De Italianen kunnen voor of tegen een ingrijpende politieke hervorming stemmen. Premier Matteo Renzi wil het besluitvormingsproces hervormen om het proces te versnellen. Op dit moment hebben de twee huizen in Italië, Senaat en Kamer van Afgevaardigden, evenveel macht. Daardoor kunnen wetten maanden, soms zelfs jaren, heen en weer gestuurd worden tussen de Kamers, voordat een wet wordt aangenomen. Dat systeem is opgetuigd in reactie op het fascistische regime van Benito Mussolini in de vroege vorige eeuw, maar is ook tijdrovend.
Hervorming Senaat
Premier Renzi wil de Senaat hervormen tot 100 leden, waarvan er 5 worden benoemd door de president en 95 worden benoemt door regionale instellingen. Daarnaast wil hij een deel van de macht weer centraliseren op nationaal niveau, waardoor de nationale regering meer vrijheid krijgt om de economie te hervormen. Hoewel het de laatste maanden een beetje is ondergesneeuwd onder het nieuws over de Brexit en de overwinning van Trump, moet de economie in Italië nog altijd hervormd worden.
Hoewel de beurzen al enigszins reageren op de onzekere uitkomst, ligt het grootste gevaar in een verlies van de regering. Premier Renzi heeft zijn lot aan de uitkomst verbonden, bij een 'nee' legt hij zijn positie neer. De onzekerheid die dan ontstaat in aanloop naar de nieuwe verkiezingen en de voortzetting van de maatregelen om de economie te hervormen kunnen gevolgen hebben voor de financiële markten. Hoewel de Italiaanse banken niet direct failliet zullen gaan, werkt onzekerheid op de kapitaalmarkten vaak door op de economie en de handel.
De hervormingen die Renzi doorvoerden resulteerden in een verwachte groei van 0,8 procent voor dit jaar. Dat is echter een eerste stap in de goede richting. De staatsschuld staat op 130 procent van bnp en de werkloosheid op 11,6 procent. In peilingen zou premier Renzi verliezen en stemt een meerderheid tegen de hervormingen. Als de afgelopen maanden echter iets duidelijk hebben gemaakt, is dat wel dat peilingen niet altijd een betrouwbare graadmeter zijn voor verkiezingsuitslagen.
Oostenrijk kiest president
De verkiezingen in Oostenrijk verdwijnen naar de achtergrond door de onzekerheid die Italië biedt. De impact van de verkiezingen is waarschijnlijk ook minder ingrijpend. De kandidaten zijn letterlijk elkaars uitersten. Enerzijds is daar Alexander Van der Bellen, een 'Green politician' die als onafhankelijke kandidaat aan de verkiezingen deelnam. Norbert Hofer is van de extreem rechtse Vrijheidspartij. Als deze laatste kandidaat wint, is dat het eerste extreemrechtse staatshoofd in Europa sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog. En hoewel de president van Oostenrijk maar beperkte macht heeft, zal de uitslag gevolgen hebben voor het land. Als Van der Bellen wint, heeft hij tijdens de campagne aangegeven te willen voorkomen dat de extreemrechtse partij van Hofer de premier levert voor het land. Hofer daarentegen heeft gezegd nieuwe parlementsverkiezingen uit te schrijven als de regering het beleid op immigratie niet aanscherpt.
Eerder dit jaar werden er al presidentsverkiezingen gehouden, maar een rechtbank verklaarde de stemming ongeldig omdat er ongeregeldheden werden gemeld. Op zich heeft de uitslag geen directe gevolgen voor de EU, al is een overwinning van extreemrechts wel een signaal.