Polen: 'Eat apples to annoy Putin'
EU moet doelstelling waar maken: nooit meer oorlog en honger
Nieuwe Koude Oorlog
De oplopende spanning tussen het Westen en Rusland lijkt steeds meer de contouren van een Koude Oorlog aan te nemen. Ook in Russische media duikt deze analyse op. Zowel de Russen als het Westen kunnen eigenlijk niet meer terug zonder gezichtsverlies. Rusland kan de separatisten in Oekraïne niet zomaar opgeven en het Westen kan niet zonder nog meer gezichtsverlies wegkijken van de situatie.
Hoewel het niet tot een militair conflict hoeft te komen, kan de periode van economische oorlogvoering nog lang aanhouden. Afschaffen van sancties duurt vaak langer dan het instellen van de sancties.
Overigens heeft Poetin naast een internationaal conflict ook een binnenlands probleem, beschrijft The Moscow Times. Door de separatisten in Oekraïne af te schilderen als federalisten, creëert hij tegelijkertijd een binnenlands probleem. Rusland bestaat uit een lappendeken van volken. Lokale en regionale politici worden vaak aangesteld op basis van hun loyaliteit aan het Kremlin. Verschillende van deze volken streven naar een vorm van autonomie. De Tsjetsjenen zijn het bekendste voorbeeld. Daarnaast zijn er provincies, zoals Tsjetsjenië dat enige vorm van autonomie heeft.
In de huidige situatie is een debat over federalisme in Rusland onmogelijk. Het Kremlin grijpt in zulke situaties hard in. Toch lijkt een debat over federalisme onafwendbaar, zeker nu Poetin de separatisten op dit punt steunt.
China steunt sancties niet
China reageerde afwijzend op de voorgenomen extra sancties van de EU. Het land zegt dat extra sancties de situatie alleen maar complexer maken. De Chinezen roepen op een politieke oplossing te zoeken voor de onderliggende problemen in Oekraïne. In de Chinese opstelling spelen verschillende belangen en niet in de laatste plaats de binnenlandse politiek met betrekking tot regio's als Tibet waar men ook streeft naar meer autonomie. Daarnaast wil men zich ook niet direct tegen Rusland keren.
Compensatie van EU logisch
De Belgische Boerenbond beargumenteert op de website waarom de EU-steun aan de telers een logische stap is. Daarvoor wijst de organisatie op de twee beginselen waarmee de EU na de Tweede Wereldoorlog begon: nooit meer oorlog en nooit meer honger. Dat laatste vertaalde zich in een sterke focus op een gemeenschappelijk landbouwbeleid.
Daar komt bij dat de vraag naar voedsel niet aanzienlijk stijgt als de prijs daalt. Het niet-oogsten van peren is volgens de Boerenbond een begrijpelijke maatregel omdat een scherpe prijsdaling veel telers in de problemen brengt. De pluk, sorteren en bewaren zijn doorgaans de grootste kostenposten voor een teler. Door de peren uit de markt te nemen voordat die kosten gemaakt zijn, wordt de markt minder verstoord.
Nederlandse handel slaat zich door crisis
De Nederlandse sector kan op dit moment de producten nog goed afzetten op bijvoorbeeld de Europese markt. Doordraaien van producten zou nog maar weinig gebeuren. Daarbij ondervinden de handelaren wel concurrentie uit bijvoorbeeld Spanje. Daarnaast zoeken andere EU-landen ook naar nieuwe afzetmogelijkheden in Nederland. Meevaller is het donkere weer van de laatste dagen, waardoor de opbrengst in de kassen lager is dan eerder verwacht. Hierdoor zijn vraag en aanbod beter met elkaar in balans.
Polen voeren actie voor appel
Rusland was de grootste afnemer van Poolse appelen, goed voor meer dan de helft van de export van het fruit. De boycot raakt de Polen dan ook hard. Een social media campagne onder het motto 'Eat apples to annoy Putin'. De insteek is vergelijkbaar met de 'peerfies'. Maar vier weken nadat de sancties werden opgelegd, lijken de Polen niet meer appelen te consumeren dan voorheen. Supermarkten zeggen eenzelfde volume te verkopen als eerder.
