Chinezen brengen Nederlandse collectie sla-DNA in kaart
Tot nu toe moet de genenbank het doen met gegevens over de herkomst van het materiaal en de eigenschappen die zijn waargenomen. Maar door de informatie die door de samenwerking beschikbaar komt, is een 'genenbank 2.0' mogelijk. Theo van Hintum van het Centrum voor Genetische Bronnen, Nederland: "Dit biedt waanzinnige mogelijkheden. Wij krijgen nu de sleutel tot de schatkist. Stel je voor dat onderzoek aan sla of een heel andere plant laat zien dat bepaalde genen belangrijk zijn voor weerstand tegen droogte of een bepaalde ziekte. Dan kunnen we in onze database op zoek naar sla-types die genen hebben die er sprekend op lijken. Zo kunnen we zónder dat we de sla op het veld hebben onderzocht voorspellen welke sla-types het beste gebruikt kunnen worden voor de veredeling. Dit is een revolutie!"
Het CGN heeft een slacollectie die als beste en grootste ter wereld bekend staat. De collectie bestaat uit 2401 monsters en vertegenwoordigt alle gewastypen van sla en de belangrijkste wilde verwanten.
Duurzaamheid
Het voorspellen van de mogelijke eigenschappen zou dus revolutionaire gevolgen voor de plantenveredeling kunnen hebben. Dankzij het veel efficiënter herkennen van eigenschappen in genenbank materiaal (de schatkist) kunnen rassen veel beter en gemakkelijker aangepast worden aan nieuwe stress-factoren.
Voor het veredelingsproces heeft het ook verstrekkende gevolgen. Met de database kunnen zogenaamde DNA-merkers ontwikkeld worden. Dat zijn een soort 'vlaggetjes' waarmee op het laboratorium onderzocht kan worden welke genen er in een plantje zitten. Zo kan door veredelaars tussen duizenden kiemplantjes geselecteerd worden op eigenschappen, zoals bijvoorbeeld resistentie tegen ziektes, zonder dat planten opgekweekt en onderzocht hoeven te worden. Beter resistente en sterkere rassen helpen bij het verminderen van het gebruik van bestrijdingsmiddelen en dragen zo bij aan een duurzamere landbouw. "Ik verwacht dat veredelaars hier kwijlend voor de deur zullen staan", grapt van Hintum.
Megaveel data
Al de informatie die verzameld wordt, wordt op termijn voor het publiek toegankelijk. Van Hintum: "Het is een megaklus met megaveel data. Op deze schaal is het nog nooit eerder gedaan. Wel met rijst maar omdat het genoom van rijst kleiner is, gaat het om minder data. In 2020 moet het DNA van alle slamonsters in kaart zijn gebracht."
Bron: Wageningen University & Research