Het is midden december en uit de Nederlandse kassen komen komkommers. Het is de eerste aanvoer van het nieuwe seizoen. Meestal komen die pas begin januari van de plant. "De meeste telers met belichting planten tussen half december en eind december", vertelt Cees Ammerlaan van Bayer CropScience Vegetable Seeds. "Om nu al te kunnen oogsten, is er al in november geplant." De teelt onder belichting is kwalitatief zo sterk, dat het teelttechnisch gezien mogelijk moet zijn om jaarrond te telen. De laatste oogst van seizoen 2015 vond begin december plaats. "Er waren telers die langer door konden gaan, maar stopten omdat de concurrentie van het Spaanse product te sterk was", bevestigt Ammerlaan en daarmee snijdt hij meteen het knelpunt aan in de jaarrond komkommerteelt. "De Nederlandse komkommerhandel is gefocused op Spanje. Afspraken over jaarrond telen zijn nauwelijks te maken en die heb je wel nodig om belichte komkommers te kunnen telen." En eigenlijk is dat wel raar, vindt hij. "Prijstechnisch kun je niet tegen Spanje op, maar de kwaliteit van het Nederlands product is super en je hebt leveringszekerheid. Voor afnemers is het mogelijk om jaarrond goede komkommers in de schappen te hebben liggen, maar het lijkt alsof er weinig animo voor is. Telers willen best lampen ophangen – als ze maar een afnemer hebben. Maar de handel ziet er de waarde blijkbaar niet van in."
De eerste komkommers, vorige week geoogst
Onderscheidend
In de tomatenteelt is het al jaren geleden gelukt om de meerwaarde van het Nederlands product in de winter te tonen. "Ik denk dat tomatentelers er meer in geslaagd zin om zich te onderscheiden", verklaart Ammerlaan. "Er is meer onderscheid op smaak, meer diversiteit qua uiterlijk. Komkommer is voor veel mensen nog altijd vooral de groente die gesneden wordt voor de salades." Maar dat is ook een kip-ei-probleem, vervolgt hij. "De komkommertelers zelf zijn ook best terughoudend. Er zijn een aantal innovatieve telers, maar in de tomatensector wordt meer geëxperimenteerd." Al is er de laatste jaren een kleine verschuiving naar snack- en minikomkommers, al met al blijft het areaal en de invulling dit jaar dan ook redelijk constant. "Er zijn wat telers die stoppen en wat telers die toch wat kassen bijhuren. Totaal kom je nagenoeg gelijk uit."
"De kwaliteit is perfect", constateert Ammerlaan.
Overstap naar hogedraadteelt
Wat wel al jaren in ontwikkeling is in Nederland, is de hogedraadteelt. "Als je januari 2015 vergelijkt met januari 2016, zie je dat er toch weer zo'n 10 a 15 hectare hogedraadteelt bij is gekomen", schat Ammerlaan. De overstap naar hogedraadteelt heeft weinig te maken heeft met het afgelopen seizoen, waarin goede prijzen zijn gemaakt. "Natuurlijk, als er een hogedraadkar aangeschaft moet worden gaat dat na dit jaar makkelijker dan na afgelopen jaren. Maar de keuze voor hogedraadteelt is echt een langetermijnkeuze." Zeker telers die bezig zijn met directe afzet of die samen met de telersvereniging de klant benaderen, zien de meerwaarde ervan in. "Zij schakelen sneller over dan telers die anoniemer leveren." Ook de grootte van de bedrijven speelt een rol. "Grote bedrijven stappen makkelijker over dan kleinere bedrijven, familiebedrijven. Dat is ook logisch: Je hebt in de hogedraadteelt veel meer handjes nodig. Als je werkt met een kleine, hechte club is de impact veel groter."
Virusdruk
Ammerlaan merkt dat telers er eigenlijk vanuit gaan dat het uiteindelijk allemaal hogedraadteelt gaat worden. Zelf ziet hij dat ook gebeuren. "Misschien niet honderd procent, maar bijvoorbeeld eerst een traditionele teelt en dan één lange teelt aan de hogedraad." Met dit schema zijn dit jaar de eerste ervaringen opgedaan en dat gaat goed – al blijft de virusdruk een probleem. "Virusdruk zet sowieso een rem op de hogedraadteelt", vertelt Ammerlaan. Zo is bont een enorm probleem. "In de hogedraadteelt gaat de virusverspreiding sneller en omdat de kop in de plant blijft zitten, wordt er meer van de plant gevraagd. Hij is sneller moe en wordt dan makkelijker geïnfecteerd. Er zijn virusresistente rassen genoeg, maar het resistentieniveau is voor de hogedraadteelt, bij een hoge virusdruk, nog niet voldoende." Dit najaar is er veel te doen geweest over het virusprotocol van Ron Peters. "Het verhaal is mooi, de ervaringen van telers opzienbarend. Dit jaar zal duidelijk worden of het breeduit werkt. Voor de hogedraadteelt zou het een goede impuls kunnen zijn."
Voor meer informatie:
Cees Ammerlaan
Sales Specialist Komkommer
Bayer CropScience Vegetable Seeds
Mobiel: 06 150 049 79
E-Mail:cees.ammerlaan@bayer.com