CLM:
"Helft van gebruikte neonicotinoiden kan worden vervangen"
Neonicotinoiden kunnen vaak worden vervangen – maar niet altijd op korte termijn
De studie concludeert dat in ongeveer de helft van de geanalyseerde gewas-landen combinaties neonicotinoiden eenvoudig kunnen worden vervangen door alternatieven met geen of weinig impact op het milieu. In een-derde van de gevallen hebben de chemische alternatieven voor neonicotinoiden ook een hoge milieu impact. Voor zeven plaagorganismen in drie gewassen (ongeveer een zesde van de gevallen) zijn er op het moment geen goede alternatieven beschikbaar voor ten minste een van de neonicotinoiden. In deze gevallen zal een onmiddellijk verbod op neonicotinoiden tot verlies van gewas en extra kosten leiden. De studie benadrukt het belang om onderscheid te maken tussen verschillende specifieke gevallen – bijvoorbeeld in koolzaad in Duitsland zijn neonicotinoiden erg belangrijk om de kleine koolvlieg te bestrijden, maar niet in het Verenigd Koninkrijk, waar de vlieg geen belangrijke plaag is. De eindresultaten staan samengevat in onderstaande tabel.
Economische impact van een verbod
CLM deed ook een Quick-scan van inkomenseffecten op bedrijfsniveau. Een totaal verbod op neonicotinoiden zal economische consequenties hebben voor telers van appel, maïs, suikerbiet en koolzaad. Inkomensverliezen verschillen van ongeveer 3% voor koolzaad in het Verenigd Koninkrijk tot 50% in de appelteelt. Kanttekening is wel dat een verbod een sterke impuls is voor innovatie.. De werkelijke economische impact van een verbod kan dus lager zijn dan geschat in deze studie.
Aanbevelingen
De auteurs dringen aan op een versnelde toelating op de markt van 'groene gewasbeschermingsmiddelen'. Ze pleiten ook voor geïntegreerde plaagbestrijding, variërend van het gebruik van resistente rassen tot het gebruik van bodembedekking (mulching) voor gewasbescherming. Een ruimere gewasrotatie is ook effectief: gebieden met minder intensieve teelt van koolzaad, zoals in Nederland, hebben weinig tot geen problemen met de koolzaadaardvlo waarvoor juist veel neonicotinoiden worden gebruikt in het Verenigd Koninkrijk.
Monitoren van plagen moet ook verder ontwikkeld worden. Wanneer een plaag weinig voorkomt kunnen telers er voor kiezen om geen zaad te gebruiken dat met pesticiden is gecoat. En in het geval er wel schade optreedt kan een collectieve gewasverzekering zoals ontwikkeld voor maïsproductie in de Povlakte in Italië de geleden schade compenseren. Natuurlijke vijanden van plagen kunnen worden geholpen door breedwerkende gewasbeschermingsmiddelen te vermijden en natuurlijke vegetatie rondom akkers en boomgaarden te bevorderen.
Conclusies voor haalbare alternatieven voor neonicotinoiden
Scope van het onderzoek
Het onderzoek betrof de vijf neonicotinoiden met toelating in de Europese Unie (EU): imidacloprid, clothianidine, thiamethoxam, thiacloprid en acetamiprid, aangevuld met de systemische insecticide fipronil. Uitvoerbare alternatieven voor neonicotinoiden werden geanalyseerd in 10 gewassen in 4 EU landen. Het onderzoek is uitgevoerd met ondersteuning van Avaaz en Triodos Foundation. De Nederlandse casestudie is gebaseerd op het CLM-rapport Supermarkt aan zet, uitgevoerd in opdracht van en gepubliceerd door Greenpeace Nederland in 2016. CLM benadrukt dat de conclusies volledig van CLM zijn.
Lees of download de complete rapportage