"Ruim negentig procent nederwiet besmet"
Het RIVM onderzocht vorig jaar, in opdracht van het ministerie van VWS, 25 monsters nederwiet, afkomstig van coffeeshops uit het hele land. In 23 monsters werden restanten gevonden van een of meer schadelijke middelen. Enkele wietsoorten bevatten wel vier verschillende bestrijdingsmiddelen.
Nederland telt ongeveer een half miljoen cannabisgebruikers die geen idee hebben wat ze roken, aldus de programmamakers. Criminele hennepkwekers grijpen steeds vaker naar de gifspuit om hun miljoenenhandel te beschermen. Het gaat om gevaarlijke chemische bestrijdingsmiddelen die onder strenge voorwaarden zijn toegestaan in de reguliere land- en tuinbouw op bijvoorbeeld sla, tomaten of fruit.
In één wietmonster vond het RIVM carbendazim, een anti-schimmel middel dat vroeger werd gebruikt in de teelt van bloembollen, maar dat inmiddels is verboden in Nederland, omdat het bij mens en dier genetische afwijkingen kan veroorzaken.
Het gebruik van schadelijke middelen in de illegale wietteelt is de laatste jaren flink toegenomen. In 2001 deed het Rijks-Kwaliteitsinstituut voor land- en tuinbouwproducten (RIKILT) in Wageningen ook al eens onderzoek naar bestrijdingsmiddelen in cannabis. Vijftien jaar geleden bevatte iets meer dan de helft van de nederwiet restanten van schadelijke middelen. Nu is dat opgelopen naar 92 procent, zo blijkt het onderzoek van het RIVM. Die toename zou het gevolg zijn van het oprukken van de georganiseerde criminaliteit in de wietteelt. Veel kleine, biologische kwekers zijn uit de markt gedrukt.
Volgens het Rijksinstituut leveren de bestrijdingsmiddelen in nederwiet geen gevaar op voor de volksgezondheid, omdat het om kleine hoeveelheden gaat die de maximaal toegestane dosis op groenten en fruit niet overschrijden. "Maar appelen kun je wassen of schillen, nederwiet niet, dat rook je op," zegt de Leidse cannabisonderzoeker Arno Hazekamp in de tv uitzending. "Niemand steekt voor de lol een jointje met schadelijke middelen op."
Ook andere deskundigen hebben kritiek op de conclusie van het RIVM. "Ik vind het gevaarlijk om dat zo maar de lucht in te schieten. Bij het roken komen de schadelijke middelen rechtstreeks in de bloedbaan," zegt Tjalling Erkelens, die een vergunning heeft voor het kweken van medicinale cannabis voor apotheken en ziekenhuizen. Dat gebeurt onder streng toezicht van het Bureau Medicinale Cannabis van het ministerie van Volksgezondheid, dat het gebruik van pesticiden op medicinale cannabis uitdrukkelijk verbiedt.
Chemicus Sytze Elzinga waarschuwt ook voor de risico's het roken van wiet met pesticiden. "Bij inhalatie is de giftigheid van die stoffen tien keer hoger. Hierdoor kan schade ontstaan aan de lever of andere organen."
Elzinga was enkele jaren geleden in betrokken bij de kwaliteitscontrole van medicinale cannabis in Nederland. Tegenwoordig werkt hij in Denver, Colorado, de eerste Amerikaanse staat die drie jaar geleden marihuana legaliseerde. De autoriteiten in Colorado houden streng toezicht op het gebruik van pesticiden in de marihuana-industrie. Besmette partijen worden in beslag genomen en vernietigd. "We willen geen enkel risico nemen," zegt Danica Lee van het departement voor gezondheid en milieu in de uitzending van KRO-NCRV. "Bestrijdingsmiddelen zijn getest en toegelaten voor gewassen die we eten. We hebben geen idee wat het met mensen doet als je die stoffen rookt."
De uitzending is hier terug te kijken.