Hoewel de vruchtwisseling al eeuwenlang wordt gebruikt om de landbouwproductie te verbeteren, zijn er verrassend weinig gegevens die het gebruik van het ene gewas boven de andere rechtvaardigen. Telers vermijden meestal achter elkaar gewassen te telen van dezelfde variëteit of die tot hetzelfde geslacht behoren, maar het is niet duidelijk of nauw met elkaar verwante gewassen inderdaad slechte wisselteeltpartners zijn en of de beruchte effecten inderdaad te voorspellen zijn.
Een nieuw onderzoek maakt gebruik van een plant-bodem evaluatiekader om het verband tussen soortverwantschap en gewasgroei te testen. Hierbij diende de tomatensoort Solanum lycopersicum als basis en werd van 36 veelvoorkomende gewassen- en onkruidsoorten met variërende verwantschap bekeken hoe ze de groei van tomaten beïnvloedden bij daaropvolgende aanplantingen. Daarnaast werd bestudeerd of en hoe deze wisselteelten van invloed waren op de prestaties van een bovengrondse insect die plantenmateriaal eet: de tabakspijlstaart (manduca sexta).
Er bleken geen voorspellingen mogelijk met betrekking tot de wisselteelt op basis van fylogenetische verwantschap noch voor de tomatengroei, noch het insect. Wel bleken tomaten geteeld in een bodem waar daarvoor bloemen in de composieten- (of asteraceae)familie waren gekweekt opvallend resistent tegen rupsen.
Deze en andere bevindingen van de studie laten zien dat verwantschap ondanks algemene aanbevelingen van landbouwkundigen een slechte voorspeller is voor het succes van de keuze voor wisselteeltgewassen, vooral bij tomaten. Een beter begrip van de invloed van gewassen op de bodem zou moeten leiden tot een betere optimalisering van de gewasgroei in combinatie met resistentie tegen insectenplagen, wat vooral nuttig zou kunnen zijn voor bedrijven die een verscheidenheid aan gewassoorten telen.