Al enige jaren zijn er zorgen over de normoverschrijding van imidacloprid in oppervlaktewater. Daarom stelde het Ctgb in 2014 de toelatingsvoorwaarde van 99,5% waterzuivering voorafgaand aan lozing. In de zomer van 2015 is daar de bepaling van gecontroleerde distributie aan toegevoegd. In 2016 is op verzoek van het Ctgb een monitoringsonderzoek gedaan naar de gehaltes imidacloprid in het oppervlaktewater van kastuinbouwgebieden. Tevens verzocht de staatssecretaris van Economische Zaken de NVWA een nalevingsrapportage op te stellen. Beide rapporten kwamen eind mei beschikbaar. De conclusie is dat:
- De toelatingsnorm voor middelen op basis van imidacloprid nog steeds substantieel wordt overschreden; de geconstateerde daling is onvoldoende om normoverschrijding te voorkomen.
- De verplichting tot waterzuivering voorafgaande aan lozing op oppervlaktewater of riool niet het beoogde effect heeft; er wordt niet of nauwelijks gezuiverd, terwijl er wel wordt geloosd.
- Het systeem van gecontroleerde distributie onvoldoende robuust is.
Op basis van de Verordening gewasbeschermingsmiddelen legt het Ctgb daarom als tijdelijke maatregel een verbod op van het gebruik van imidacloprid houdende middelen. Dit verbod geldt voor toepassing in bedekte teelten indien geen gecertificeerde zuiveringsinstallatie aanwezig is. Aan deze maatregel is een meldplicht verbonden: de gebruiker meldt aan de Stichting Certificatie Distributie Gewasbeschermingsmiddelen (CDG) zijn voornemen om het middel te gebruiken. Bij de melding overhandigt hij een certificaat van een daartoe gecertificeerde en geaccrediteerde organisatie dat aantoont dat gebruik volgens de eisen van het etiket kan plaatsvinden. Zonder deze melding is koop, het op voorraad hebben en het gebruik van deze middelen verboden.
Certificering verplicht
Het doel van deze maatregel is de belasting van het oppervlaktewater met imidacloprid definitief terug te dringen door het plaatsen van gecertificeerde zuiveringsinstallaties. Daarnaast wordt verwacht dat door het omkeren van de bewijslast de handhaving eenduidiger en daardoor eenvoudiger wordt. Het Ctgb is zich ervan bewust dat het opzetten van een sluitend systeem van certificering inspanning en tijd zal vragen van betrokken telers en andere belanghebbenden. Niettemin is een dergelijk systeem, gelet op de resultaten tot nu toe, noodzakelijk. Duidelijk moet zijn dat zonder zuivering van het afvalwater gebruik van het middel niet toelaatbaar is.
Van Dam: "Productie moet 'natuurlijker'"
Staatssecretaris Van Dam: "De productie van voedsel en bloemen moet 'natuurlijker'. Dat is nodig om mens, dier en milieu te beschermen tegen de risico's van gewasbeschermingsmiddelen. Al jarenlang komt er teveel van de insecticide imidacloprid in de natuur terecht, ingrijpen is dan ook noodzakelijk. Het verbod van het Ctgb is daarom een begrijpelijke stap die ik respecteer."
"Hoofdlijnenakkoord in gevaar"
De verdere aanscherping van de gecontroleerde distributie voor Imidacloprid komt volgens LTO Glaskracht Nederland veel te vroeg en brengt het Hoofdlijnenakkoord in gevaar.
"Positief is dat het voorstel van een gebiedsverbod voor Imidacloprid door dit besluit van tafel is en de toelating van dit middel in stand wordt gehouden," zo zegt de organisatie verder. "Echter wel onder voorwaarde dat het watersysteem op bedrijven, die dit middel moeten toepassen, in orde is. Er dient dan een gecertificeerde zuiveringsinstallatie aanwezig te zijn, zodat het water volledig kan worden gerecirculeerd. Dit is een onmogelijke verplichting, omdat deze nog niet beschikbaar zijn."
"Voor enkele teelten, waaronder de opkweek van groenteplanten, is imidacloprid een belangrijk correctiemiddel dat alleen en in zeer beperkte mate wordt toegediend. Op het moment dat toepassing onmogelijk wordt, dreigt het gevaar te ontstaan dat andere minder effectieve middelen vaker moeten worden ingezet. Consumenten willen immers geen luizen in hun producten."
NOS
De NOS ging gisteren op bezoek in Nieuw Prinsenland. Daar spraken ze met Piet Janmaat van de Tuinbouw Ontwikkeling Maatschappij en Sijas Akkerman van Natuur en Milieu. Bekijk de uitzending hier terug. Het fragment over de tuinbouw begint om 14:30.