ABN-AMRO:
"Nederlandse tomaat blijft populair in buitenland"
De Nederlandse tomaat is populair. De constante kwaliteit, zeer lage residuwaarden door duurzame teelt en de leveringsbetrouwbaarheid zijn – helemaal in het licht van recente ontwikkelingen in Murcia – belangrijke pluspunten voor de Nederlandse tomaat.
Nederlandse tomaten worden geteeld voor verse consumptie
De hoge kwaliteit van de Nederlandse tomaat hangt samen met de bestemming ervan. Nagenoeg alle tomaten in Nederland worden namelijk geproduceerd voor verse consumptie, terwijl landen als Portugal of Spanje zich vooral ook richten op de teelt van tomaten voor industriële verwerking.
Hogere prijs voor Nederlandse tomaat
De waardering voor de Nederlandse tomaat is terug te zien in de hogere prijs die de Nederlandse telers kunnen vragen ten opzichte van andere Europese tomatenexporteurs. Volgens de laatste beschikbare data (2015) in Eurostat was de prijs voor Nederlandse tomaten namelijk 73 EUR/100 kg, terwijl de Portugese tomaat verkocht werd voor 58 EUR/100 kg en de prijs voor de Spaanse tomaat zo rond de 50 EUR/100 kg. schommelde. De prijs van de Nederlandse tomaat ligt al een aantal jaar duidelijk boven de tomatenprijs van de andere exporterende landen.
Exportwaarde tomaten met dertig procent gestegen in zeven jaar tijd
De meest recente cijfers laten echter een daling van de exportwaarde zien. In de eerste negen maanden van 2016 werd er voor 1,2 miljard euro aan tomaten geëxporteerd. Dit was een daling van vier procent ten opzichte van dezelfde periode in 2015. Maar nog steeds ligt de exportwaarde op een relatief hoog niveau.
De meest recente cijfers laten echter een daling van de exportwaarde zien. In de eerste negen maanden van 2016 werd er voor 1,2 miljard euro aan tomaten geëxporteerd. Dit was een daling van vier procent ten opzichte van dezelfde periode in 2015. Maar nog steeds ligt de exportwaarde op een relatief hoog niveau.
Groeiend aanbod en dalende vraag zorgt voor fragiele positie tomaat
Ondanks de relatief hoge exportwaarde is de positie van de tomaat fragiel. De Europese markt lijkt verzadigd; de productie van tomaten is in Europa de afgelopen vijf jaar behoorlijk toegenomen. Met name de Poolse productie nam toe, maar ook Spanje en Portugal hebben beduidend meer tomaten geoogst. Zo heeft Spanje tussen 2011 en 2016 23 procent meer tomaten geproduceerd. Portugal oogstte in dezelfde periode 33 procent meer tomaten. Wel moet hierbij vermeld worden dat deze landen voor een groot deel produceren voor eigen land of de industriële verwerking van tomaten. In Nederland zaten de telers ook niet stil. Vooral door de introductie van nieuwe rassen zijn de telers in staat geweest om meer kilo's per vierkante meter te produceren.
Maar terwijl het aanbod duidelijk toeneemt, blijft groei van de vraag naar tomaten onzeker. Allereerst spelen economische veranderingen een rol. Het Verenigd Koninkrijk is de op een na belangrijkste afnemer voor de Nederlandse tomaat. De aangekondigde Brexit zal invloed hebben op de export naar het land. Hoe groot die impact is, zal afhankelijk zijn van de onderhandelingen tussen de EU en het VK. Naast economische ontwikkelingen, spelen ook maatschappelijke en demografische trends een rol. Uit onderzoek is gebleken dat de Europese consument minder in plaats van meer groentes eet. Daarnaast ligt de bevolkingsgroei in Europa relatief laag ten opzichte van andere continenten, zoals Afrika en Azië. Bovendien is het welvaartsniveau in Europa relatief hoog en stijgt die minder snel dan in bijvoorbeeld Azië.
De groei van de vraag naar tomaten zal in de toekomst dus meer uit landen buiten Europa moeten komen. Binnen Europa zal de Nederlandse tomaat aan marktaandeel kunnen winnen door op kwaliteit te concurreren met de andere grote exporteurs, zoals bijvoorbeeld Spanje. En juist die kwaliteit heeft zich de afgelopen jaren bewezen.
Bron: ABN-AMRO Agrarisch Nieuws