Op 25 oktober 2018 vond in Paramaribo, Suriname, een congres plaats waarin de thema’s ‘Duurzame landbouw en voedselkwaliteit’ centraal stonden. De behaalde resultaten uit het afgelopen jaar en de doelen voor 2019 werden besproken door ongeveer 150 bezoekers, die het hadden over circulaire landbouw, waterbeheer en zadenuitwisseling.
De organisatie van het evenement lag in handen van Stichting Duurzame Ontwikkeling Nederland Suriname (d’ONS) en betrof een samenwerkingsverband tussen d’ONS, het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselzekerheid (LNV Nederland), het ministerie van Landbouw Veeteelt en Visserij (LVV Suriname), Koppert Cress uit Nederland, de Nederlandse Ambassade in Suriname, Vereniging Surinaams Bedrijfsleven (VSB) en het bedrijf Varross N.V. uit Suriname. De locatie was hotel Torarica.
De ongeveer 150 bezoekers kregen via presentaties en interviews informatie over uiteenlopende onderwerpen. Minister Lekhram Soerdjan van het ministerie van LVV (Suriname) gaf een overzicht van de stand van zaken in de Surinaamse landbouw. Hij gaf aan dat er veel potentie in de landbouw is en blijft en dat uitwisseling van kennis met andere landen zeer belangrijk is en wordt gewaardeerd.
Vanuit het Nederlandse ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselveiligheid, was senior-beleidsmedewerker Chris de Nie vertegenwoordigd. Hij deed uit de doeken dat Nederland een andere vorm van landbouw gaat stimuleren en wel de ‘circulaire’ landbouw. Dit is een vorm van landbouw waarbij geen afval overblijft. De Nederlandse Tijdelijk Zaakgelastigde in Suriname Jaap Frederiks benadrukte het belang van samenwerken in de land- en tuinbouw.
Bert de Groot, bestuurder van het Nederlandse hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden deed uit de doeken hoe belangrijk het is om samen te werken als het gaat om waterbeheer. Ook gaf hij aan dat aandacht voor waterkwaliteit erg belangrijk is.
Mevrouw Ellen Kok-Hendriks, tuinbouwspecialiste en Pummer, vertelde over haar ervaringen die ze de afgelopen weken had opgedaan bij haar bezoek aan diverse tuinbouwbedrijven.
Duurzame landbouw
Stichting Duurzame Ontwikkeling Nederland Suriname (d’ONS) heeft het bedrijf Payals Groenten van de familie Autar aan de Helena Christinaweg uitgeroepen tot het duurzaamste mkb-landbouwbedrijf van Suriname in 2018.
Dit moderne bedrijf dat verschillende groentesoorten teelt met het ‘hydrophonic systeem’, maar ook in de volle grond. Het bedrijf heeft volgens de jury grote economische potentie. De tweede prijs ging naar Kinderhuis Maria Hoeve van de familie Trimoredjo-Tjong A Hung, terwijl het bedrijf Parmas Green Farm van de familie Parmanand aan de Nieuw Weergevondenweg de derde prijs kreeg.
Voedselkwaliteit
De Surinaamse huisarts Elizabeth Berggraaf en haar Nederlandse collega Tamara de Weijer spraken over het belang van een gezonde levensstijl om diabetes type 2 te voorkomen. Volgens de artsen zijn er al voorbeelden van mensen die door aanpassing van hun levensstijl geen medicatie meer nodig hebben en niet meer hoeven te spuiten. De artsen zijn in vergaande staat van samenwerking, in ieder geval tussen de huisartsen. Er zijn al 2 kennismaking- en samenwerkingsbezoeken aan Suriname gebracht en wederzijdse methodieken zijn uitgewisseld en besproken.
