In de glastuinbouw groeit verontwaardiging over het energiebeleid van zowel het kabinet als de netbeherende bedrijven. Tuinders willen en kunnen aanzienlijk meer elektriciteit leveren, maar kunnen dat niet kwijt op het publieke net. De stroomproductie in de glastuinbouw is ruim 35% efficiënter dan die van de gemiddelde energiecentrale.
Klik hier voor de videoreportage van Radio TV West
"Als bedrijfsleven trekken we hier nu ruim een jaar aan maar het schiet slecht op, ondanks dat het ministerie van EZ meerdere acties heeft ingezet. Een doorbraak is hard nodig. Intussen gaan tuinbouwbedrijven mede als gevolg van de torenhoge energieprijs ten onder. Deze regering heeft de mond vol over verduurzaming, energiebesparing en schone energie, maar handelt daar niet naar. Ons geduld raakt op", zegt voorzitter Nico van Ruiten van LTO Glaskracht Nederland.
De tuinders leveren nu al 15% van de elektriciteit die de Nederlandse huishoudens gezamenlijk verbruiken. Dat aandeel kan in twee tot drie jaar omhoog naar circa 25 procent als ook veel van de overige bedrijven kunnen beschikken over een zogenoemde WKK-installatie (warmte-kracht koppeling). Veel tuinders willen zo’n WKK laten plaatsen, maar kunnen de komende jaren echter niet op het net terecht.
Een WKK maakt het mogelijk om met aardgas de kassen te verwarmen, CO2 voor de gewassen te leveren en bovendien zeer efficiënt stroom op te wekken. De glastuinbouw heeft zich ontwikkeld tot een belangrijke en doelmatige producent van elektriciteit, die de stroomproductie nog fors kan opvoeren en wel op een aanzienlijk schonere wijze dan de grote energiebedrijven.
Bedrijven met een WKK-installatie hebben betere mogelijkheden om deze crisisperiode met zeer hoge gasprijzen door te komen. De tuinbouwvoorzitter krijgt wekelijks berichten over sluiting van tuinbouwbedrijven omdat glastuinders het economisch niet meer kunnen bolwerken. De druk op glastuinbouwbedrijven en vooral ook kleinere bedrijven, die nog niet beschikken over een WKK-installatie, wordt steeds groter. Het bedrijfsleven heeft hierover al meerdere keren gesproken met minister Van der Hoeven (Economische Zaken), maar er is een keiharde noodzaak voor tuinders dat ze sneller kunnen gaan leveren, aldus Van Ruiten.
Volgens Van Ruiten is slechts een kleine wetswijziging nodig om de tuinders, die zeer efficiënt elektriciteit produceren, voorrang te geven. "Als het kabinet werkelijk wil, kan het ook snel. De urgentie is bijzonder hoog. Er is maximale druk nodig om deze problematiek de wereld uit te helpen, vindt hij. ,,Het kabinet kan op deze wijze een signaal afgeven dat regionale netbeheerders in beweging moeten komen om de termijnen voor aansluiting aanzienlijk te verkorten"
De glastuinbouw produceert nu ruim 2.500 megaWatt en dat vermogen kan binnen een paar jaar uitgroeien tot circa 4.000 megaWatt. De boosheid van Van Ruiten wordt alleen maar groter als hij kijkt naar de afspraken in het convenant Schoon en Zuinig. Daar hebben immers ook LTO Nederland en de glastuinbouw zich aan verbonden. "In het plan wordt een koppeling gelegd tussen economie en ecologie. De lat ligt hoog om de overeengekomen ambities waar te maken. Er liggen grote mogelijkheden en dat erkennen de betrokken ministers ook. Maar deze trein komt maar traag in beweging. Als onvoldoende vaart wordt gemaakt, moet de Tweede Kamer maar actie nemen. Deze gang van zaken valt steeds moeilijker uit te leggen aan zowel de tuinders als de samenleving."