Glastuinbouw gebruikt minder energie
Afzet van gewasbeschermingsmiddelen daalt
De afzet van bestrijdingsmiddelen schommelt al jaren rond de 10 miljoen kg werkzame stof per jaar met een licht dalende trend in de afgelopen jaren. Ruim 40% van de gebruikte middelen is voor schimmelbestrijding. In jaren met vochtige zomers is de schimmeldruk hoger dan in droge jaren. Dit is terug te zien in de afzetcijfers. Na fungiciden worden middelen tegen onkruid (herbiciden) het meest gebruikt.
Van de totale afzet van bestrijdingsmiddelen in Nederland is ongeveer 98% voor gebruik in de land- en tuinbouw. Het overige deel wordt gebruikt door particulieren of door beheerders van het openbaar groen. Het betreft hier vaak onkruidbestrijdingsmiddelen (Compendium voor de Leefomgeving).
Vermindering aantal overschrijdingen oppervlaktewater
In de nota Gezonde Groei, Duurzame Oogst is afgesproken om het aantal overschrijdingen van de Maximaal Toelaatbare Risico's (MTR) van gewasbeschermingsmiddelen (ten opzichte van 2009-2011) terug te dringen met 50% in 2018 en 90% in 2023. Om deze ambities te halen, moet de emissie van gewasbeschermingsmiddelen (afhankelijk van het bedrijfstype) worden verminderd met 60-80% in 2018 en 95-99% in 2023. Volgens berekeningen van Wageningen Economic Research en CLM zijn de daarvoor benodigde maatregelen in de meeste sectoren haalbaar en betaalbaar. Een uitzondering op deze regel vormt de glastuinbouw.
In februari 2015 heeft Wageningen Economic Research een rapport gepubliceerd (Buurma et al., 2015) waarin de betaalbaarheid van zuivering van lozingswater in de glastuinbouw werd onderzocht. Dit onderzoek maakte duidelijk dat zuivering van afvalwater betaalbaar was voor 30-35% van de glastuinbouwbedrijven met substraatteelt (40-50% van het areaal). Bij de andere 65-70% van de bedrijven met substraatteelt legden de extra jaarkosten een groter beslag op het bedrijfssaldo en/of het ondernemersinkomen dan redelijk werd geacht. Om die reden werd de verplichting tot zuivering van afvalwater op glastuinbouwbedrijven uitgesteld naar 2018.
Netto-energiegebruik daalt sterk
Na een aantal jaren van een dalend netto-energiegebruik in de land- en tuinbouw bleef het niveau in 2013 nagenoeg gelijk aan het niveau van 2012 om in 2014 fors te dalen. De Nederlandse land- en tuinbouw gebruikte in 2014 netto zo'n 120 PJoule aan energie. Land- en tuinbouwbedrijven wekken naast de productie van elektriciteit uit warmtekrachtkoppeling (wkk) in de glastuinbouw ook steeds meer energie zelf op met behulp van windmolens en zonnepanelen. Dit is deels voor eigen gebruik en deels voor verkoop. Voor elektriciteit is de land- en tuinbouw sinds 2006 netto leverancier al neemt de productie de laatste jaren sterk af.
De glastuinbouw is binnen de land- en tuinbouw de belangrijkste afnemer van energie. Ruim 80% van het energiegebruik vindt plaats in de glastuinbouw. Het overgrote deel hiervan is aardgas. Waar het aardgas in het verleden vooral werd gebruikt voor het verwarmen van kassen, wordt het nu ook gebruikt om elektriciteit op te wekken middels warmtekrachtkoppeling (wkk). Door de toename van het opgestelde vermogen van wkk's is de glastuinbouw in de loop van de tijd netto elektriciteitsleverancier geworden. De laatste jaren is er echter sprake van een dalende elektriciteitsproductie en dalend verbruik van aardgas in de glastuinbouw.
Reductie van broeikasgassen
De broeikasgasemissie uit de land- en tuinbouw is ten opzichte van 1990 met 18% gedaald. De doelstelling is om ten opzichte van 1990 in 2020 de CO2-emissie met 3,5 Mton te reduceren (45%) en de emissie van methaan en lachgas met 4-6 Mton CO2-equivalenten (15-23%).
De uitstoot van koolstofdioxide daalt, vooral als gevolg van energiebesparing in de glastuinbouw. In de periode 2006 - 2010 steeg de CO2-emissie, omdat de glastuinbouw meer aardgas gebruikte door een toename van het aantal warmtekracht-installaties (wkk) in verband met elektriciteitsproductie. De inzet van meer wkk is echter juist een doelstelling van het agroconvenant en kan worden opgevat als een CO2-reductie. Per saldo treedt namelijk een verschuiving op van de emissie van de energiesector naar de glastuinbouw, waarbij de totale landelijke CO2-emissie afneemt (AgentschapNL, 2011).
Voor meer informatie:
www.agrimatie.nl