wij kort de achtergrond van de emissierechtenhandel en gaan we in op de consequenties en mogelijkheden voor de agrarische sector.
CO²-uitstoot en het Kyoto-protocol
De afgelopen eeuw is de CO²-uitstoot wereldwijd fors toegenomen. Om dit terug te dringen, is het Kyoto-protocol opgesteld. Hierin wordt een aantal maatregelen genoemd om de uitstoot te beperken. Een van de maatregelen is het zogenaamdecap & trade systeem, in Europa ETS genoemd. In het kort houdt dit in dat de maximale uitstoot wordt vastgelegd (cap). Bedrijven krijgen emissierechten
toegewezen en moeten aan het einde van het jaar opgeven hoeveel CO² ze hebben
uitgestoten en het bijbehorende aantal rechten inleveren. Wanneer zij hier niet aan
kunnen voldoen, dan betalen deze bedrijven een boete. Mocht een bedrijf echter
meer of minder uitstoten dan vooraf bepaald, dan kan het er ook voor kiezen om
zijn rechten onderling te verhandelen (trade). Op deze manier kan het voor een
bedrijf winstgevend zijn om minder uit te stoten en zijn rechten te verkopen aan een
bedrijf wat meer uitstoot. Dit bedrijf voorkomt dan dat het een boete moet betalen.
Doelstelling is om op deze wijze de uitstoot rendabel te verminderen zonder
bedrijven economisch af te remmen.
Emissierechtenhandel
In Nederland worden de rechten toegewezen door de Nederlandse Emissie Autoriteit(NEa). Deze rechten worden ook wel EUA’s genoemd en zijn geldig binnen de EU.
Inmiddels is er volop handel in deze rechten. Er is echter nog een manier om aan rechten te komen. Onder het Kyotoprotocol worden rechten toegewezen aan projecten die aantoonbaar CO²-uitstoot verminderen. Deze rechten heten CER’s (certified emission reductions) en ook hier wordt veel in gehandeld. Deze CER’s kunnen namelijk ook ingeleverd worden door bedrijven om op deze manier aan hun verplichting te voldoen, zij het tot maximaal 10% van de uitstoot.
Mogelijkheden voor energie-intensieve tuinbouwbedrijven
In de agrarische sector neemt een beperkt aantal tuinders deel aan hetemissierechtensysteem. Grote, energie-intensieve tuinbouwbedrijven bezitten
de eerder genoemde EUA-rechten. Veel bedrijven zijn hier echter niet actief mee
bezig. Ze ontvangen hun rechten en leveren na elk jaar het juiste aantal rechten
in. Eventueel verkopen zij het overschot of kopen ze, waar nodig, rechten bij. Dit is
zonde, want er is meer mogelijk. Zo mogen bedrijven voor maximaal 10% van hun
toewijzing in plaats van EUA-rechten ook CER-rechten inleveren. Deze rechten zijn
over het algemeen goedkoper! Dus door 10% van de EUA-rechten te verkopen en
hier CER-rechten voor terug te kopen, kan aan de betalingsverplichtingen worden
voldaan terwijl men het prijsverschil als directe cash ontvangt. Winst zonder iets
aan de bedrijfsvoering te hoeven veranderen.
Neem bijvoorbeeld een ondernemer met een toewijzing (allocatie) van 15.000
rechten per jaar. Deze ondernemer kan 10% van zijn EUA-allocatie (15.000 stuks)
ruilen voor CER-rechten, in totaal dus een ruil van 1.500 stuks. In dit voorbeeld is
de prijs voor een EUA per stuk EUR 9,00 en voor een CER 6,50, prijsverschil dus
EUR 2,50 per recht.
De transacties, die dan plaatsvinden, zijn als volgt:
- Ondernemer levert 1.500 EUA’s aan ABN AMRO tegen EUR 9,00 per stuk
- Ondernemer ontvangt van ABN AMRO 1.500 CER’s voor EUR 6,50 per stuk.
- Ondernemer ontvangt van ABN AMRO EUR 3.750 (EUR 2,50 x 1.500 stuks)dezelfde dag.
Bovenstaand voorbeeld is van toepassing op één kalenderjaar en kan ingezet worden
over de jaren van de huidige fase 2 van het emissierechtensysteem dat loopt tot en
met 2012.
Bron: Agrarisch Nieuws, ABN-Amro