Sandor Kosdi verkasde naar Hongarije
“Hongaren zijn heel vindingrijk”
In Hongarije heeft Sandor een eigen teeltbedrijfje. De vrijheid en ruimte van dit land deden hem besluiten zijn baan bij een installatiebedrijf op te zeggen en iets voor zichzelf te beginnen. Dat zijn vrouw van Hongaarse komaf is en graag terug wilde naar haar geboorteland, gaf de doorslag. Hij kocht een lap grond van acht hectare met een huisje erbij. "Ik heb op de HTS in Utrecht een opleiding Telematica afgerond en had gedacht als programmeur of iets dergelijks aan de slag te gaan. Toch ben ik mijn ouders, die vroeger een tuinbouwbedrijf hadden, achterna gegaan. Mijn broer in Nederland is trouwens ook tuinder." Zelf heeft Sandor een kleinschalig bedrijf, maar hij vertelt dat er de afgelopen jaren in het zuiden van Hongarije mooie kassen zijn gebouwd waar de nieuwste Nederlandse technieken worden gebruikt. De teelt van onder andere tomaten en komkommers ligt hier volgens hem op een hoog niveau. Bijkomend voordeel zijn de vele warmwaterbronnen in het land.
Tuinderij zonder bank
Op zijn land heeft Sandor een foliekas van twee hectare staan. Hierin teelt hij rode puntpaprika's, die hij ook als buitenteelt heeft. Als teeltwisseling heeft hij een paar hectare suikermais, witte kool en bloemkool staan. De groenten worden via groothandelaren geëxporteerd naar Duitsland, Zweden en Litouwen. Ook wordt een deel verkocht aan groenteboeren uit de omgeving. "In het verleden heb ik verkeerde beslissingen genomen op handelsgebied waardoor ik het nu niet gemakkelijk heb, maar we houden gewoon vol", verklaart hij. "Zonder bank welteverstaan. In Nederland kan men niet zonder bank maar in Hongarije moet je het zelf doen. Aan de andere kant zijn de arbeidskosten hier heel laag en is het leven hier over het algemeen veel goedkoper. Er wordt hier wel veel geklaagd, maar Hongaren zijn wel echte doorzetters. Als in Nederland de stroom uitvalt, is er grote paniek. In Hongarije wordt gezocht naar een oplossing. Hongaren zijn heel vindingrijk."
Respect naar autoriteiten
Ondanks dat veel Hongaren niet begrijpen waarom hij Nederland heeft verlaten, vertelt hij zijn draai in het land helemaal te hebben gevonden. Vooral de cultuur spreekt hem erg aan. Er zijn op bepaalde punten volgens hem grote verschillen. "De mensen zijn hier wat harder opgegroeid dan in Nederland en de Hongaarse samenleving heeft een enorm respect voor autoriteit. Als er iets te doen is op de school van onze kinderen, ziet iedereen er netjes uit en wordt het volkslied gezongen. In Nederland is men veel nuchterder. Aan de andere kant wordt er in Nederland direct een gironummer geopend en miljoenen gedoneerd als er ergens een ramp gebeurt, terwijl je daar in Hongarije vrij weinig over hoort." Hij laat weten dat Hongarije zich de laatste jaren wel sterk heeft ontwikkeld. Vooral in de steden zijn moderne winkelcentrums uit de grond gestampt waar bijvoorbeeld ook bioscopen zijn gevestigd. "Wij vermaken ons hier dus wel. Het enige wat ik soms mis van Nederland, is een simpel avondje biljarten. Dat kom je hier niet zomaar tegen."
Dit artikel komt uit het magazine Primeur - www.agfprimeur.nl
Sandor Kosdi kosdi@hu.inter.net