Lage paprikaprijzen voor meerdere jaren op rij hebben veel Israëlische telers ertoe gebracht om de sector te verlaten of om hun velden braak te laten liggen. Maar sommige telers investeren in nieuwe projecten in de hoop dat andere producten de omzet kunnen genereren, die bij de paprikamarkt uit blijft.
"We hadden een slecht jaar met paprika in het vorige seizoen en we zagen niet echt een plek voor onszelf in de markt. Dus keken we naar alternatieven," zei Ronen Schlachet van Sunny Dan. "De overheid bood ondersteuning aan telers die iets anders deden van paprika, dus besloot ik te kiezen voor aardbeien." Ronen had al enkele voordelen die hem hielpen met de overgang naar een ander gewas. Zijn uitgebreide netwerk in de sector hielpen hem om snel materiaal en expertise te verkrijgen. Hij had ook al de beschikking over teeltkassen, waar hij dankzij temperatuurcontrole aardbeien kon telen in weersomstandigheden die normaal niet bevorderlijk zijn voor aardbeien. Maar desondanks was de stap naar een nieuw product lastig.
"We moesten vanaf het nulpunt beginnen," zei Ronen. "Het water is erg zout hier, dus ik moest een machine installeren die het water behandelt. Toen moesten we besluiten wat voor meststoffen we gingen gebruiken en wat voor grond we gebruikten om de aardbeien op te telen. We baseerden ons project op tunnels die gebruikt worden in Nederland en ik denk dat we niet zo gek veel verschillen van de Nederlandse manier van aardbeien telen." Alle opwaarderingen en materialen zijn niet goedkoop geweest. De productiekosten waren bijna 1,2 miljoen shekel (€290.000) per hectare, maar er zijn marktsegmenten waarvan Ronen gelooft dat hij deze kan aanboren om een goede omzet te verkrijgen.
Kas van Ronen waar de aardbeien worden geteeld
"In Israël geven ze geld uit als je een goed product geeft," legt hij uit. "We verkopen ze voor hoge prijzen vergeleken met andere aardbeien uit Israël." Hij hoopt dat binnenlandse consumenten de kwaliteit weten te waarderen en in die lijn geld zullen uitgeven. In het buitenland is de verlengde beschikbaarheid dankzij het telen met temperatuurcontrole een groot voordeel.
Kas van Ronen waar de aardbeien worden geteeld
"In Israël geven ze geld uit als je een goed product geeft," legt hij uit. "We verkopen ze voor hoge prijzen vergeleken met andere aardbeien uit Israël." Hij hoopt dat binnenlandse consumenten de kwaliteit weten te waarderen en in die lijn geld zullen uitgeven. In het buitenland is de verlengde beschikbaarheid dankzij het telen met temperatuurcontrole een groot voordeel.
"De oogst van de open grond begint in twee of drie weken en eindigt in april," zegt Ronen. "Ik begon begin november, dus het plan is om vroeg binnen te komen met hoge prijzen, omdat je geen kans krijgt geld te verdienen als de open grond in werking is." Er is ook grote concurrentie van Nederlandse telers in de exportmarkt, hoewel de connecties met Rusland een voordeel zijn, vooral als het huidige embargo op Europese goederen van kracht blijft.
Ronen Schlachet met het zuiveringssysteem, dat nodig is om aardbeien te telen in de Arava woestijn
Ronen Schlachet met het zuiveringssysteem, dat nodig is om aardbeien te telen in de Arava woestijn
"Je exporteert als er een gat is, omdat je anders niet kunt concurreren met de Nederlandse prijzen wegens hun lagere transportkosten," zegt Ronen. "Ons voordeel in Rusland is dat er veel Russen naar Israël komen en dan teruggaan naar Rusland. We kunnen zelfs in het Hebreeuws zaken doen als we in Rusland zijn." Maar die markt is ook instabiel met problemen met de wisselkoers en een economie in recessie die de omzet belemmert. Dus zelfs als is er een sprankje hoop met de nieuwe onderneming, blijft het moeilijk. Hoewel er ondersteuning vanuit de overheid is, gelooft Ronen dat het overheidsbeleid tot nu toe de oorzaak is waar hij en vele andere telers met hem zich nu in bevinden.
"We zitten nu echt in een slechte situatie. De overheid heeft geen beleid gehad met betrekking tot de Israëlische landbouw," zei Ronen. "In het verleden verdienden we geld met export, ondanks het overheidsbeleid. Maar nu de zaken moeilijker gaan, zijn veel ondernemingen over de kop gegaan. Ik heb genoeg geld verdiend in het verleden dat ik het me kan veroorloven aan te blijven, zelfs als ik het vorige jaar verlies heb gedraaid, maar ook ik kan niet nog een jaar verlies incasseren." De binnenlandse markt biedt niet veel hoop, omdat de lokale productiekosten zo hoog zijn dat het goedkoper voor retailers is om goederen te importeren. Ronen gelooft dat interventie door de overheid nodig is om nieuwe markten te openen, zodat telers en exporteurs meer omzet kunnen draaien. Ondertussen moeten hij en andere telers risico's nemen om een nieuw jaar te overleven.
Op moshav Ein Yahav is 500 hectare kassen
"Om dit compleet nieuw te beginnen, zou er 2,5 miljoen shekel (€610.000) per hectare nodig zijn om aardbeien in kassen te telen," legt hij uit. "Ik had de kas en de andere benodigdheden al, maar zonder dat is het teveel. Het is een grote gok, omdat het om zoveel geld gaat, maar we moeten het proberen."