Enza Zaden Award voor biologieleraar en studente
Peter Visser
Peter Visser is biologiedocent aan CSG Dingstede in Meppel. Samen met collega Jos Kramer maakte hij voor 6 VWO de bekroonde lessenreeks Van aardappeleters naar cisgenese voor het nieuwe examenprogramma biologie, waarbij wordt uitgegaan van de samenhang met de praktijk. In de reeks passeren verschillende 'contexten' de revue, van consument tot veredelaar. Zo proeven leerlingen in de eerste les verschillende soorten aardappelen en beoordelen ze de aardappelen aan de hand van diverse criteria. Daarna wordt de stap naar de theorie gemaakt en worden verbanden gelegd tussen de voedingstoffen in aardappels en het achterliggende biologische proces van fotosynthese. De les over de wetenschappelijke context (de plantenfysioloog) start met het spelen van de game Extinct! Are you smarter than a plant. Ook hier wordt vanuit de praktijk de stap naar de theorie gemaakt. Leerlingen maken ook kennis met verschillende beroepen, als plantenveredelaar en -vermeerderaar.
Het idee voor de les is ontstaan in een docentontwikkelteam (DOT). Dit team bestaat uit een groep biologieleraren die samen het biologieonderwijs willen vernieuwen en lesmateriaal ontwikkelen. De ideeën worden geboren tijdens maandelijkse bijeenkomsten. Visser is coach van het DOT vanuit het Van Hall Larenstein te Leeuwarden. 'Ik kan iedereen deze aanpak aanbevelen. Het is heel inspirerend om samen het vak te vernieuwen en eigentijdse lesvormen te bedenken. Ik zie de prijs als een erkenning voor deze werkwijze.' Onderdeel van de prijs is een studiereis naar een vestiging van Enza Zaden.
Nina Alejandro Perez
Nina Alejandro Perez (Radboud Universiteit Nijmegen) is een van de plantenkundigen van de Radboud Universiteit die onderzoek doen naar de plant Bitterzoet, vanwege zijn bijzondere eigenschappen. Deze onkruidsoort die verwant is aan de tomatenplant, komt overal in Nederland voor en gedijt zowel goed aan de waterkant als in veel drogere duinen.
Nina heeft onderzocht of epigenetica een rol speelt in het aanpassingsvermogen van Bitterzoet. Epigenetica betreft veranderingen op het DNA-molecuul (bijvoorbeeld methylering) zonder de daadwerkelijke DNA-code aan te passen. Zulke veranderingen kunnen onder andere worden veroorzaakt door invloeden van buitenaf. De epigenetische verschillen (modificaties) kunnen met behulp van moleculaire technieken zichtbaar worden gemaakt.
Ze deed experimenteel onderzoek in een kas waar ze genetisch identieke bitterzoetplantjes (stekken) blootstelde aan verschillende omstandigheden: aan droogte, aan extreem veel water en aan normale omstandigheden. Vervolgens bracht ze de methylatiepatronen van de verschillende groepen in kaart. Uit de drie soorten patronen die ze waarnam, bleek dat de DNA-methylatie van de plant was veranderd onder invloed van de verschillende externe omstandigheden. Zo werd duidelijker hoe deze plant zich kan hieraan kan aanpassen. Deze fundamentele kennis kan waardevol zijn voor de ontwikkeling van nieuwe gewassen die niet of in mindere mate gevoelig zijn voor klimaatverandering.
Nina heeft de ambitie om promotieonderzoek te doen bij het Max Planck Gesellschaft in Jena (Duitsland). In afwachting van een mogelijke promotieplaats werkt ze bij het plantenveredelingsbedrijf Rijk Zwaan Nederland BV.
Voor meer informatie:
Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen
www.khmw.nl