Biochar is een zeer poreuze vorm van houtskool met een hoog koolstofgehalte dat gebruikt wordt om de voeding in de bodem, de groeiomstandigheden en de bodemstructuur te verbeteren. Het wordt gemaakt van houtachtige afvalstoffen, die bij een lage temperatuur met een beperkte toevoer van zuurstof verkoold worden: een proces genaamd pyrolyse. Deze procedure resulteert in een stabiele vorm van koolstof dat, wanneer het als grondverbeteraar wordt gebruikt, aan de natuurlijke koolstofcyclus wordt onttrokken .
Paul Howlett, hoofd agronomie bij Vitacress Tomatoes
Met het oog op het verbeteren van de grond op de Portugese kwekerij experimen-teerde Vitacress Tomatoes (voorheen Wight Salads) van juni 2013 tot april 2014 met het Soil Association en door SKAL erkend verrijkte biochar, een product van het Engelse biochar bedrijf Carbon Gold. Op een 5 hectare groot proefveld brachten zij op een diepte van 30 cm 2 kg/m2 aan. De toename van de opbrengst was aanzienlijk. In week 24 realiseerden zij een 7% hogere opbrengst (oftewel 0,9 kg per m2) in vergelijking met 5 onbehandelde hectaren. Dit komt neer op een extra 2,6 kg Piccolo cherrytomaten.
In de proefvelden van Vitacress werd het duidelijk dat de kolonies mycorrhiza-schimmels, die zich in biochar thuis voelen, in staat waren de parasitaire Meloidogyne aaltjes aan te trekken en te verslinden en aldus de plantenwortels te beschermen tegen aanvallen.
"De planten waren ook zichtbaar verschillend: donkerder groen van kleur, een glanzender en gezondere blad en een verhoogde bloei in vergelijking met het controle plot. Ook bleek dat de wortels van de tomatenplanten, in plaats van zich naar het oppervlak uit te spreiden op zoek naar vocht en voedingsstoffen in de lichte bodem - zoals verder overal in de kas gebeurde - juist dieper de grond indoken."
Het biochar van Carbon Gold heeft een zeer poreuze structuur. Het is een stabilisator van het vocht in de bodem. Ook houdt het voedingsstoffen op de plaatsen waar de planten die het best kunnen bereiken, waarmee het uitspoeling vermijdt en de noodzaak van extra bevruchting tegengaat. Omdat biochar in de bodem 6 tot 8 keer zijn eigen massa aan watermoleculen kan opnemen, wordt irrigatie tot een derde gereduceerd .
Biochar is ook een effectieve manier voor het vastleggen en opslaan van CO2. Een enkele ton biochar slaat 2,7 ton CO2 op. Omdat Vitacress momenteel 38,4 ton biochar in de bodem heeft gestopt, heeft het bedrijf 103,68 ton CO2 aan de atmosfeer onttrokken. Dit betekent een significante vermindering van de uitstoot van het bedrijf, hetgeen volgens de heer Howlett uitstekend past bij het bedrijfsethos.
"Wij richten ons op energiebesparing en het reduceren van uitstoot door ons energieverbruik te verminderen. Het feit dat wij in staat zijn om koolstof terug in de bodem te stoppen en een positief effect op onze gewassen weten te realiseren, sluit perfect aan op onze doelstelling de meest milieuvriendelijke tomaten te produceren."
Extra tests, die in de zomer van 2015 zullen worden afgesloten, laten reeds zien dat de toevoeging van het verrijkte biochar van Carbon Gold de nadelige gevolgen van overplanting bij de opkweek (waarbij het gebruik van turf met 10% wordt teruggedrongen) vermindert en snellere nesteling bevordert, vooral wanneer zaailingen in blokken gepoot worden in gronden waarin verrijkt biochar ook aanwezig is.
Vitacress, Botanicoir en Carbon Gold zijn voor de conventionele teelt nog bezig met proeven waarbij op kokos gebaseerd reproductiemateriaal wordt gecombineerd met biochar bodemverbeteraar. Dit innovatieve product zal naar verwachting in 2015 op de bredere tuinbouwmarkt gezet worden.
"De proeven in Portugal hebben laten zien wat een impact verrijkt biochar kan hebben op de opbrengsten en, in bredere zin, op het milieu", zegt Kalum Balasuriya, Managing Director van Botanicoir.
"We nemen de ecologische en ethische kant van ons bedrijf zeer serieus, dus zijn we graag bij deze proeven met Vitacress en Carbon Gold betrokken. In de productiefase mengen we de biochar met op kokos gebaseerd reproductiemateriaal, hetgeen de teler gedoe bespaart en zorgt voor de juiste verhoudingen van biochar in de bodems. "
Om nematoden te bestrijden en de opbrengst te vergroten, gebruikt Vitacress nu het verrijkte biochar van Carbon Gold's in hun gehele organische kas in Portugal zonder chemische toevoegingen.