Herkomst wint aan belang
Het aantal consumenten dat let op de herkomst van groente en fruit stijgt, blijkt uit onderzoek van GfK en Abn Amro. De trends verschillen per land maar het is er wel een die doorzet. De omzet van keurmerken groeien stevig door en duurzaamheid domineert de agenda van de foodsector maar kan in de knel komen. Consumenten in Europa zijn opgeleid om op prijs te kopen, in Nederland ligt het volume eten en drinken verkocht in promotie met 25% iets hoger dan gemiddeld in Europa. Het Verenigd Koninkrijk is een uitschieter met 50%. "Als supermarkten blijven concurreren op prijs, is dat een heilloze weg. Er komt een kanteling, want nu betalen de fabrikanten de rekening. Zij kunnen de retailer nog meer helpen om waarde toe te voegen: nieuwe producten en concepten zodat shoppers royaler en loyaler worden." De fair shares bepalen hierbij indirect de positie en bijdrage van de leverancier. Dat is het marktaandeel in vers in vergelijking met het totale marktaandeel van de formule. Ketens met een score van boven de 100 halen dus relatief een hoog percentage van hun omzet uit vers. Data en inzichtelijkheid in het productieproces (waar komt deze appel vandaan?) worden daarbij steeds belangrijker.
Bron: Abn Amro/IRI Omzet in mln euro's binnen supermarkten excl. Aldi/Lidl
Impact Brexit
De foodsector zal nog enige tijd in onzekerheid blijven over de Brexit. De beste strategie volgens Abn Amro is om contacten met afnemers aan te halen en daarnaast plan B en C te ontwikkelen mocht de markt wegvallen. "Veel bedrijven hebben zich destijds laten overvallen door de Rusland boycot hoewel al langer bekend is dat Rusland vrij eenvoudig markttoegang kan blokkeren. Je moet scenario's klaar hebben liggen voor wegvallende markten", stelt Rob. Een tip is om te kijken naar de producten die vanuit het VK naar Europa geëxporteerd worden, misschien ligt daarin een alternatieve markt. "Het exportaandeel in de goederen van VK naar Nederland is groter, 21,6 mld. euro tegenover 20,1 mld. import."
Bron: Abn Amro/GfK
Bevolkingsopbouw
Een trend waar al enige tijd aandacht voor is maar nog niet goed is ingedaald in de sector, zijn de verschillende doelgroepen in de relatie tot de kanalen waar zij voedsel kopen. Ouderen eten minder en hebben andere behoeftes, de bestedingen van babyboomers in retail zijn aanzienlijk hoger van die van generatie X en millennials. "Het is verstandig om vanuit dit perspectief naar je eigen bedrijf te kijken", adviseert Rob. "Kijk naar welk product, in welk kanaal, voor welke consument en in welke landen."
Foodondernemer van morgen
Andere ontwikkelingen die het lastig maken om te navigeren, zijn de bestedingen via het online channel, het tekort aan kundige arbeidskrachten (zowel technici als commerciëlen die sterk zijn in onderhandelen met inkopers) en spelers als Amazon en Google die zich richten op food. Er zijn vier belangrijke thema's waar de foodondernemer van morgen zich bewust van moet zijn. De positie in de keten, het beheersen van de risico's, digitalisering en de sustainable development goals. (SDG). Het belang van SDG's wordt nog wel eens onderschat. "Verduurzaming van bedrijven als Ahold, Tesco en Unilever zijn geënt op 17 doelen om de wereld beter te maken. Vergelijk je eigen impact met datzelfde plaatje zodat je dezelfde taal spreekt. Duurzame merken van Unilever laten een 50% grotere groei zien dan andere merken."
Bron: Abn Amro
Het is lastig om de positie in de keten te veranderen. De inkoopmacht binnen retail ligt bij 5 inkooporganisaties en de enige manier om dat te omzeilen is rechtstreeks te leveren aan de consument. "Wij zien dat op korte termijn niet op grote schaal gebeuren. Het initiatief Shobr – marktplaats voor fabrikanten- is onlangs gestopt nog voordat het operationeel werd. INS, een platform gebaseerd op blockchain technologie, is een ontwikkeling die daarop inspeelt maar voor alle initiatieven is het lastig om een efficiënt distributiesysteem te vinden. Op korte termijn verwachten we hier nog geen grote veranderingen." Kansen liggen er bij productontwikkeling en nieuwe technologieën – zoals robotisering - die het productieproces efficiënt kunnen maken. "Innovatie wordt belangrijker, veel bedrijven zitten in de exploitatiemodus en onderschatten de noodzaak tot exploreren en de balans daartussen. Door de druk op de arbeidsmarkt wordt bovendien bedrijfscultuur steeds belangrijker om personeel aan je te binden. Bijvoorbeeld data-analisten en personeel dat de samenwerking met retailers en foodservices bedrijven kunnen versterken."
Voor meer informatie:
Abn Amro
Rob Morren
T: 020-344 04 03
rob.morren@nl.abnamro.com
www.abnamro.nl