Tholen - Internationalisering zit in de genen van de AGF-sector. Ook familiebedrijven zien de wereldwijde kansen. Niet zonder resultaat, want internationaal opererende familiebedrijven boeken gemiddeld een brutomarge van 7,9% op hun omzet tegen 4,8% bij familiebedrijven die alleen in eigen land zakendoen. Hoezeer familiebedrijven inzetten op internationalisering hangt onder meer af van de van grip die de familie graag op het bedrijf houdt. Hoe aantrekkelijk is het eigenlijk om te internationaliseren? En van welke factoren is het afhankelijk om succesvol te ondernemen in het buitenland? Dat heeft het Erasmus Centre voor Family Business (ECFB) onderzocht. In samenwerking met Rabobank vertaalde BDO Nederland dit naar een praktisch rapport. Senior Manager Ruud Loos van de Adviesgroep Familiebedrijven van BDO over de 'hamvragen' bij internationalisering.
Externe bestuurders
"Veel bedrijven gaat het economisch voor de wind en denken aan internationalisering. Nu is de Flowers & Food al veel meer een mondiale sector dan bijvoorbeeld de bouw, waardoor die internationale aanpak alleen maar versterkt wordt. Onze partner Erasmus heeft - los van marktoverwegingen - onderzoek uitgevoerd naar factoren die familiebedrijven helpen of hinderen bij internationalisering, want die verschillen tussen familiebedrijven en niet-familiebedrijven zijn er wel degelijk", steekt Ruud van wal. "Zo hebben familiebedrijven van nature veel meer als kenmerk dat ze onafhankelijkheid nastreven met familie in de leiding. Een belangrijk aandachtspunt is dat er professionele leiding in het buitenland nodig is om te ondernemen. De vraag is of die capaciteiten aanwezig zijn in de familie zelf of dat men externe bestuurders aanstelt. Veel familiebedrijven willen graag onafhankelijk blijven, maar groei in het buitenland vereist soms andere capaciteiten, waarbij je jezelf goed moet afvragen of de familie voldoende capaciteiten in huis heeft om de internationale groei zelf te leiden."
"Een belangrijke conclusie uit het onderzoek is dat familiebedrijven met externe bestuurders rendabeler zijn, maar de familie moet er dan wel voor openstaan om controle los te laten en te vertrouwen op extern management c.q. lokale partners in het buitenland. Dat is niet voor elk familiebedrijf een gemakkelijke opgave. De vraag is of men in staat is om op nieuwe manieren samen te werken en haar eigen rol en betrokkenheid aan te passen aan de andere culturen of directie van buiten de familie, die bijvoorbeeld leiding moet geven aan potentiële opvolgers. Het vraagt moed om de controle los te laten. Dat is niet voor iedere familie weggelegd. Maar als je dat kunt, dan kun je als familiebedrijf heel succesvol actief zijn over de grens. Een succesvol voorbeeld daarvan is bijvoorbeeld verpakkingsbedrijf NNZ van de familie Boot."
"Een tweede vraag is of familiebedrijven klaar zijn voor internationalisering. Past een groeistrategie, met benodigde risico's en investeringen, wel bij de verwachtingen die de eigenaren hebben van het bedrijf? En zijn ze het daar wel over eens? Dat is niet altijd eenvoudig met drie broers en zes neven of nichten aan het roer", zegt Ruud. "Dan komen ook de familiewaarden om de hoek kijken. Hoe verhouden die zich tot hetgeen vereist is voor een groei- en internationaliseringsstrategie? Ondersteunen en stimuleren zij deze of remmen ze deze juist af? Als dat zo is kan internationale groei via distributeurs of agenten wellicht een beter alternatief zijn."
Fenomeen wijdverspreid
"Familiebedrijven staan bekend om hun waardengedreven karakter. Ze hebben vaak een imago van betrouwbaarheid, degelijkheid en werken vanuit een langetermijnperspectief. Familie en bedrijf zijn vaak sterk verweven. Dat betekent dus ook dat waarden die in de familie leven – 'zo doet onze familie dat al jaren' – doorsijpelen in het bedrijf. In andere landen geldt dat net zo. Het fenomeen familiebedrijven is wijdverspreid, al zie je bijvoorbeeld in Oost-Europa - waar voorheen een communistisch regime was en alle bedrijven staatseigendom waren - de familiebedrijven nog maar een korte historie hebben. In Azië, Zuid-Europa en Zuid-Amerika gaan familiebedrijven generaties verder. Vaak wordt ook de langetermijnoriëntatie van familiebedrijven gewaardeerd. Niet voor niets doen veel familiebedrijven in hun marketinguitingen een beroep op de lange historie. Men zit er niet om snel te cashen, maar gaat voor de lange termijn."
"Internationale groei kan ook voor de familieleden een enorme kans zijn. Voor een jong familielid kan bijvoorbeeld de opstart van een buitenlandse vestiging een mooie kans zijn om zich te bewijzen. Daar zijn veel mooie voorbeelden van", vertelt Ruud, die zich al lang met familiebedrijven bezighoudt. "Het onderwerp familiebedrijven leeft. Er is veel interesse in onze onderzoeken, publicaties en evenementen, ook buiten onze klanten. Daarom organiseren we ook veel kleinschalige bijeenkomsten in de regio op en rond al onze kantoren. In plaats van ons familiebedrijvencongres zetten we dit jaar in op Circles in de regio bij familiebedrijven in huis. De ene helft van het land in juni en de andere helft in november onder meer bij Anthura in Bleiswijk en Pop Vriend Seeds in Andijk. Het centrale thema is groei van familiebedrijven; wees van harte welkom", besluit Ruud.
Voor meer informatie:BDO
Ruud Loos
Senior Manager
Adviesgroep Familiebedrijven
Tel: +31 (0)30 284 99 60
GSM: +31 (0)6 5399 2961
Ruud.Loos@bdo.nl
www.bdo.nl/flowers-food