"Kapitaal in bedrijf steken zo gek nog niet"
De financiele crisis veroorzaakt een onveilig gevoel. De betekenis voor de economie is voor de ondernemer moeilijk in te schatten. Al maanden worden we dagelijks op de hoogte gehouden van de onrust. Daardoor wordt het onveilige gevoel sterker. Het begon met een probleem op de Amerikaanse hypotheekmarkt. Alles is uit de kast gehaald om de financieringen onbegrensd te laten groeien door de risico's in de rondte te herverzekeren en door te contracteren "all over the world". Bovendien is georganiseerd op explosieve waardetoename van de banken zelf door elkaar te gaan overnemen. Zo ontstond een economie van gebakken lucht.
Inmiddels zijn we zelf volop partij in de malaise. We gaan de nog niet in te schatten gevolgen merken. Directe schade is er al. De belegger weet het verlies aan waarde van zijn portefeuille. De spaarder in pensioenopbouw ziet zijn positie slinken. De spaarder voelt zich onveilig en doet aan risicospreiding door het geld bij meerdere banken onder te brengen en zo volledig op overheidsgarantie te gaan varen. Boeren en tuinders lenen vooral geld om het bedrijf te kunnen exploiteren. Zij zijn wellicht nog het minst ongunstig uit. Het risico van waardedaling is bij hen gekoppeld aan de exploitatie. Voor hen is de rente ontwikkeling van belang. Gaat de Europese Centrale Bank over tot de verwachte renteverlaging?
Ondertussen merken boeren en tuinders ook in de markt de gevolgen. De consument houdt de hand op de knip, terwijl de portemonnees van speculanten zo leeg zijn dat het de prijs drukt. Dat maakt onzeker en onrustig. Conclusie: het stoppen van kapitaal in eigen bedrijf is zo gek nog niet.
Bron: Nieuwe Oogst, Berend Santema