Nog maar twee weken geleden publiceerden we over de grootste 'slimme' kas in China, die in Daqing wordt gebouwd. De eerste fase van deze moderne kas telt meer dan 12 hectare. Het is echter niet de eerste: de regio Daqing kent een lange tuinbouwgeschiedenis. Laten we teruggaan naar de jaren tachtig!
Moderne kassen
Deze foto's werden ons toegestuurd door Arjen Stolk, die ze zelf heeft genomen. Arjan vierde op 27 juni Arjen zijn 68e verjaardag. Hij is een paar jaar geleden met pensioen gegaan, maar in de jaren tachtig reisde hij de wereld rond met de verkoop van zaden. De foto's laten een ander type gebouw zien dan de bekende Chinese zonnekassen. Al zijn de foto's bijna 30 jaar oud, de kassen beslaan een flink areaal, en een kijkje in de tomatenkas toont ook een behoorlijk professionele teelt. Zeker, we zien geen dakgoten van Meteor of kokos van Van der Knaap, maar de kwaliteit is opmerkelijk.
"Dit was buitengewoon, vooral in die tijd," herinnert Arjen zich. "Vroeger verkocht ik tomaten- en komkommerzaden in heel Azië; in Indonesië, Japan, China, Maleisië, India, noem maar op. Toen was er nauwelijks bedekte teelt. Kassen werden gebouwd in de regio Daqing vanwege de olie die daar aanwezig was. Deze olie werd gebruikt om de kassen te verwarmen." De regio Daqing ligt dicht bij de Russische grens, noordelijker dan Vladivostok. Het kent extreme temperaturen, vooral in de winter.
Marktontwikkeling
Arjen heeft 35 jaar door de wereld van groenten en fruit gereisd. De eerste keer dat hij in China aankwam, halverwege de jaren tachtig, was het blauwe Yat-Sen pak nog steeds de gebruikelijke klederdracht en Arjen was dan ook een attractie onder de bewoners. Omdat hij zelf geen Chinees sprak huurde hij een vertaler in bij het ministerie van Buitenlandse Handel & Zaken. "Een van mijn eerste bezoeken was aan een complex in de buurt van Beijing. Het was meer dan 10 hectare groot, gebouwd door een Roemeens bedrijf. In de jaren daarvoor werden er veel Nederlandse kassen naar Roemenië geëxporteerd. Ze leerden zelf het bedrijf en begonnen naar China te exporteren."
De kasbeheerder was ook in Roemenië opgeleid. "Hij was gewend om met Nederlandse zaden te telen, maar had het budget niet, omdat de zaden veel te duur waren. Ik herinner me dat ik ze gratis een complete kas op proef heb gegeven om hen van de waarde te overtuigen. Er was geen andere manier om uit te leggen waarom ze meer dan 200 keer de prijs moesten betalen die ze gewend waren te betalen. Het volgende seizoen waren ze mijn klant." In die tijd was veredeling onbekend. "Niemand is hier naartoe gereisd - niet naar Japan, niet naar China en vooral niet naar de regio Daqing. Ik herinner me alleen dat ik Rob Baan daar zag, die ook in zaden zat."
Na zijn carrière in de zadensector verloor Arjen zijn hart aan AGF, waarin hij meer dan 20 jaar werkte. "Veel dynamischer en veel sneller," herinnert hij zich. "Hele transacties kunnen worden afgerond voordat je je ochtendkoffie hebt gehad, terwijl het jaren kan duren voordat je je zaden verkoopt."
Tegenwoordig is Arjen met pensioen, woont in Bleiswijk en is klaar met de hele wereld rondreizen. Wel bracht hij een bezoek aan de recente Grand Prix in Dubai, toen hij er voormalige klanten bezocht. "Dat is ook wat ik vroeger deed: de Grand Prix van Japan, Maleisië, Bahrein bezoeken. Waarom niet, als je er al was?"
Voor meer informatie (of verlate verjaardagswensen):
Arjen Stolk (e-mail)