Hoe herkent u een virus?

Stipjes en gele ringen of gele halve maantjes zijn kenmerken voor een virusinfectie. Necrotische, afgestorven plekken kunnen ook op virus wijzen. Het necrotisch afsterven lijkt vaak op een schade door verbranding door een druppel met hoge EC of een spuitvloeistof. De verspreiding van het beeld in de kas kan helpen bij het vaststellen welk virus het is. Een enkele aangetaste plant wijst vaak op een door een insect ingebracht virus. Heeft u virus op een plek waar u ook tegen luis of trips heeft gespoten dan kan het virus met deze insecten binnen zijn gekomen. Is de virusaantasting in de looprichting van het pad dan wordt het virus mechanisch of via het gereedschap overgebracht.

Veel voorkomende virussen

In de tuinbouw wordt standaard getoetst op TSWV en INSV. Beide virussen kunnen in veel gewassen voorkomen en worden overgebracht door trips, bij onderzoek word vaak gevraagd of er recent een trips aantasting is geweest. In groenten komt een hele reeks aan virussen voor. Voorbeelden zijn komkommerbont- , mozaïek- en geelstreepvirus.

Tomatenbronsvlekkenvirus (TSWV)

Het virus komt in heel veel gewassen voor, niet alleen in tomaat. Aangetaste planten vertonen een soort bladverbranding in een aantal bladeren, vaak in de jongste delen, boven in de kop van de plant.

Jonge planten met symptomen TSWV

Impatiens-necrose- of -vlekken virus (INSV)

Dit virus komt zowel in bloemen als in groenten voor. De foto laat een aantasting in paprika zien. De aantasting kan in een enkele plant zijn door een toevallig binnengevlogen trips. Verwijder de plant dan wel direct om verdere verspreiding te voorkomen.

Veel voorkomende virussen

De meest voorkomende virussen kunnen veel gewassen aantasten. De virussen kunnen zowel in groenten als in bloemen voorkomen. Voor een perkplantenteler is een infectie in 1 jarige planten meestal niet zo erg, de groentekweker die er naast zit kan juist wel veel last hebben van trips met virus dat bij de perkplantenteler vandaan komt. Planten buiten de kas kunnen ook virus bevatten en zo kan het virus binnenkomen.

Toetsen van virus

Op virus wordt getoetst met een Elisa test. Deze analyse duurt enkele dagen. Bij een heel lage virusconcentratie of een onbekend virus wordt getoetst op
toetsplanten. Dit zijn meerdere soorten planten die heel gevoelig zijn en duidelijke reacties vertonen als een virus aanwezig is. Vanwege de groei van de planten duurt deze analyse enkele weken. Heeft u twijfels of een plant met virus is aangetast dan kunt u altijd vrijblijvend de plant opsturen of langs brengen voor een visuele beoordeling.

Ir. Harmen Hummelen,
Adviseur Relab den Haan