Eerder dit jaar verhuisde Bananar naar een nieuwe locatie.
Vorig jaar bestond de importeur zestig jaar. Wat eens begon als importeur van bananen, wat de naam van het bedrijf verklaard, groeide uit tot een van de drie grote AGF-importeurs van IJsland. "We zijn flink gegroeid," vertelt Kjartan Mar Fridsteinsson, directeur van de importorganisatie. De afgelopen jaren wist Bananar jaarlijks het volume met acht tot tien procent te laten groeien. Daarmee steeg het marktaandeel van twintig procent naar bijna zestig procent. De omzet kwam uit rond de 62 miljoen euro.
Kjartan en Bardur tonen een doos Chinese appelen. Bananar was één van de eerste internationale klanten van Good Farmer.
Europese regels
"Het toerisme groeit, daarnaast stijgt de consumptie," verklaren de IJslanders de groei van de onderneming. "Gezond eten is een trend, bijvoorbeeld de afzet van blauwe bessen is snel gestegen." Voor de IJslandse consument speelt prijs geen rol. In week 23 vertelt Bardur dat de prijs voor citroenen erg hoog is. "Maar als de consument een citroen nodig heeft, wordt die gekocht. De prijs doet er niet toe."
IJslandse frambozen.
IJsland staakte in 2015 de onderhandelingen met de Europese Unie over toetreding. De gesprekken liepen onder andere vast op visserijbeleid. Enkele decennia geleden tekende IJsland wel het EEG akkoord, daarmee is het land onderdeel van de
Europese Economische Ruimte. Dat betekent dat veel Europese regels wel ingevoerd moeten worden, zonder dat het land kan meepraten over de invulling van de wetten. Een van de terreinen waarop dat duidelijk wordt is de import uit de Verenigde Staten. "De afgelopen jaren hebben we minder appelen en zoete aardappelen uit de Verenigde Staten geïmporteerd, omdat de residuwetgeving van de EU die import niet toestond," vertelt Bardur. "Daarnaast moeten we een importheffing betalen op producten uit de VS en niet uit Europa."Schip en vliegtuig
Een groot deel van de import wordt verscheept vanuit Rotterdam. Wekelijks komt een schip van Eimskip de haven van Reykjavik binnenlopen met onder andere groenten en fruit aan boord. Daarnaast is er luchttransport vanuit België, maar dat is duur en de producten worden lang niet altijd volgens planning meegenomen. Als we Bananar bezoeken op 7 juni is er net die dag een pallet verse kruiden achtergebleven op de luchthaven in Luik. Op korte termijn levert dat niet direct een probleem op voor de beschikbaarheid. Feit is wel dat de verkooptijd tot de volgende partij binnenkomt korter is, dat kan in extreme gevallen problemen opleveren. In de wintermaanden kan er vertraging ontstaan door het wisselende weer. Stormen kunnen de schepen vertragen en harde wind kan het onmogelijk maken om een vliegtuig te lossen. Verreweg het grootste deel van de invoer gaat per schip, slechts 10 procent van de producten worden gevlogen.
De docks. In het midden van de ruimte staat een sealmachine die "heel veel schoenen bespaart," aldus Kjartan.
Hoewel er in Barendrecht mixpallets geladen worden voor de IJslandse importeur, gaat de voorkeur uit naar de invoer van volle containers. "Met directe import hebben we minder kosten en blijft de kwaliteit beter omdat de containers niet geopend worden," legt Bardur uit. "Ons grote netwerk wereldwijd is onze grote kracht." Tijdens een bezoek aan het pakhuis valt op dat veel dozen beschadigd of ingezakt zijn tijdens het transport. "Het lijkt wel alsof de dozen tegenwoordig minder sterk zijn. Verpakkers gebruiken minder karton, maar daardoor zijn de dozen ook minder stevig," klaagt Bardur.
Links: Bardur toont IJslandse oesterzwammen
Rechts: een medewerker verzameld een bestelling
Lokaal product en labels populair
Producten die niet of in kleine volumes geïmporteerd worden zijn tomaten, komkommers, aardappelen, peen en champignons. "Komkommers hebben we al vier of vijf jaar niet meer geïmporteerd," vertelt Kjartan. "De binnenlandse teelt is voldoende." Voor tomaten loopt de vraag achter op de aanvoer. "De consument koopt vooral IJslandse producten. Importtomaten verkopen veel minder goed dan de IJslandse. Dat komt ook omdat ze een betere smaak hebben." Het is die smaak die de steun voor lokaal product verklaart, betogen de importeurs. "In september hebben we de lekkerste peen. Jaarlijks wordt er zo'n 25.000 tot 30.000 ton geoogst."
De docks, let op de dubbele deur voor en achter de bestelbus links. Daardoor blijven wind en kou buiten.
Consumenten hebben naast een voorkeur voor lokaal ook een zwak voor labels en overtuigende voorkeuren voor rassen. "Pink Lady is een 'must have'," vertelt Kjartan. Sowieso heeft de IJslandse consument een voorkeur voor een zoete, grote appel. Het zelfde geldt voor peren. Een groothandel die conference peren aanbiedt kan aardige volumes kwijt op de markt, andere perenrassen worden nauwelijks gevraagd. "In december hebben we het merk Robin voor de clementines uit Spanje. In de weken voor Kerst is de vraag naar deze clementines hoog, het moeten echt Robins zijn."
Meer producten rijpen
De logistiek naar de klanten in en om Reykjavik organiseert Bananar zelf. Vanuit het net nieuwe pand, met een oppervlakte van bijna 6000m2, rijden bestelbussen de hoofdstad door. Voor het achterland wordt samengewerkt met een logistieke partner. Ook in de wintermaanden zijn de IJslandse wegen goed begaanbaar. "Het kan wel eens gebeuren dat wegen worden afgesloten door sneeuwstormen, maar dat is dan voor twee of drie dagen," vertelt Bardur enigszins laconiek. "Dat kan wel een vertraging geven."
De rijpcellen worden op dit moment gebruikt voor bananen, maar in de toekomst wil Bananar ook avocado's gaan rijpen.
In het nieuwe pand is meer ruimte voor verpakken en verwerken van producten. "We zijn begonnen met een pakstation om meerwaarde aan de producten te geven. In de snijderij snijden we veel voor de foodservice." De foodservice is een steeds belangrijkere klantengroep voor de IJslandse importeurs. Daarnaast wil het bedrijf in de toekomst meer inzetten op rijpen. Naast de bananen waar het bedrijf groot mee werd, zijn er plannen om avocado's en mango's te rijpen. En hoewel de temperatuur volgens de IJslanders het hele jaar aangenaam is, is het nieuwe pand uitgerust met een 'dubbele deur'. De kleinere bestelauto's kunnen binnen staan terwijl ze geladen worden. Wel zo handig om de kou en de wind buiten de deur te houden.
Meer informatie:
Bananar
Bardur Nielsson
+354 525 0100
bardur@bananar.is
www.bananar.is
Kjartan Már Fridsteinsson
+354 525 0100
kjartan@bananar.is
www.bananar.is