Tholen - De overname van retailer Whole Foods Market door de Amerikaanse internetgigant Amazon kan volgens Jan-Willem Grievink van het Foodservice Instituut Nederland voor een heuse revolutie zorgen in de foodsector. "Wat Amazon doet, is ontzorgen. Bij Zalando zeiden mensen ook: 'Dat wordt nooit wat'. Dat ze nog niet op elk van hun onderdelen geld verdienen, is niet relevant. Men denkt niet in ouderwetse verdienmodellen. Het gaat er om wat de consument wil. Het totaal van Amazon, inclusief clouddiensten, is zeer winstgevend.""Elke abonnee van Amazon betaalt nu een jaarlijkse fee van 235 dollar en wordt daarmee volledig ontzorgd en krijgt zijn boodschappen gratis thuisbezorgd. Dat geldt voor consumenten, maar ook voor de kleinere winkels en restaurants. Men is nu aan het experimenteren met drones. Dat kost wat geld, maar moet je nagaan hoeveel schakels je uit de keten haalt. De hele keten van inkoop, crossdocking, voorraad haal je eruit", verklaart Grievink. "Dit lijkt misschien ver weg, maar is binnen tien jaar realiteit. Sowieso in Amerika en ik verwacht dat men binnen Europa eerst in Engeland, Frankrijk en Duitsland zal starten."
"Juist voor de kleinere leveranciers biedt dat grote kansen. Het maakt voor Amazon namelijk niet zoveel uit hoe groot hun leveranciers zijn. Zij lezen algoritmes en kunnen ook automatisch connecties maken voor telers die een aantal pallets zeer speciale aardbeien willen verkopen aan aardbeienliefhebbers", vertelt Jan-Willem. "Daarbij kennen ze het bestedingspatroon van een klant, dus kunnen ze klanten ook attenderen op een nieuwe variëteit of een dessert wat bij hen past. We zeggen al snel dat we dat soort informatie, over een klant en zijn gedrag, eng vinden, maar stiekem vinden we het prima om ontzorgd te worden."
Blurring
Ook bij 'blurrende' concepten geldt dat ze niet meteen winstgevend zijn. "De meeste retailers die horeca toevoegen hebben te maken met te hoge kosten en een explosie aan complexiteit en draaien met hun nieuwe dienst verlies. Voor horecaondernemers die gaan 'retailen' geldt hetzelfde. Ze moeten elkaars expertise aanleren of inhuren. Toch gaat blurring een grote vlucht nemen en miljarden euro's omzet wegkapen uit het veilige 'midden' van de huidige formules in de foodsector. Euro's die zowel de supermarkt als de horecaondernemer oude stijl moet gaan inleveren", verwacht Grievink.
"Food is steeds meer fashion en onderdeel van de lifestyle. Zowel voor tante Truus uit Appelscha als een yuppenstel uit Amsterdam. Het draait om beleving. Mensen willen toegevoegde waarde. Ik zie dat alleen bij telers te weinig onderscheidend vermogen terug en trots op hun product; bij supermarkten al evenmin. Laat je niet wijsmaken dat de consument er niet op zit te wachten. Toen La Place versgeperste sinaasappelsap ging leveren voor 3,95 euro was daar gewoon een markt voor. De consument is verder dan we denken. Het probleem is vaak dat een teler met pakweg 60 hectare tomaten bezig is om de kosten laag te houden en energie terug te winnen in plaats van het zoeken naar de lekkerste tomaat van de hele wereld. Dat is een ander vak. Ik spreek telers die niet eens weten waar hun product heen gaat en hoe het in de supermarkt verkocht wordt. Dat is toch onbestaanbaar!"
"We kampen in Nederland met een overaanbod van veel producten en een groot aantal supermarkten die niet duurder willen zijn dan hun collega's. Daarom is er zoveel prijsfocus en weinig variëteit. Overleven in het geweld van mainstream betekent dat je moet kiezen voor cost-leadership. Je kunt hieronder uit komen door in een gesloten keten te opereren, maar dat vergt veel van je bedrijfsvoering omdat je de klant van je klant moet kennen. Een derde mogelijkheid is om te kiezen voor toegevoegde waarde. Ik ben ervan overtuigd dat er ruimte is voor kleinschaligheid. Daarom verwacht ik ook dat er ook in Nederland een groeiende markt is voor speciaalzaken. Kortom, het vraagt om keuzes te maken, maar het begint met liefde voor je product."
Voor meer informatie:
Jan-Willem Grievink
FoodService Instituut Nederland
www.fsin.nl