Zadenuitwisseling
Rob Baan, voorzitter van de stichting d’ONS en zadenexpert benadrukte hoe belangrijk het is dat Surinaamse boeren over zaad kunnen beschikken dat geschikt is voor de specifieke Surinaamse omstandigheden. Mevrouw Hemwatie Goeptar van HJ Agro legde uit hoe HJ Agro samen met boeren in Suriname proeven doet om verschillende zaadsoorten die door het Nederlands bedrijf ENZA beschikbaar zijn gesteld, uit te testen. Om dit proces in een stroomversnelling te brengen, zal stichting d’ONS en HJ Agro (Enza zaden) een samenwerkingsverband opstarten om de duurzame landbouwers van kennis, ervaring en vooral van kwalitatief goede zaden te voorzien.
Uitkomsten en vervolgacties
Het congres is uitstekend bezocht met 150 deelnemers (er was zelfs een wachtlijst), uit diverse geledingen van de samenleving. De sprekers kregen een beoordeling van zeer goed tot uitstekend van de deelnemers. De award uitreiking voor het duurzaamste mkb landbouwbedrijf wederom het hoogst gewaardeerd door de deelnemers. Voorts werd de locatie en de organisatie als uitstekend gewaardeerd.
Uit het congres uit 2017 zouden de volgende vervolgacties in 2018 worden ingezet:
- Er zou een zadenuitwisselingsnetwerk tussen Surinaamse duurzame kleine landbouwers en tuinbouwbedrijven uit Nederland tot stand komen; deze is in 2018 ingezet, al is het kleinschalig en beperkt zich voorlopig tot winnaars van award voor de duurzame landbouwers van de afgelopen 6 jaar. Om e.e.a. te concretiseren komt er een samenwerking tussen HJ Agro (ENZA-zaden) en stichting d’ONS bij de zadenuitwisseling aan kleine duurzame landbouwers.
- De kleine duurzame landbouwers zouden begeleid worden door een professional van PUM bij het verder professionaliseren van hun bedrijf. Ook dit traject is in 2018 ingezet. De ervaringen waren wisselend, omdat enkele boeren op het laatste moment verstek lieten gaan, waarvoor de pummer eerder dan verwacht haar werk moest afmaken. De gegeven adviezen werden gewaardeerd door de boeren die door de pummer werden bezocht.
- Tenslotte zou er een uitwisselingsprogramma tussen huisartsen en diëtisten uit Suriname en Nederland over voeding en de bestrijding van diabetes type 2 opgestart worden. Met geweldige presentaties over de bestrijding van diabetes type 2 in Suriname, hebben de huisartsen Elizabeth Berggraaf (Suriname) en Tamara de Weijer (Nederland), een startschot gegeven voor een beginnende samenwerking tussen Suriname en Nederland. Er zijn zelfs al 2 bezoeken in 2018 aan Suriname gebracht door de Nederlanders.
- Vervolgacties in 2019
Er zal op een praktische manier worden samengewerkt met duurzame landbouwers in het veld en aandacht zal worden besteed aan nieuwe teeltechnieken, toepassen van zaden en op maat in te voeren irrigatiesystemen. - Succesvolle agro ondernemers en verwerkers zullen worden bezocht en mogelijke samenwerkingsverbanden worden opgestart.
- Er komt een samenwerkingsverband tussen HJ Agro (Enza zaden) en stichting d’ONS bij de zadenuitwisseling t.b.v. duurzame kleine landbouwers in Suriname.
Met dit congres hebben stichting d’ONS en haar partners geprobeerd duidelijkheid te geven over de voordelen van duurzame landbouwteelt, over de samenwerking tussen Nederland en Suriname bij de bestrijding van diabetes type 2 ziekte in Suriname en over de voordelen van kwalitatief goede zadenuitwisseling en het overdragen van kennis en ervaring aan kleine duurzame landbouwers in Suriname. De concrete vervolgacties in 2019 zijn hierboven genoemd. Dit congres is een onderdeel van een meerjarig programma van projecten en activiteiten in Suriname.
Bron: Stichting d'ONS