Het kiemgetal is een maat voor de hoeveelheid bacteriën en schimmelsporen die in het water aanwezig zijn. Hardeman baseert zich hierbij op de resultaten van 500 watermonsters die Eurofins Agro afgelopen jaar heeft genomen.
Het lozingenbesluit maakt hergebruik van drain- en gietwater nodig. In het recirculatiewater kunnen echter verschillende ziekteverwekkers zoals schimmels, bacteriën en virussen voorkomen. Daarom is op veel bedrijven ontsmettingsapparatuur geïnstalleerd.
Hardeman: "Het gaat daarbij om flinke investeringen. Vaak horen we in de praktijk: Een ontsmetter is zo duur. Hij zal wel goed werken." Het is echter de vraag of dat altijd het geval is. Een OntsmetterCheck door Eurofins Agro geeft antwoord op de vraag; zijn de bacteriën en schimmels in het water voldoende afgedood? Als dan blijkt dat de ontsmetter onvoldoende werkt, kunnen maatregelen worden genomen."
Binnen 5 dagen
Voor de microbiologische controle of een ontsmetter goed functioneert, wordt een monster genomen direct voor en direct na de ontsmetter bij het aftapkraantje. Dit moet steriel gebeuren. De monsters worden vervolgens gekoeld en in steriele flessen naar het microbiologisch laboratorium van Eurofins Agro getransporteerd. Daar bepalen de analisten het kiemgetal. Dit is het totaal aantal bacteriën en schimmels.
De uitslagen van het monster voor en na de ontsmetter worden naast elkaar gelegd om de werking van de ontsmetter te controleren. De teler krijgt de uitslag binnen vijf werkdagen nadat het monster in het laboratorium is ontvangen. De rapportage vermeldt het aantal levende bacteriën en schimmels in kve/ml (kolonievormende eenheden per ml).
In 2017 zette Eurofins Agro de resultaten van 500 glastuinbouwmonsters op een rij. Daaruit bleek dat bijna 40% van de monsters een kve had van meer dan 500 kve/ml en bijna 30% van de monsters had een kve die zelfs hoger dan 1000 kve/ml was (zie figuur).
Werking ontsmetter
"Er kunnen verschillende oorzaken zijn voor te hoge waardes," aldus Hardeman. "Bij een UV-ontsmetter kan onvoldoende afdoding plaatsvinden door een te lage transmissiewaarde van het water. Deze moet minimaal 75% zijn. Ook kan het apparaat verkeerd zijn ingesteld of is er geen jaarlijks onderhoud gepleegd. Oude UV-lampen zijn vaak minder effectief."
Momentopname
OntsmetterCheck van Eurofins Agro is geschikt voor alle soorten ontsmetters. De methode is geaccrediteerd volgens de Raad van Accreditatie (ISO 17025). Dit betekent dat de analyse uiterst betrouwbaar is en volgens gestelde richtlijnen is uitgevoerd.
"De check is een momentopname," benadrukt Hardeman. "Het verslag geeft inzicht in het totale aantal bacteriën en schimmels. Je weet dus niet of het om ziekteverwekkers gaat of niet." Hij adviseert daarom om in het geval van hoog kve ook te onderzoeken welke micro-organismen aanwezig zijn in het water. DNA Multiscan van Eurofins Agro is daarvoor een goede methode.
Bovendien is het volgens Hardeman zinvol om de OntsmetterCheck minimaal vier keer per jaar te laten uitvoeren. Zo is een hapering in de apparatuur het snelst op te sporen en zijn verdere problemen te voorkomen.
Voor meer informatie:
Eurofins Agro