Algenteelt in de kas en aan de zijkant tomatenteelt
Het moet vorig jaar een vreemd gezicht zijn geweest in kwekerij Tomaholic in Westdorpe. In de technische ruimte van de tomatenkwekerij waren een aantal bassins ingericht voor de kweek van algen. Ondernemer Piet de Schepper en Marc Temmerman zochten diversifiëring binnen het bedrijf en kwamen in samenwerking met Dr. Viktor Chepurnov, een specialist met meer dan 30 jaar ervaring in micro algen, uit bij algenteelt. De kas in Westdorpe is inmiddels verkocht, maar de algen worden nog steeds geteeld. In het Belgische Nevele is nu een deel van een tomatenkas ingericht hiervoor. "In Westdorpe hebben we laten zien dat we een consistent product kunnen kweken", vertelt William van der Riet, die vorig jaar samen met De Schepper en Temmermans algenkwekerij en -verwerkingsbedrijf Tomalgae oprichtte.
De algentelers: Viktor Chepurnov, Piet de Schepper en William van der Riet
Biobased
Algenteelt wordt regelmatig genoemd als kans voor de glastuinbouw. Algen zijn geschikt als grondstof voor de biobased economy, om kunststof, energie of brandstof te produceren, of om water te schonen. Maar zo simpel ligt het niet, vertelt Van der Riet. "Die projecten zijn nu nog heel duur, niet rendabel te telen." Tomalgae doet het anders. Het bedrijf richt zich op een hoogwaardige toepassing van algen. Van der Riet: "Algen is een verzamelnaam van een plantensoort. Er zijn meer dan 200.000 algen en daarvan zijn er momenteel vier die op commerciële schaal geteeld worden. Als je waarde wil toekennen aan de alg, moet je een specifieke functie hebben."
Achter in de kas is de tomatenteelt zichtbaar. Bijzonder dat dit uit dezelfde kas komt.
Algenpoeder
Bij Tomalgae worden algen verwerkt tot een concentraat, een poeder. Dit concentraat wordt geëxporteerd en gaat naar garnalenkwekerijen. "Net als in de plantenteelt heb je in die sector opkweekbedrijven (zgn. hatcheries) en teeltbedrijven. De opkweekfase, is ook hier kritiek en duurt 21 dagen", zo vat Van der Riet de basis van de teelt samen. Het concentraat van Tomalgae kan in de eerste drie dagen dienen als voedsel voor de jonge garnalen. Nu gebruiken garnalenkwekers daar nog zelfgekweekte algen voor. "De risico's bij deze eigen kweek zijn hoog en kwekers zoeken al lang naar alternatieven. Het product dat wij hier in West-Europa maken, blijkt een vervanging te zijn voor de levende alg." De transitie naar concentraat is volgens Van der Riet vergelijkbaar met de omslag van grond- naar substraatteelt in de glastuinbouw - iets waar hij en Piet de Schepper bij Grodan ervaring mee op hebben gedaan.
Vorig jaar, met de productie uit Westdorpe, is aangetoond dat het bedrijf een werkzaam product van continue kwaliteit kan leveren. Momenteel wordt het product geïntroduceerd in Thailand en China. Met volgend jaar de commerciële introductie Vietnam in China, internationale klanten en een meerjarencontract is het nodig om de teelt in Nevele op te schalen. Momenteel wordt er gewerkt op 1.250m2. Volgend jaar moet dit een halve hectare worden. In het andere deel van de kas groeien nog steeds roze tomaten.
Het eindproduct: hoogwaardige voeding voor garnalenkwekerijen wereldwijd.
Groenten en algen
Het lijkt een ideale combinatie: glasgroenten en algen. Toch komt er meer bij kijken. In Nevele is de teelt van de algen geheel gescheiden van de tomatenteelt. "Een apart stookregime, een apart watersysteem", vertelt Van der Riet. "In plantenteelt en in algenteelt heb je te maken met fotosynthese en je komt ook soortgelijke problemen tegen. Maar nu werk je echter op microschaal, op celniveau, en heb je geen gewasbescherming." Onkruid bijvoorbeeld is een probleem als het warm is. "Ze kunnen in een paar dagen, uren een totale cultuur om zeep hebben. En parasieten kunnen je alg opvreten. Net als in tomatenteelt, maar je hebt nu geen gewasbescherming. Je moet de omgeving continu kunnen manipuleren."
Over de teelt van algen is bovendien nog niet veel bekend. "Heel weinig mensen weten hoe algen werken. Het is nog een hele jonge teelt en je hebt nog te maken met wilde isolaten", stipt Van der Riet het volgende probleem, van de algensoorten, aan. "Rassen geschikt voor teelt, gedomesticeerde rassen, zijn er nog nauwelijks." Tomalgae werkt met een eigen, zelf veredelde soort. "Een hoogwaardige alg, ook geschikt om op industrieschaal te kweken. We telen op een vegetatieve manier en we moeten regelmatig terug naar de ouderlijn om de kwaliteit te behouden."
Als alternatief voor de glastuinbouw ziet Van der Riet deze vorm van algenteelt dan ook niet. "Misschien in de toekomst, maar nu is het nog niet realistisch. Algen worden vaak gezien als restproduct, maar je slaat dan iets belangrijks over: de hoogwaardige stoffen die in je algen kunnen zitten. Om ze consistent te kunnen kweken en de algen geschikt te maken voor hoogwaardige toepassingen, moet je vooral kennis van de biologie en focus hebben."
Tomalga
e C.V.B.A E: [email protected]
Graaf van Hoornestraat 1
9850 Nevele
Belgium