Nieuwe compensatie EU: 165 miljoen extra

De Europese Commissie heeft de nieuwe compensatieregeling bekend gemaakt. De EU trekt 165 miljoen euro extra uit voor compensatie. Belangrijkste veranderingen: citrus is aan de lijst toegevoegd en de compensatie per lidstaat is gebaseerd op exportcijfers van de afgelopen drie jaar. Uit cijfers blijkt dat Oekraïne de export naar de EU aanzienlijk heeft verhoogd in de maanden mei en juni. De export naar de EU compenseert vrijwel volledig voor de weggevallen export naar Rusland. In het Kremlin is het inmiddels ook doorgedrongen dat de wintermaanden een uitdaging vormen. De opslagfaciliteiten zijn onvoldoende voor de opslag, waardoor men prijsstijgingen vreest. De grens met Europa lijkt steeds beter dicht te zitten. Via smokkelroutes kunnen alleen kleine volumes Rusland binnenkomen. En in Tatarstan is men begonnen met de teelt van paprika's. Door de boycot is er een tekort aan de groente.

Deze week buigt Europa zich over de sancties die zijn opgelegd aan Rusland na het staakt-het-vuren in Oekraïne. Niet alle lidstaten waren direct voorstander van de sancties, omdat het staakt-het-vuren in de eerste dagen stand leek te houden. De sancties gaven Russische bedrijven en instellingen tijdelijk geen toegang tot de Europese kapitaalmarkten. De vastgestelde periode van 30 dagen verloopt binnenkort.

Om de Russische landbouw hard te raken, kan Europa de export van zaad verbieden. Onder andere in Litouwen, Finland en Polen gaan stemmen op om de zaadexport aan banden te leggen. Maar een verbod zou ook schadelijk zijn voor de EU. Met name Nederland wordt dan hard getroffen. Vooralsnog lijkt de EU geen stappen in die richting te zetten.

EU extra compensatie van 165 miljoen
De Europese Commissie trekt 165 miljoen euro extra uit voor compensatie van de AGF-sector. Het bedrag komt bovenop de 125 miljoen euro die de Commissie in augustus beschikbaar stelde. Het geld is bestemd om overschotten uit de markt te nemen. Om fraude te voorkomen, is een lijst opgesteld van de productgroepen en volumes die een lidstaat exporteert. De volumes zijn vastgesteld op basis van exportcijfers over de maanden augustus-januari in de afgelopen 3 jaar, waarop de volumes, die al geclaimd zijn onder het 125 miljoen programma, in mindering wordt gebracht. Onder de nieuwe regels vallen ook sinaasappelen, mandarijnen en clementines.

De Commissie heeft vier productgroepen gemaakt die in aanmerking komen voor compensatie: appelen en peren (181.000 ton), citrus (96.090 ton) andere groenten zoals wortelen, komkommers, paprika's, tomaten (44.300 ton) en overig fruit: kiwi, pruimen en tafeldruiven (76.895 ton). Een aantal producten valt niet meer onder de compensatieregels: kool, bloemkool, broccoli, paddenstoelen en zachtfruit. De lidstaten krijgen echter een reserve van 3000 ton voor extra compensaties, waar alle bovengenoemde producten onder vallen. Lidstaten kunnen zelf bepalen welke producten het belangrijkst zijn.
De verdeling van het geld blijft hetzelfde: 75% vergoeding voor leden van telersorganisaties, 50% voor niet-leden.

Oekraïne verhoogt export EU
In de periode mei-juni van dit jaar is de export uit Oekraïne naar de EU met 25% gegroeid ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. De export van groenten en fruit is meer dan verdubbeld. De export werd aangewakkerd doordat de EU importheffingen afschafte en een devaluatie van de Oekraïense munt hryvnia. De handel met de EU, goed voor 587 miljoen dollar, compenseert vrijwel volledig de weggevallen export naar Rusland van 592 miljoen dollar. Groeiende markten voor Oekraïens product in de EU zijn België, Nederland en het Verenigd Koninkrijk. Landen die minder importeren uit Oekraïne zijn Ierland, Kroatië, Portugal, Estland en Slowakije.

Rusland vreest hoge prijzen in winter
De geluiden waren er al langer, maar nu heeft ook de Russische regering haar zorgen geuit over mogelijke prijsstijgingen in de wintermaanden en het voorjaar van 2015. Hoewel de oogsten dit jaar groter waren, beschikt het land niet over voldoende opslagcapaciteit. Daarvoor zijn investeringen nodig in modernisatie en verbetering van de infrastructuur. Het Ministerie van Economische Ontwikkeling berekende ook dat er een extra 2600 ha kassen nodig is bovenop de 1900 ha die het land telt om minder afhankelijk te zijn van import.

Servië en Wit-Rusland hofleverancier
Volgens de statistieken was 26-31% van de groenten- en fruitimport afkomstig uit de EU. In de eerste weken sinds de boycot is een aanzienlijke verschuiving te zien in de exportdata. Zo exporteren Servië en Wit-Rusland opvallend veel meer naar Rusland. Het gaat dan vooral om re-export van Europees product die onder de radar toch naar Rusland verscheept worden. Ook Kazachstan, Armenië en Turkije worden genoemd als tussenstation voor Europees product onderweg naar Rusland.

Na de berichten over smokkelroutes, heeft Rusland meer werk gemaakt van de gesloten grenzen. Smokkelen is moeilijker geworden en volgens berichten worden nog maar kleine volumes de grens over gebracht. Volgens een handelaar is de smokkel met 80% afgenomen ten opzichte van het begin van de boycot. Daarmee lijken de Russen de smokkelroutes via Wit-Rusland te hebben afgesloten. De afgelopen weken doken verschillende berichten op van Europese producten, die ondanks de boycot op de Russische markt terecht kwamen.

Tatarstan teelt paprika's
Rusland kampt met een tekort aan paprika's door het wegvallen van de import. In de deelrepubliek Tatarstan is men daarom begonnen met de teelt van de paprika's. In het kassencomplex is een halve hectare paprika's geplant.