Bieslook, kleine teelt met grote ambitie
Het experiment werd serieus: na jarenlang succesvol telen in de kas, vroeg hij zich af of het ook mogelijk was om dit gewas onder kunstlicht te kweken. Een kleinschalige proef vond plaats in de garage.
Het bleek mogelijk! Het gezin besloot in 1999 op Goeree-Overflakkee opnieuw te beginnen. Er werd een moderne kweekruimte gebouwd, waarin de bieslook met behulp van TL-verlichting en airco's opgekweekt kon worden. Inmiddels zijn de TL buizen vervangen door LED-verlichting en de airco's door een ingenieus systeem van luchtcirculatie. Door de nieuwe techniek verbruikt het bedrijf momenteel nog maar een derde van de energie. De luchtvochtigheid in de kweekruimte is met meer dan 25% gedaald.
De grootste bieslookteler
Het gezin Bevelander telt zeven kinderen. Inmiddels heeft de oudste zoon, Arjen Bevelander, het roer van zijn vader overgenomen. "Ik heb nog een zus die hier de administratie doet en een jongere broer is verantwoordelijk voor de techniek." De gedreven teler van Tuinderij Bevelander in Achthuizen heeft inmiddels de grootste tuinderij in Nederland als het gaat om gangbare bieslookteelt. "In totaal hebben we het landelijk over een areaal van 21 hectare gangbare teelt. Daarvan nemen wij er 12 voor onze rekening."
Twee verschillende processen
De teelt van bieslook begint buiten op het land. In april gaan kleine bieslook plantjes de grond in om begin december te worden geoogst. De plant ontwikkelt zich boven, maar vooral onder de grond. "Zodra het loof is afgestorven en goed loslaat en er nieuwe punten ontstaan, gaan we oogsten. De pollen, zoals we ze dan noemen, worden eerst gewassen. Daarna slaan we ze op in de vriescel "
"Willen we gaan leveren,dan ontdooien we de pollen en zetten we ze in de kweekruimte om ze te forceren. Voeding hoeven we de plant dan niet meer te geven. Daarvan heeft hij genoeg opgeslagen in zijn wortels. Het gaat in dat stadium om de juiste temperatuur, een constant klimaat en voldoende licht en water. Binnen ongeveer 9 dagen kunnen we de bieslook oogsten en leveren we het vers gesneden aan bij de afnemer." Uniek aan Tuinderij Bevelander is dat ze zowel de teelt van de pollen als het forceren in huis hebben. Andere bedrijven doen of het één of het ander.
"Het zijn twee hele verschillende processen. Voor beide heb je dus ook andersoortige mechanisatie nodig."
De bodem verbetert
Het bouwplan voor bieslook is vergelijkbaar met dat van uien. Ideaal is volgens Arjen 1 op 7 (1 keer in de 7 jaren bieslook). Dat betekent dat al het bouwland in de omgeving wordt gehuurd. "Akkerbouwers vinden het lastig dat bieslook zo lang op hun land staat (ongeveer 8 maanden). Anderzijds zorgt dit gewas voor een veel betere structuur van de grond. Ook blijft er enorm veel organische stof in de bodem achter. De wortels van de bieslookplant zitten tot zeker vijftig centimeter diep. Onderzoek heeft aangetoond dat op land waar eerst bieslook heeft gestaan, een hectare aardappelen 5 ton extra opbrengst oplevert! Alleen maar voordelen dus. In die zin is het moeilijk te begrijpen dat veel akkerbouwers liever voor kortdurende teelten kiezen. Zeker als je bedenkt dat we in deze regio nu nog te maken hebben met uitstekende grond, maar die door de intensieve akkerbouw wel steeds verder achteruit gaat. Het is mijn persoonlijke overtuiging dat we de grond hier veel meer rust zouden moeten geven."
De helft planten
Dat je met een kleine teelt in Nederland voor de nodige uitdagingen staat, is evident. Het middelenpakket is de afgelopen jaren alleen maar afgenomen. Met name de onkruiddruk is voor Bevelander moeilijk in de hand te houden. "Gemechaniseerd schoffelen kan alleen in de rijen, niet tussen de planten. Wellicht moeten we in de toekomst maar de helft planten, zodat er veel meer ruimte ontstaat om tussen de pollen te schoffelen. Maar daar is de grondprijs op Flakkee te hoog voor, dat maakt de teelt natuurlijk nog duurder. Voorlopig kunnen we hier nog binnen een straal van 10 kilometer voldoende grond vinden, maar mogelijk moeten we in de toekomst verderop kijken."
Samen met Van Iperen
Over de samenwerking met Rinus van Rossum van Van Iperen is Arjen tevreden. "We hebben één aanspreekpunt, die ook adviseur is van een bieslookbieslookteler in Noord-Holland. Dat is natuurlijk prettig voor de kennisuitwisseling. Daarnaast hebben ze veel ervaring in de uienteelt, die vergelijkbaar is met die van bieslook. Zij komen op veel bedrijven en weten veel eerder van bepaalde ontwikkelingen op het gebied van beschermen, voeden en versterken van gewassen dan wij. Voor die kennisdeling hebben we ze echt nodig!"
De toekomst
"Ik geloof niet in uitsluitend biologisch. Juist kunstmest als plantversterker kan ons helpen om minder middelen te hoeven gebruiken.
Maar we kunnen wel veel leren van de biologische teelt. Ik verwacht daarin ook inbreng van Van Iperen. Wat dat betreft moeten zij zich meer focussen op alternatieven voor chemische gewasbescherming."
"Het is belangrijk dat we over de toekomst nadenken en dat ook in een breder perspectief doen dan alleen Nederland. Door de prima grond, maar ook door onze kennis, hebben we inmiddels een voorsprong op Duitsland. Daar kweken ze nog steeds in de kas. Wij hebben een beter, sterker product en een hogere opbrengst per hectare. Daar kunnen we best trots op zijn, maar we moeten er vooral niet te lang bij blijven stilstaan. Samen met Van Iperen willen we voorop blijven lopen, zodat we de hoogste kwaliteit vers gesneden bieslook blijven leveren. We zijn tenslotte niet voor niets al decennia lang de enige leverancier van de grootste supermarkt van Nederland. En dat willen we graag zo houden!"
Voor meer informatie:
Van Iperen
Smidsweg 24
3273 LK Westmaas
T: 0186 - 57 88 88
www.iperen.com