De Poolse telers trokken zaterdag naar Brussel om te demonstreren. De telers willen een hogere vergoeding van de EU.
Bulgaarse telers melden zich voor compensatie
Bij het Bulgaarse Ministerie van Landbouw hebben de eerste telers zich gemeld om een compensatie aan te vragen. Het ministerie stapt met deze informatie naar de Europese Commissie, die een compensatiebedrag vaststelt. Volgens experts is het zaak dat de landen zich zo snel mogelijk bij de Commissie melden, omdat de compensatie stopt als het geld op is.
Alternatieve markten voor Italië
Net als de andere EU-landen wordt Italië getroffen door de boycot. Ongeveer 3% van de Italiaanse groenten en fruit ging rechtstreeks naar Rusland, een deel via re-export uit bijvoorbeeld Litouwen. Collega's van Freshplaza.it stelden een lijst samen met groeimarkten die interessant kunnen zijn voor de Italiaanse producten. Voor kiwi's zijn China, Hong Kong, Maleisië, Singapore en Taiwan potentiële groeimarkten. Ook Noord-Amerika blijft in trek, net als Brazilië en het Midden-Oosten. Deze landen hebben over de afgelopen jaren meer kiwi's geïmporteerd.
Voor appelen en peren geldt dat met name Noord-Afrika en het Midden-Oosten gezien worden als groeimarkten. Voor peren is ook Brazilië een potentiële markt. De Italiaanse export naar deze markten is de afgelopen jaren gestegen.
Voor steenfruit en druiven liggen de grootste kansen in de traditionele markten in Noord-Europa. Nieuwe markten liggen onder andere in Noord-Afrika, het Midden-Oosten en landen als Vietnam en Indonesië.
Wit-Russisch bedrijf verhoogt export
Joint Venture Arnika, een onderneming waar Wit-Russische, Nederlandse en Franse partijen in samenwerken, wil de export naar Rusland aanzienlijk verhogen. Arnika teelt sinds 2001 appelen, groenten en zachtfruit op ruim 500 hectare. Het bedrijf verkoopt de helft van de productie aan Russische groothandels en retailers. Door de boycot is de vraag naar Wit-Russische producten gestegen. Vooral de vraag naar kool, frambozen, aardappelen en appelen is in deze periode hoog. De joint venture wil de export volgend jaar verhogen. Over de afgelopen jaren zijn de inkomsten van het bedrijf verdriedubbeld.
Rusland wil prijzen niet vastleggen
De regering heeft het voorstel om de voedselprijzen voor producten onder het embargo aan te passen afgewezen. De overheid ziet meer in zelfregulatie. De verschillende partijen hebben een akkoord bereikt over een marge van maximaal 10% dit jaar.
Ruslands motivatie voor boycot Moldavië
In juli legden de Russen voor het eerst Moldavië sancties op. Een reden voor de sancties was het vrijhandelsakkoord van Moldavië met de EU. Volgens de Russen hield Moldavië door dit akkoord te tekenen onvoldoende rekening met de andere landen in de Commonwealth of Independent States. Hoewel Rusland voor 3,6 miljoen dollar groente en voor 121,5 miljoen fruit importeerde in 2013, denken de Russen dat Moldavië gebruikt zal worden als tussenstation om Europese producten aan Rusland te leveren.
Eigen teelt Rusland
In de regio Stavropol zal de staatssteun voor de agrarische sector volgend jaar omhoog gaan. Dit jaar krijgt de sector 7 miljard roebel (143 miljoen euro) subsidie, volgend jaar wordt dit bedrag verhoogt met 6 miljard roebel (122,5 miljoen euro). Het geld wordt besteed aan uitbreiding van de eigen teelt en opslagfaciliteiten. In 2018 moet de regio 300.000 ton extra groenten en fruit kunnen opslaan. Het plan om de agrarische sector te ondersteunen stamt al uit 2013.