van de consumptieve vraag naar Nederlandse tomaten in de zomermaanden en dan met name in Duitsland. Het aandeel van de Nederlandse export naar Duitsland is met 47,5% iets lager dan in 2017. Het saldo op de handelsbalans is voor 2018 geraamd op 1.345 miljoen euro. Ten opzichte van 2017 is de handelsbalans met 85 miljoen euro verslechterd. Er is minder geëxporteerd en ook minder geïmporteerd.
Hoge productie door warmte, assimilatiebelichting verandert afzetpatroon
Vanaf januari 2018 heeft de internationale tomatenmarkt in 2018 in het teken gestaan van stagnerende vraag en veel aanbod, met als resultaat lagere prijzen. De teruggang in exportwaarde is het grootst geweest op de Duitse markt (-9%). De teruggang in exportwaarde naar de overige EU-landen bedraagt een kleine 4%. Door het warme weer was de Nederlandse productie weliswaar hoog, maar de kwaliteit werd minder naarmate het aanbodseizoen vorderde.
Het toepassen van assimilatiebelichting leidt in de tomatenteelt tot een totaal ander afzetpatroon ten opzichte van de gangbare teelt, waarbij belichte Nederlandse tomaten vanaf januari aan de markt zijn. Circa 30% van het Nederlandse tomatenareaal wordt momenteel onder belichting geteeld. De laatste jaren is het areaal onder belichting sterk uitgebreid. In 2018 waren vanaf januari de prijzen tegenvallend, wat mogelijk duidt op overproductie in de eerste maanden van het jaar.
Export naar VK gegroeid
Ondanks de voor Nederland ongunstige koers van het pond, is het exportaandeel naar het Verenigd koninkrijk (VK) in 2018 hoger geraamd dan in 2017 (+4%). Het VK blijft met ruim verschil het op één
na belangrijkste exportland voor Nederlandse tomaten. De export naar Zweden heeft in 2018 een dip gekend (-12%). Gezien de stabiele export in de jaren voor 2018 lijkt dit een incident. De export naar
Polen blijft zich onverminderd ontwikkelen (+20%), ondanks een behoorlijke eigen productie. De exportwaarde naar België is iets gedaald (-5%).
De afgenomen Nederlandse vraag in 2018 leidde ook tot afgenomen import (-12%). De import uit de EU is veel meer afgenomen (vooral uit Spanje) dan de import uit de rest van de wereld (-8%).
Marktaandeel tomaten op Duitse markt daalt licht
Op de Duitse markt hebben Nederlandse tomaten in 2018 met 58% het grootste marktaandeel. Het marktaandeel daalde wel met 2%. De totale importwaarde van Duitsland bedraagt in 2018 bijna 1.230 miljoen euro. Dit is 7% lager dan in 2017. Het aandeel Spaanse tomaten op de Duitse markt is met 2% toegenomen en bedraagt 25%. Het marktaandeel van Frankrijk en Italië neemt gestaag af en
de export van die landen in 2018 volgt deze trend. Het marktaandeel van België neemt gestaag toe.