Onderzoekscentra gaan tuinbouw Midden-Oosten verduurzamen

Twee onderzoekscentra in het Midden-Oosten gaan de bedekte tuinbouw naar een hoger duurzaamheidsniveau tillen. Dat levert een belangrijke bijdrage aan één van de grootste problemen in de regio: watertekort. Een moderne tuinbouwkas springt namelijk een factor honderd zuiniger om met water dan een traditionele kas. De glastuinbouwexperts van Wageningen Plant Research leveren de kennis voor de opzet van de centra en blijft ook na de opening van de centra betrokken bij de opleidings- en onderzoeksprogramma's.

Vorig jaar is een onderzoekscentrum in Abu Dhabi geopend, kort geleden is Estimadah (Arabisch voor duurzaamheid) in Saoedi-Arabië gevolgd. "In beide gevallen zijn de overheden bij Wageningen Plant Research terechtgekomen via de landbouwattaché", vertelt Jouke Campen, expert duurzame bedekte teelten. "Jaren geleden al hebben we in Saoedi-Arabië een plan gepresenteerd om problemen op het gebied van water en gewasbescherming aan te pakken. Wij stelden ter ondersteuning een onderzoekscentrum zoals onze vestiging Bleiswijk voor. Het duurde uiteindelijk meer dan 5 jaar voor de stap werd genomen om deze centra daadwerkelijk te bouwen."

99% waterbesparing
Campen en zijn collega's hebben samen met Saoedische bedrijven en universiteiten op een rij gezet wat er op de onderzoeksagenda zou moeten staan. Aan de hand daarvan heeft Wageningen het ontwerp van kas- en labfaciliteiten opgesteld en in een tenderdocument gegoten. De Nederlandse kassenbouwer Bom Group heeft daarna het centrum in Riyadh gebouwd.

"Naast een groot kantoor en laboratoria is er bijna een hectare aan kassen op alle technologieniveaus", vertelt Campen. "Van een low-tech foly kas met teelt in de grond, via het mid-tech niveau van een glazen kas met pad-fan koeling tot een high-tech gesloten kas waar je het klimaat naar wens kunt regelen met airco, luchtbehandeling en recirculatie van water. De laatste kas bespaart enorm veel water maar kost wel veel energie om te koelen. De eerste resultaten bij het soortgelijke project in Abu Dhabi zijn fantastisch. In een plastic kas kost de komkommerteelt 350 liter water per kilo product, in de hightech glazen kas is dat 2,7 liter/kg, dus meer dan een factor 100 verschil."

Begeleiding door experts
Beide landen hebben geen glastuinbouwtraditie. Dat betekent dat de teeltkennis, management- en onderzoeksvaardigheid opgebouwd moeten worden. Vanuit Abu Dhabi zijn onderzoekers naar Bleiswijk gekomen voor intensieve bijscholing. In Saoedi-Arabië worden momenteel de technische installaties getest en tegelijkertijd krijgen tuinbouwmedewerkers en staf instructies om met de systemen te leren werken. Als de zaak technisch draait, gaan Wageningse experts het onderzoek begeleiden, 'on site' en 'online', waarbij tevens Saoedische universiteitsstudenten betrokken worden. Er zal een permanente vertegenwoordiging vanuit Wageningen aanwezig zijn. Campen: "De grote vraag is vervolgens hoe het economische plaatje eruit gaat zien. Dat zal de interesse van investeerders in de high-tech oplossing bepalen. Daarnaast stimuleren we met onderzoek aan de low en mid-tech kassen meer duurzaamheid binnen de bestaande tuinbouw".

Bron: Wageningen UR