"De toekomst van de tuinbouw is semi-gesloten"

De toekomst van de teelt in hightech kassen is zonder enige twijfel semi-gesloten. Dat is tenminste wat onderzoeker Keshav Timalsena concludeert. Hij bezocht en bestudeerde de tuinbouw op vier continenten.

Nepalese teler

De van oorsprong Nepalese teler Keshav Timalsena werkt bij de Costa Group in New South Wales, Australië (30 hectare kassen). Hij begon zijn carrière in Nieuw-Zeeland, waar hij tussen 1995 en 2007 voor een 20 hectare groot tuinbouwbedrijf werkte.

Als teler wordt Timalsena zelf dagelijks ook geconfronteerd met uitdagingen waarmee bijna elke teler te kampen heeft. Om zo efficiënt mogelijk te produceren moet je de opbrengst maximaliseren en de ziektedruk verlagen. Toen hij in 2014 een internationale studiebeurs (Nuffield) kreeg, besloot hij het potentieel van de semi-gesloten kas verder te onderzoeken.

Samen met negen andere deelnemers werd Keshav in twee maanden tijd de de wereldwijde tuinbouw rondgeleid. De groep bezocht producenten in onder andere Brazilië, Nieuw-Zeeland, Nederland, België, Mexico, de VS en het Verenigd Koninkrijk. Van foliekassen in Mexico tot grootschalige agro-bedrijven in Zuid-Amerika: in acht weken kwam de groep in aanraking met innovatieve landbouw en de bijbehorende uitdagingen over de hele wereld.

Nederlands onderzoek
Keshav sprak met de telers die hij ontmoette over de mogelijkheden van de semi-gesloten kas. In Nederland bezocht hij daarvoor Red Star, de eerste Nederlandse teler met een semi-gesloten kas (10 ha). Met de Ultra-Clima, gebouwd door KUBO naar het gepatenteerde ontwerp van Casey Houweling, verhoogt het bedrijf het CO2-niveau, wat resulteert in een hogere oogst en 40% minder gebruik van energie. Ook bezocht hij de VB Climate ActivAir semi-gesloten kas van Looye in Burgerveen en de semi-gesloten kassen van Prominent.

"Verder ben ik ook de reguliere kassen in Nederland en België gaan bekijken. Nederlandse telers weten echt hoe je het maximale uit een kas kunt halen", vindt Keshav. "Zelfs de hightech bedrijven bij ons in Australië kunnen hier nog van leren. Zo begreep ik dat in Nederland een semi-gesloten kas niet altijd zin heeft, omdat je met een standaardstructuur al goede resultaten behaalt en je door de gematigde temperaturen jaarrond geen koeling nodig hebt."

Keshav bezocht ook telers in landen en klimaten waar het tegenwoordig onmogelijk lijkt om zonder een semi-gesloten kas te telen. Zo bezocht hij Casey Houweling in Californië, de grondlegger van het Ultra-Clima kasconcept van KUBO. "Houweling is ooit zijn hele tomatenoogst kwijtgeraakt door een verwoestende plaag, wittevlieg. Sinds hij op semi-gesloten is overgegaan, houdt hij alle plagen buiten en heeft hij dankzij hogere CO2-niveaus zijn oogst verhoogd."

En zo ook in Californie. Daar bezocht Keshav de Ultra-Clima kas van SunSelect, waarin paprika's en tomaten staan. "Afhankelijk van de hoogte heeft Californië een erg droog klimaat en het wordt vaak erg warm. Een semi-gesloten kas is daarom zinvol omdat je niet alleen de ziektedruk en gebruik van chemische middelen verlaagt maar ook een consistent en gunstig klimaat creëert om jaarrond hoge kwaliteit te telen. De telers die ik in Zuid-Frankrijk bezocht, waar het ook behoorlijk warm kan worden, beseffen dit ook dus is semi-gesloten ook voor hen de norm geworden."

De teler constateert dat met de groeiende wereldbevolking en bijbehorende voedselvraag de tuinbouw wel semi-gesloten moet gaan werken. Alleen dat maakt het mogelijk wereldwijd, ook in extreme klimaten, groenten te produceren met beperkt gebruik van gewasbeschermingsmiddelen.

Bij thuiskomst bezocht Timalsena bovendien een aantal telers in Australië en Nieuw-Zeeland om het potentieel van semi-gesloten kasteelt in hun regio te bespreken. "Ik was voor twee weken in Nieuw-Zeeland en bezocht een paar telers om meer over hun uitdagingen en klimaten te horen. We concludeerden dat een semi-gesloten structuur niet altijd zin heeft, vooral wanneer je op grote hoogte met lage nachttemperaturen teelt. Maar telers in de regio Oakland kampen met een hoge luchtvochtigheid en een semi-gesloten kas zou hen kunnen helpen een droger en actiever klimaat te creëren om ziekten zoals meeldauw aan te pakken."

Timalsena besprak ook met zijn werkgever de mogelijke bouw van een semi-gesloten structuur in hun bedrijf. "Hoewel we onlangs hebben uitgebreid met een kas van 46 miljoen dollar die niet semi-gesloten is, maar technisch wel zeer geavanceerd, kunnen we een volgende uitbreiding een semi-gesloten structuur overwegen. Ik zie hier absoluut duidelijke voordelen van omdat het ons zal helpen met consistente CO2 niveaus, productieverhoging met uniforme teelt, vermindering van onze plagendruk en in de hele kas voor een stabiel klimaat zal zorgen.

Het volledige verslag van Keshav Timalsena's 'Nuffield Scholar Semi-closed Greenhouse study' kan hier (PDF) gedownload worden.